Επιστήμες

Μαρ

Ο ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 18 Μαρτίου 2024

Φεύγοντας από το σπίτι τους, πολλοί έχουν την υποψία ότι δεν έκλεισαν το μάτι της κουζίνας, ενώ άλλοι δεν θυμούνται που στάθμευσαν το αυτοκίνητό τους. Πρόκειται για περιστατικά απώλειας μνήμης που πολλούς τους ανησυχούν. Μήπως όμως δεν πρέπει να βιαζόμαστε να πηγαίνει ο νους μας στο χειρότερο;

Αναμφίβολα, εάν δινόταν η ευκαιρία στον καθένα θα επέλεγε να είχε μια καλύτερη μνήμη.

Ωστόσο, ο καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια Τσάραν Ράγνκανατ ενθαρρύνει τον κόσμο να διατηρήσει μια τέτοια προοπτική.

Στο νέο του βιβλίο Why We Remember: The Science of Memory and How It Shapes Us, ο δρ. Ραγνκάναθ λέει ότι όλοι παλεύουμε με τη μνήμη κάποια στιγμή, αλλά υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ αυτής της απώλειας μνήμης και της πιο εκφυλιστικής απώλειας μνήμης.

Στο βιβλίο του ο Τσάραν Ράγνκανατ διερευνά το γεγονός ότι η λήθη δεν είναι ανησυχητική. «Αντί να πολεμάμε την επιλεκτικότητα της μνήμης σε μια μάταιη προσπάθεια να θυμηθούμε περισσότερα, μπορούμε να αποδεχθούμε ότι είμαστε σχεδιασμένοι να ξεχνάμε και να χρησιμοποιούμε την πρόθεση για να καθοδηγήσουμε την προσοχή μας, ώστε να θυμόμαστε τι έχει σημασία».

«Τις περισσότερες φορές δεν είναι πρόβλημα μνήμης, είναι αυτό που θα έλεγα αποτυχία ανάκτησης. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να αντλήσουμε πληροφορίες όταν τις χρειαζόμαστε. Μερικές φορές χρειαζόμαστε τη σωστή ένδειξη για να το βρούμε, μερικές φορές δεν μπορεί να βρεθεί επειδή οι αναμνήσεις ανταγωνίζονται μεταξύ τους».

«Αν κάποιος με ρωτούσε τι συνιστά μια πολύ ικανή μνήμη, θα έλεγα ότι είναι σε θέση να έχουμε πρόσβαση στις πληροφορίες που είναι σημαντικές»

«Οι άνθρωποι που έχουν πιο σοβαρές διαταραχές μνήμης συχνά αγωνίζονται να αφήσουν νέες αναμνήσεις. Αντί να μην θυμούνται το όνομα κάποιου που μόλις γνώρισαν, μπορεί να μην θυμούνται καθόλου ότι γνώρισαν αυτό το άτομο. Κατά μέσο όρο, τα άτομα με τυπικές αναμνήσεις το βρίσκουν πιο εύκολο να θυμούνται πρόσφατα γεγονότα παρά γεγονότα από παλιά, αλλά τα άτομα με διαταραχές μνήμης έχουν το αντίθετο πρόβλημα».

Και ενώ ο Ράγνκανατ αναγνωρίζει ότι ορισμένοι τύποι μνήμης μπορεί να αποδυναμωθούν λόγω ηλικίας –ιδίως όταν είναι να θυμηθούμε ένα συγκεκριμένο γεγονός- υπάρχουν μερικοί υπερήλικες που έχουν έντονη μνήμη μέχρι τα τελευταία τους χρόνια.

Ένα ξεκάθαρο μήνυμα

Ο Τσάραν Ράγνκανατ συνεχίζει εξηγώντας ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν είναι μια μηχανή απομνημόνευσης, είναι μια μηχανή σκέψης. Μας βοηθά να κατανοήσουμε τον κόσμο στον οποίο ζούμε.

«Είναι σχεδιασμένος για οικονομία και για να αναπτύσσει γρήγορα μνήμες για να κατανοήσει το παρόν και να επικεντρωθεί στο μέλλον. Για να επιτύχουμε αυτούς τους στόχους, δεν μπορούμε να κουβαλάμε αναμνήσεις για κάθε στιγμή της ζωής μας. Αν κάποιος με ρωτούσε τι συνιστά μια πολύ ικανή μνήμη, θα έλεγα ότι είναι σε θέση να έχουμε πρόσβαση στις πληροφορίες που είναι σημαντικές για εμάς και να ανακαλούμε γεγονότα της ζωής που έχουν κατά κάποιο τρόπο νόημα.

Η αμνησία (forgetting) δεν είναι αποτυχία της μνήμης υποστηρίζει ο Ράγνκανατ.

«Υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι που έχουν τη λεγόμενη φωτογραφική μνήμη και είναι συνήθως ειδικοί σε έναν συγκεκριμένο τομέα, όπως μεγάλοι σκακιστές ή επαγγελματίες μπασκετμπολίστες, με την ικανότητα να δημιουργούν ζωντανές, λεπτομερείς αναμνήσεις σχετικές με την πείρα τους. Αλλά από ό,τι γνωρίζω, κανείς δεν έχει ποτέ αναφερθεί ότι έχει ολοκληρωμένη φωτογραφική μνήμη για τα πάντα. Και για να είμαι ειλικρινής, δεν θα το ευχόμουν αυτό σε κανέναν».

Το μήνυμα του Ράγνκανατ είναι ξεκάθαρο προτρέποντας μας να μην ανησυχούμε για όσα δεν θυμόμαστε και εστιάζουμε στο παρόν.

«Η ζωή είναι μικρή», λέει. «Η παροδική φύση της μνήμης μπορεί να κάνει τη ζωή να φαίνεται πολύ πιο σύντομη. Τείνουμε να σκεφτόμαστε τη μνήμη ως κάτι που μας επιτρέπει να κρατάμε το παρελθόν, ενώ στην πραγματικότητα ο ανθρώπινος εγκέφαλος σχεδιάστηκε για να είναι πιο απλά ένα αρχείο των εμπειριών μας. Η αμνησία (forgetting) δεν είναι αποτυχία της μνήμης, [αλλά] είναι συνέπεια διαδικασιών που επιτρέπουν στον εγκέφαλό μας να δίνει προτεραιότητα στις πληροφορίες που μας βοηθούν να πλοηγηθούμε και να κατανοήσουμε τον κόσμο» σημειώνει ο ίδιος.

«Μπορούμε να παίξουμε ενεργό ρόλο στη διαχείριση της αμνησίας κάνοντας προσεκτικές επιλογές στο παρόν, προκειμένου να επιμεληθούμε ένα πλούσιο σύνολο αναμνήσεων που θα πάρουμε μαζί μας στο μέλλον».

Από Telegraph

Επιστήμες, Η Ζωή μας σήμερα Χωρίς σχόλια »

Φεβ

ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΠΟΘΕΤΕΙ ΤΗΝ ΨΥΧΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΑΙΣΘΗΣΕΩΝ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 11 Φεβρουαρίου 2024

Η όραση αποτελεί παραδοσιακά το κύριο αισθητήριο μέσο για την κατανόηση του παρελθόντος -οι αρχαιολόγοι «βλέπουν» τα μνημεία και προσπαθούν να βγάλουν συμπεράσματα. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, νέες μέθοδοι και θεωρητικές προσεγγίσεις υπόσχονται να αποκαλύψουν ακόμα περισσότερα μέσα και από άλλες αισθήσεις, όπως η ακοή. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η έρευνα, που πρόσφατα δημοσιεύτηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό Open Archeology, με τίτλο «Χρησιμοποιώντας την Ψυχοακουστική στην Αρχαιολογία των Αισθήσεων: Εξελίξεις στο Αρχαίο Ιερό του Διός στο Λύκαιο Όρος» της Πάμελα Τζόρνταν, αρχιτέκτονα, υποψήφιας διδάκτορα στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ.

Τι σημαίνει ψυχοακουστική;

«Η ψυχοακουστική μελετά τον τρόπο που το ανθρώπινο αυτί αντιλαμβάνεται τον ήχο. Έρχεται σε αντίθεση με την ακουστική, που είναι η μελέτη του τρόπου με τον οποίο ο ήχος κινείται σε ένα περιβάλλον, αλλά και με την ανθρώπινη ερμηνεία του ήχου, ό,τι δηλαδή κάνει ο εγκέφαλός μας στην αρχική λήψη ενός ήχου. Ένα καλό παράδειγμα θα μπορούσε να είναι το εξής: Φανταστείτε ότι περπατάτε σε έναν πολυσύχναστο δρόμο της πόλης και παράλληλα συνομιλείτε με έναν φίλο σας. Ενώ η ακουστική μελέτη θα μπορούσε να εστιάσει σε όλους τους ήχους και τα χαρακτηριστικά τους, η ψυχοακουστική θα μπορούσε να μελετήσει πώς εσείς ακούτε τον φίλο σας που μιλάει υπό τους ήχους ενός ηχηρού διερχόμενου λεωφορείου και η ερμηνεία του ήχου τον τρόπο που μπορεί να το βρίσκετε αυτό φυσιολογικό», απαντά στην ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ η Πάμελα Τζόρνταν.

Το Ιερό του Δία στο Λύκαιο Όρος, στο νοτιοδυτικό άκρο της Αρκαδίας, ένα από τα σημαντικότερα ιερά της αρχαιότητας, αναπτυγμένο σε δύο διαφορετικές θέσεις, αλλά σε μικρή μεταξύ τους απόσταση, είναι το μέρος όπου κατά την παράδοση γεννήθηκε και ανατράφηκε ο Δίας, αλλά και ο τόπος όπου κάθε τέσσερα χρόνια διεξάγονταν τα Λύκαια, οι αθλητικοί αγώνες προς τιμήν του θεού. Είναι, επίσης, ένας αρχαιολογικός χώρος που γνωρίζει καλά η συνομιλήτρια του ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Όταν ξεκίνησα την ανεξάρτητη έρευνά μου για τον ήχο στην αρχιτεκτονική κληρονομιά, σκεφτόμουν την προηγούμενη εμπειρία που είχα στο Ιερό του Διός στο Λύκαιο Όρος, όταν από το 2005 έως το 2008 μελετούσα την αρχιτεκτονική του. Εκείνη την εποχή είχα εντυπωσιαστεί από την ηχητική δυναμική της θέσης. Επιστρέφοντας ως αρχιτέκτονας με ειδίκευση στην ψυχοακουστική και τη μελέτη ηχοτοπίων, ήθελα να χρησιμοποιήσω ό,τι είχα τεκμηριώσει, βάσει δεδομένων, για την ηχητική αντίληψη ώστε να εξερευνήσω τη σχέση μεταξύ ήχου, αρχιτεκτονικής και σχεδιασμού μιας θέσης μέσα στον χρόνο. Ήμουν πραγματικά περίεργη να πειραματιστώ με τον συνδυασμό μεταξύ ψυχοακουστικής και αρχαιολογικών προσεγγίσεων. Είναι τόσα πολλά που δεν γνωρίζουμε για την καθημερινή ζωή ενός ιερού στην αρχαιότητα, που ίσως ο ήχος αποκάλυπτε ένα μοτίβο που δεν μπορούσα να δω», συμπληρώνει η ερευνήτρια που μελετά τον ήχο σε ιστορικούς χώρους από το 2015.

«Δανείστηκα εξοπλισμό ψυχοακουστικής ηχογράφησης από την HEAD Acoustics και το καλοκαίρι εκείνης της χρονιάς έκανα το πρώτο ταξίδι στο Λύκαιο Όρος για να δοκιμάσω ένα πείραμα χρησιμοποιώντας τον συγκεκριμένο εξοπλισμό, έναν ήχο κλήσης κινητού τηλεφώνου και ένα μικρό ηχείο. Επέστρεψα με συνεργάτες πεδίου και πιο ειδικές μεθόδους τα έτη 2017, 2019 και 2022 και με χρηματοδότηση από διάφορες επιχορηγήσεις. Το 2018 έκανα την έρευνα αντικείμενο της διδακτορικής μου έρευνας, την οποία ολοκληρώνω τώρα», επισημαίνει η Π. Τζόρνταν και συνεχίζει ως προς την επιλογή του χώρου: «Ήξερα ότι διατηρούνται ακόμα αρκετές από τις αρχαίες συνθήκες και πως θα μπορούσαν να γίνουν άνετα ακουστικές δοκιμές επειδή η τοποθεσία παραμένει απομονωμένη από τις περισσότερες σύγχρονες πηγές ήχου. Υπήρχαν μόνο δύο ήχοι που έπρεπε να αποφύγω όσο το δυνατόν περισσότερο: τα αεροπλάνα και τα κουδούνια των κατσικιών. Σκέφτηκα, λοιπόν, ότι ήταν μια καλή περίπτωση μελέτης ώστε να δοκιμάσω τη μεθοδολογία μου, ενώ πιθανώς απαντούσα και στο ερώτημά μου, εάν δηλαδή τα αποτελέσματα της ακουστικής έρευνας ευθυγραμμίζονταν με την αρχαία αρχιτεκτονική στην περιοχή ή όχι».

Αποτελέσματα

Όσο για τις απαντήσεις, η ίδια επισημαίνει: «Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι η τοποθεσία δεν σχεδιάστηκε σύμφωνα με τις ηχητικές ιδιότητες του χώρου -δεν υπάρχει κάποια εμφανής γενική ‘ακουστική λογική’ που να σχετίζεται με το αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του ιερού. Ωστόσο, επιβεβαιώνεται πως οι ήχοι σε ορισμένες τοποθεσίες γίνονται αντιληπτοί πιο έντονα ή πιο αδύναμα από ό,τι ‘θα έπρεπε’, ιδιότητες που συνδέονται με ορισμένα αρχιτεκτονικά ή τοπικά χαρακτηριστικά. Το πιο καλό παράδειγμα είναι το ημικυκλικό εσωτερικό μιας κατασκευής, που ενισχύει σημαντικά την αίσθηση οποιουδήποτε ήχου για κάποιον που βρίσκεται στο εσωτερικό της. Καθώς ο λόγος της κατασκευής αυτής είναι ακόμα άγνωστος, αναρωτιέται κανείς ποιες δραστηριότητες θα είχαν ωφεληθεί από μια τέτοια ηχητική ενίσχυση».

«Ο ήχος ενίσχυε ένα ιδιωτικό τελετουργικό, μια αισθητηριακή αποστασιοποίηση»

Η ερευνήτρια αναφέρεται και σε ένα παράδειγμα ασθενέστερων ηχητικών αποτελεσμάτων που σχετίζονται με κατασκευές πιο μακρινές, όπως το λίθινο οικοδόμημα που έχει συνδεθεί με την πηγή Αγνώ, δίπλα στην οποία, σύμφωνα με Παυσανία, είχε λάβει χώρα τελετή για τον εξευγενισμό της νύμφης και την πρόκληση βροχής. «Οι κατασκευές αυτές βρέθηκαν, όχι απροσδόκητα, πιο ηχητικά απομονωμένες από τις υπόλοιπες. Αλλά και το άλλο κρηναίο οικοδόμημα, που βρίσκεται στη μέση της κύριας συστάδας των κτιρίων του ιερού, ήταν ηχητικά απομονωμένο από τις περισσότερες κατασκευές και ένα από τα λιγοστά μέρη στα οποία η ηχώ έπαιζε σημαντικό ρόλο. Με άλλα λόγια, στη μέση της δραστηριότητας του ιερού υπήρχε ένα σημείο όπου ο ήχος ενίσχυε ένα ιδιωτικό τελετουργικό, μια αισθητηριακή αποστασιοποίηση. Τέλος, η μελέτη διερεύνησε ένα φαινόμενο τονισμού που εγώ και άλλοι αρχαιολόγοι είχαμε παρατηρήσει όλα αυτά τα χρόνια μεταξύ του ιππόδρομου και ενός παρακείμενου λόφου. Εργάστηκα εκτενώς με την ομάδα μου το 2022 για να προσδιορίσω τις δυο θέσεις, στον λόφο και στον ιππόδρομο, όπου δύο άτομα μπορούν εύκολα να κάνουν μια προφορική συνομιλία -το εντυπωσιακό είναι ότι η απόσταση μεταξύ τους ξεπερνά τα 150 μέτρα! Κι όμως τα προκαταρκτικά δεδομένα έδειξαν ότι η αντίληψη του ήχου είναι συχνά πιο αδύναμη από ό,τι προβλεπόταν. Ο συνδυασμός της ικανότητας αντίληψης και των προσδοκιών είναι σημαντικός σε αυτή τη θέση, ένα τέλειο παράδειγμα του πώς μια μελέτη που χρησιμοποιεί την ψυχοακουστική μπορεί να βοηθήσει στην περιγραφή των λεπτομερειών μιας κατά τα άλλα αδιαμφισβήτητης φαινομενολογικής παρατήρησης», εξηγεί η Π. Τζόρνταν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Εργαλείο έρευνας ο ήχος

Άραγε μπορεί η ψυχοακουστική να εφαρμοστεί και σε περιοχές λιγότερο ήσυχες, όπως για παράδειγμα ένας χώρος μέσα σε μια πολύβουη πόλη; «Ο ήχος μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο έρευνας σε πολλές τοποθεσίες -ούτε οι ψυχοακουστικές ούτε οι αρχαιοακουστικές μελέτες απαιτούν σιωπή για να είναι αποτελεσματικές. Απλώς, σε ένα περιβάλλον όπως μια πολυσύχναστη πόλη, η μεθοδολογία θα πρέπει να αλλάξει για να κατανοηθούν ο ρόλος του ήχου και ο τρόπος που θα χρησιμοποιηθούν οι μετρήσεις για να έχουν νόημα. Πρόθυμα μαντεύω ότι οι περισσότερες έρευνες ψυχοακουστικής, στην πραγματικότητα, διεξάγονται στις σύγχρονες πόλεις όπου διερευνούνται οι τρόποι με τους οποίους ανταποκρινόμαστε στις αστικές συνθήκες διαβίωσης, ώστε αυτές να βελτιωθούν στο μέλλον. Ωστόσο, όλες οι πόλεις έχουν ιστορία -είναι ιστορικές κατά κάποιον τρόπο- και αν ένας χώρος δεν είναι αρχαιολογικός σήμερα, πολύ πιθανόν να θεωρηθεί ως τέτοιος στο μέλλον. Συνεπώς δεν βρίσκω πολλούς περιορισμούς για τον ερευνητή που θέλει να μελετήσει συνθήκες και τρόπους ζωής του παρελθόντος μέσω του ήχου», σημειώνει.

Στην αρχαιότητα, τα αρχαία θέατρα επιλέγονταν να γίνουν συνήθως σε μέρη με καλή ακουστική. Άραγε μπορούμε να πούμε κάτι αντίστοιχο και για άλλες κατασκευές, όπως τα ιερά και τα στάδια; «Έχω μελετήσει με κάθε ηχητική λεπτομέρεια ένα ιερό, επομένως δεν είμαι σε θέση να πω αν στάδια ή ιερά επιλέγονταν λόγω των φυσικών ακουστικών ιδιοτήτων τους. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι τα ιερά συνδέονταν συχνά με ειδικά φυσικά στοιχεία ή ιδιότητες. Θεωρώ ότι ακουστικές ιδιότητες -όπως μια καθαρή ηχώ ή η ικανότητα ακρόασης από μια μακρινή τοποθεσία- μπορεί να διαδραμάτιζαν σημαντικό ρόλο στο να χαρακτηριστεί ένας τόπος ιδιαίτερος, ένας χώρος ‘συνάντησης’ με έναν θεό, που στη συνέχεια εξελίχθηκε σε ιερό. Θα ήταν όμως υπερβολικό να πούμε ότι μια ιερή τοποθεσία επιλέχθηκε αποκλειστικά με βάση την ακουστική, ενώ δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα στάδια σχεδιάστηκαν με γνώμονα τον ήχο», απαντά στην ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ η Π. Τζόρνταν, που κλείνοντας θέλησε να εκφράσει την ευγνωμοσύνη της στους κατοίκους των Άνω Καρυών, του Καστανοχωρίου, της Νέδας και της ευρύτερης κοινότητας του Λυκαίου Όρους:

«Μου άνοιξαν το σπίτι τους όλα αυτά τα χρόνια. Από πολλές απόψεις έμαθα να ακούω εκεί. Ελπίζω να έρθουν κι άλλοι και να ακούσουν αυτήν την ιστορία και τους ανθρώπους που την διαφυλάττουν», καταλήγει.

Πηγή in.gr

Επιστήμες Χωρίς σχόλια »

Νοέ

AMATERASU, ΥΠΕΡΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΑ ΜΟΛΙΣ ΚΤΥΠΗΣΕ ΤΗΝ ΓΗ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 26 Νοεμβρίου 2023

Έχει ένα εκατομμύριο φορές περισσότερη ενέργεια από τον πιο ισχυρό επιταχυντή που δημιούργησε ποτέ ο άνθρωπος, ο οποίος πιστεύεται ότι μπορεί να δημιουργήσει μόνο φαινόμενα όπως γιγάντιες μαύρες τρύπες σε μακρινούς γαλαξίες.

Το δεδομένο είναι ότι μια κοσμική ακτίνα, ένας κοσμικός κεραυνός εξαιρετικά υψηλής ενέργειας έχει χτυπήσει τη Γη. Έχει ένα εκατομμύριο φορές περισσότερη ενέργεια από τον πιο ισχυρό επιταχυντή στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Οι αστρονόμοι έχουν παρατηρήσει την τροχιά του, αλλά δεν έχουν βρει κανένα αντικείμενο στον γαλαξία μας ή έξω από αυτόν που θα μπορούσε να εξηγήσει την προέλευσή του. Η ανακάλυψη από το Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο της Οσάκα, που μόλις δημοσίευσε το Science, μοιάζει με την αρχή μιας ταινίας επιστημονικής φαντασίας στην οποία οι ερευνητές, προς το παρόν, έχουν καταφέρει να της δώσουν μόνο έναν αποκαλυπτικό τίτλο: Amaterasu, η θεά του ήλιου της ιαπωνικής μυθολογίας.

Οι κοσμικές ακτίνες είναι φορτισμένα σωματίδια ενέργειας που διασχίζουν το σύμπαν με ταχύτητες κοντά σε αυτή του φωτός. Αυτά με τις χαμηλές ενέργειες παράγονται από τον ήλιο, αλλά αυτά με τις υψηλές ενέργειες είναι εξαιρετικά σπάνια, με αποτέλεσμα οι αστρονόμοι να προτείνουν ότι μπορούν να προέρχονται μόνο έξω από τον γαλαξία μας, καθώς θα απαιτούσε πιο ενεργητικά περιβάλλοντα, όπως το περιβάλλον των μαύρων τρυπών στα κέντρα των μακρινών γαλαξιών.

«Είναι γνωστό ότι προέρχονται από πολύ βίαια φαινόμενα, όπως η έκρηξη ενός σουπερνόβα, η σύγκρουση δύο αστέρων ή όταν μια μαύρη τρύπα καταβροχθίζει ένα σύννεφο αερίου, αλλά πολλά είναι ακόμα άγνωστα για τη φύση και τις ιδιότητές τους», εξηγεί ο αστρονόμος και διευθυντής του ισπανικού Εθνικού Αστρονομικού Αστεροσκοπείου, Rafael Bachiller.

Όταν μιλάμε για υψηλή ενέργεια, μιλάμε για περισσότερο από 10 στην ισχύ των 18 ηλεκτρον βολτ ή, το ίδιο, ένα βολτ εξαηλεκτρονίου (EeV), που είναι περίπου ένα εκατομμύριο φορές περισσότερο από αυτό που μπορεί ο Μεγάλος Επιταχυντής στο CERN στη Γενεύη. Το Amaterasu είχε ενέργεια 244 EeV

Εφόσον πρόκειται για ιονίζουσα ακτινοβολία, σημαίνει ότι έχουν αρκετή ενέργεια για να σχίσουν τα ηλεκτρόνια από τα άτομα και να τα ιονίσουν. Εάν φτάσουν σε δορυφόρους ή στη Γη, ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός μπορεί να καταστραφεί. Αλλά αν χτυπήσει ένα ζωντανό ον, μπορεί να του βλάψει τον βιολογικό ιστό, προκαλώντας μια μετάλλαξη στο DNA.

Ο καθηγητής Toshihiro Fujii, από το Graduate School of Science και το Nambu Yoichiro Institute of Theoretical and Experimental Physics στο Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο της Οσάκα, και μια διεθνής ομάδα επιστημόνων, ανιχνεύουν αυτές τις ακτίνες από το 2008 μέσω του πειράματος Telescope Array. Ένας ανιχνευτής που αποτελείται από 507 σταθμούς που καλύπτουν μια έκταση 700 τετραγωνικών χιλιομέτρων στη Γιούτα των Ηνωμένων Πολιτειών. Ηταν στις 27 Μαΐου 2021 όταν εντόπισαν το Amaterasu.

«Όταν το ανακάλυψα σκέφτηκα ότι πρέπει να ήταν λάθος, καθώς έδειξε ένα επίπεδο ενέργειας πρωτόγνωρο εδώ και δεκαετίες», λέει ο καθηγητής Fujii. Ένα τέτοιο επίπεδο ενέργειας είναι συγκρίσιμο με αυτό της πιο ενεργητικής κοσμικής ακτίνας που έχει παρατηρηθεί ποτέ στην ιστορία, που βαφτίστηκε από επιστήμονες με το καθόλου καθησυχαστικό όνομα Oh-My-God, που χτύπησε τη Γη το 1991 με ενέργεια 320 EeV.

Στις 7 Αυγούστου 1912, ο φυσικός Victor Hess πέταξε ένα μπαλόνι στα 5.300 μέτρα και ανακάλυψε ότι σε αυτό το ύψος υπήρχε τρεις φορές περισσότερη ιονίζουσα ακτινοβολία από ό,τι στη Γη, επομένως η ακτινοβολία έπρεπε να προέρχεται από το διάστημα. Πάνω από έναν αιώνα αργότερα, δεν γνωρίζουμε ακόμη με βεβαιότητα πώς παράγονται ή τις πηγές από τις οποίες προέρχονται.

Το Amaterasu, αυτή τη στιγμή, είναι τόσο μυστηριώδες όσο και η ίδια η Ιαπωνική θεά, αλλά υπάρχει ελπίδα ότι η ανίχνευσή του θα ανοίξει το δρόμο για τους επιστήμονες.

«Δεν έχει εντοπιστεί ένα πολλά υποσχόμενο αστρονομικό αντικείμενο που να ταιριάζει με την κατεύθυνση από την οποία έφτασε, γεγονός που τροφοδοτεί την ύπαρξη άγνωστων ακόμη αστρονομικών φαινομένων με φυσική προέλευση πέρα από το τυπικό μοντέλο», τόνισε ο καθηγητής Fujii.

Αποτελούμενες από φορτισμένα σωματίδια, οι ακτίνες που φτάνουν στη Γη αλλάζουν κατεύθυνση ακολουθώντας τις ιδιότροπες γραμμές των μαγνητικών πεδίων που διαπερνούν το διαστρικό μέσο. Επομένως, για να μάθουμε την προέλευσή τους, αντί να εντοπίζουμε απευθείας τις κοσμικές ακτίνες, μπορούμε να προσπαθήσουμε να παρατηρήσουμε μερικά από τα αποτελέσματα που προκαλούν», εξηγεί ο Bachiller.

Όταν μια ενιαία ενεργειακή κοσμική ακτίνα χτυπά τη Γη, τυπικά αλληλεπιδρά ψηλά στην ατμόσφαιρα της Γης, υφίσταται μια φυσική αντίδραση σωματιδίων με ένα άτομο αέρα, διασπώντας το άτομο. Τα θραύσματα του ατόμου που αναδύονται έχουν συνήθως αρκετή ενέργεια για να θρυμματίσουν, με τη σειρά τους, πρόσθετα άτομα και ούτω καθεξής, σχηματίζοντας μια βροχή από ενεργητικά υποατομικά σωματίδια.

Πέρα από κάθε φαντασία και με την Επιστήμη να πηγαίνει πιο μακριά από ποτέ.

Από in.gr

Επιστήμες, Η Ζωή μας σήμερα, Νέα από όλον τον Κόσμο Χωρίς σχόλια »

Νοέ

Ο ΧΡΟΝΟΣ…

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 12 Νοεμβρίου 2023

Στοιχεία τα οποία προέρχονται από το αρχείο του BBC Future που περιγράφουν γιατί ο χρόνος είναι κάτι περισσότερο από ό,τι φαίνεται με το μάτι.

1. Η γλώσσα σας επηρεάζει την αντίληψή σας για τον χρόνο

Σκεφτείτε τον χρόνο ως μια γραμμή. Προς ποια κατεύθυνση ρέει; Είναι οριζόντια ή κάθετη; Ή μήπως δεν είναι καθόλου γραμμή για εσάς. Οι απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις μπορεί κάλλιστα να εξαρτώνται από τη γλώσσα που μιλάτε.

Για παράδειγμα, οι αγγλόφωνοι περιγράφουν τον χρόνο ως μπροστά ή πίσω τους ή ως οριζόντια γραμμή που κινείται από αριστερά προς τα δεξιά. Οι ομιλητές της Μανδαρινικής γλώσσας οραματίζονται τον χρόνο ως μια κάθετη γραμμή, όπου το κάτω αντιπροσωπεύει το μέλλον, ενώ οι Έλληνες τείνουν να βλέπουν τον χρόνο ως μια τρισδιάστατη οντότητα που είναι «μεγάλη» και όχι «μακρά». Στο Pormpuraww, μια απομακρυσμένη κοινότητα ιθαγενών της Αυστραλίας, ο χρόνος είναι τοποθετημένος σύμφωνα με την ανατολή και τη δύση.

2. Όταν το σύμπαν τελικά πεθάνει, δεν θα υπάρχει ούτε μέλλον ούτε παρόν

Όπως κι εμείς, έτσι και ο τρόπος που περνάει ο χρόνος θα αλλάξει καθώς το Σύμπαν θα γερνάει. Το «βέλος του χρόνου», το οποίο δείχνει από το παρελθόν προς το μέλλον, πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στη Μεγάλη Έκρηξη. Το βρεφικό Σύμπαν πιστεύεται ότι είχε πολύ χαμηλή εντροπία – ένα μέτρο αταξίας ή τυχαιότητας. Από τότε, η εντροπία αυξάνεται – αυτή η αλλαγή είναι που δίνει στο βέλος του χρόνου την πορεία του. Είναι ο ίδιος λόγος για τον οποίο είναι εύκολο να σπάσεις ένα φρέσκο αυγό, αλλά εξαιρετικά δύσκολο να πάρεις ένα χάος από θραύσματα και κρόκο και να δημιουργήσεις ένα ολόκληρο φρέσκο αυγό.

Κανείς δεν ξέρει τι θα συμβεί στο τέλος του Σύμπαντος, αλλά ένας ισχυρός υποψήφιος είναι ο «θερμικός θάνατος», όπου η εντροπία θα έχει φτάσει στο μέγιστο και το βέλος του χρόνου θα χάσει την κατεύθυνσή του. Σκεφτείτε το σαν όλα τα αυγά του Σύμπαντος να έχουν ήδη συντριβεί, και μετά από αυτό τίποτα ενδιαφέρον δεν θα ξανασυμβεί.

Η αντίληψη του χρόνου μας ριζώνει στη νοητική μας πραγματικότητα. Ο χρόνος δεν βρίσκεται μόνο στο επίκεντρο του τρόπου με τον οποίο οργανώνουμε τη ζωή μας, αλλά και του τρόπου με τον οποίο τον βιώνουμε.

3. Μπορεί να μην είναι δυνατή η συνειδητή εμπειρία χωρίς χρόνο

Μετράμε, άρα είμαστε. Ο χτύπος του χρόνου είναι ο αόρατος, καρδιακός παλμός της ζωής μας και επηρεάζει κάθε στιγμή της συνείδησής μας. Ο χρόνος και ο εαυτός μας βρίσκονται σε διαρκή χειραψία – ακόμη και ένας άνθρωπος παγιδευμένος σε μια εντελώς σκοτεινή σπηλιά θα εξακολουθούσε να διέπεται από τους κιρκάδιους ρυθμούς των εσωτερικών μας ρολογιών.

Η Holly Andersen, η οποία σπουδάζει φιλοσοφία της επιστήμης και μεταφυσική στο Πανεπιστήμιο Simon Fraser στο Burnaby της Βρετανικής Κολομβίας, προειδοποιεί για το τι θα μπορούσε να κάνει η απώλεια της αίσθησης του χρόνου στην αίσθηση του εαυτού μας. Πιστεύει ότι δεν είναι δυνατόν να έχουμε συνειδητή εμπειρία χωρίς το χρόνο και το πέρασμα του χρόνου. Σκεφτείτε πώς η προσωπική σας ταυτότητα χτίζεται με την πάροδο του χρόνου, αρχειοθετημένη ως αναμνήσεις.

«Αυτές οι αναμνήσεις σας συγκροτούν με την πάροδο του χρόνου» λέει η Andersen. «Αν χάσετε ένα μέρος του χρόνου θα είστε πλέον ένα διαφορετικό άτομο».

4. Δεν υπάρχουν ρολόγια με 100% ακρίβεια

Οι μετρολόγοι εργάζονται πολύ σκληρά για να κρατήσουν τον χρόνο, χρησιμοποιώντας ολοένα και καλύτερη τεχνολογία για να μετρήσουν το πέρασμα των λεπτών, των δευτερολέπτων και των ωρών. Ωστόσο, ενώ τα ατομικά τους ρολόγια είναι απίστευτα ακριβή, δεν είναι τέλεια. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει κανένα ρολόι στη Γη που να είναι απολύτως «σωστό».

Η πραγματική διαδικασία καθορισμού της ώρας που είναι – αυτή τη στιγμή – βασίζεται σε πολλά ρολόγια, που όλα διατηρούν την ώρα σε όλο τον κόσμο. Όλα τα εθνικά εργαστήρια στέλνουν τις μετρήσεις τους στο Διεθνές Γραφείο Μέτρων και Σταθμών στο Παρίσι, το οποίο στη συνέχεια δημιουργεί έναν σταθμισμένο μέσο όρο. Η ώρα, επομένως, είναι ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα.

5. Η εμπειρία του χρόνου δημιουργείται ενεργά, από το μυαλό μας

Διάφοροι παράγοντες έχουν καθοριστική σημασία για την κατασκευή της αντίληψης του χρόνου – η μνήμη, η συγκέντρωση, το συναίσθημα και η αίσθηση που έχουμε ότι ο χρόνος βρίσκεται κατά κάποιον τρόπο στο χώρο. Η αντίληψη του χρόνου μας ριζώνει στη νοητική μας πραγματικότητα. Ο χρόνος δεν βρίσκεται μόνο στο επίκεντρο του τρόπου με τον οποίο οργανώνουμε τη ζωή μας, αλλά και του τρόπου με τον οποίο τον βιώνουμε.

Το θετικό είναι ότι αυτό μας δίνει κάποιο μέτρο ελέγχου του τρόπου με τον οποίο τον βιώνουμε. Για παράδειγμα, αν θέλετε να νιώσετε ότι η ζωή σας δεν περνάει γρήγορα από μπροστά σας, το κλειδί είναι η καινοτομία: Η έρευνα δείχνει ότι μια ζωή με επαναλαμβανόμενες και ρουτινιάρικες δραστηριότητες θα νιώσετε, καθώς θα την αναλογίζεστε, ότι ο χρόνος περνάει πιο γρήγορα.

Ο χρόνος, όπως φαίνεται, είναι μια εύθραυστη ψευδαίσθηση. Σε μια στιγμή μπορεί να βρεθούμε σε μια αλλοιωμένη πραγματικότητα

6. Υπάρχουν ήδη πολίτες του 22ου αιώνα ανάμεσά μας αλλά δεν είναι χρονοταξιδιώτες

Ο επόμενος αιώνας μπορεί συχνά να μοιάζει πολύ μακρινός: Μια μακρινή χώρα, όπου ζουν υποθετικά αγέννητες γενιές. Ωστόσο, υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι στη Γη αυτή τη στιγμή που θα είναι εκεί όταν τα πυροτεχνήματα θα εκραγούν την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 2099. Ένα παιδί που γεννήθηκε το 2023 θα είναι στη δεκαετία των 70 του, τότε. Είμαστε πολύ περισσότερο συνδεδεμένοι σε μεγάλα χρονικά διαστήματα απ’ ό,τι ίσως συνειδητοποιούμε. Μέσω των οικογενειακών μας δεσμών, είμαστε όλοι ένα βήμα πριν από τους προηγούμενους και τους μελλοντικούς αιώνες.

7. Μπορούμε όλοι να βιώσουμε μια χρονική μεταβολή

Ο χρόνος δεν κυλάει πάντα με τον ίδιο ρυθμό για όλους. Μήπως ο χρόνος βρίσκεται μόνο στο μυαλό; Ένα αυτοκίνητο γλιστράει για κάτι που μοιάζει με αιωνιότητα, εκτοξεύοντας χαλίκια στον αέρα όπου αιωρούνται ακίνητα. Ο χρόνος επιβραδύνεται σχεδόν μέχρι να σταματήσει και, εκείνη τη στιγμή, αντιδράτε για να προστατευθείτε. Σε τέτοιες καταστάσεις, το άγχος μπορεί να ωθήσει τον εγκέφαλο να επιταχύνει την εσωτερική του επεξεργασία – για να σας βοηθήσει να χειριστείτε μια κατάσταση ζωής ή θανάτου.

Διαταραχές του εγκεφάλου, όπως η επιληψία ή το εγκεφαλικό επεισόδιο, μπορούν επίσης να προκαλέσουν χρονικά τεχνάσματα του μυαλού – επιταχύνοντας τον χρόνο ή σταματώντας τον. Ορισμένοι άνθρωποι, όπως οι αθλητές, μπορούν ακόμη και να εκπαιδεύσουν τον εγκέφαλό τους να δημιουργεί μια χρονική στρέβλωση κατά παραγγελία- ένας σέρφερ που πιάνει ένα κύμα την τέλεια στιγμή, ένας ασταμάτητος ποδοσφαιριστής.

Ο χρόνος, όπως φαίνεται, είναι μια εύθραυστη ψευδαίσθηση. Σε μια στιγμή μπορεί να βρεθούμε σε μια αλλοιωμένη πραγματικότητα.

8. Όταν αλλάζουν τα ρολόγια για τη θερινή ώρα, πρέπει να ευχαριστήσουμε (ή να κατηγορήσουμε) έναν κατασκευαστή

Η αλλαγή των ρολογιών για το καλοκαίρι -για να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο τις μεγάλες ώρες της ημέρας στα υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη- δεν αγκαλιάζεται καθολικά από όλους. Αλλά είτε το αγαπάτε είτε το μισείτε, υπάρχει ένας πεισματάρης Βρετανός αγωνιστής που μπορείτε να ευχαριστήσετε. Χωρίς έναν οικοδόμο που ονομάζεται William Willett, το ένα τέταρτο του κόσμου – συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ – ίσως να μην είχε υιοθετήσει ποτέ τη θερινή ώρα.

Αφού ο Willett κατάφερε να πείσει τους πολιτικούς ηγέτες, η Βρετανία έκανε την αλλαγή κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Η κίνηση αυτή έγινε λόγω της έλλειψης άνθρακα – και οι μεγαλύτερες ώρες της ημέρας σήμαιναν λιγότερη ανάγκη για ηλεκτρική ενέργεια από άνθρακα για να διατηρούνται τα φώτα αναμμένα. Η ιδέα ήταν τόσο αποτελεσματική που στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Βρετανία την προχώρησε ένα βήμα παραπέρα και έτρεξε προσωρινά σε διπλή θερινή ώρα, δύο ολόκληρες ώρες μπροστά από την ώρα GMT, για να εξοικονομήσει βιομηχανικό κόστος.

Για πολλούς Νεπαλέζους, αυτό το άρθρο δεν δημοσιεύτηκε το 2023. Στο ημερολόγιο Bikram Sambat του Νεπάλ, είναι στην πραγματικότητα το έτος 2080

9. Δεν ζεις πραγματικά στο παρόν

Καθώς διαβάζετε αυτές τις λέξεις, είναι εύκολο να υποθέσετε ότι πρόκειται για το «τώρα». Ωστόσο, δεν είναι.

Πάρτε την απλή πράξη να κοιτάξετε ένα άτομο που σας μιλάει απέναντι από ένα τραπέζι. Η επιβεβαίωση της κίνησης των χειλιών του φτάνει στα μάτια μας πριν από τον ήχο της φωνής του (επειδή το φως ταξιδεύει ταχύτερα από τον ήχο), αλλά ο εγκέφαλός μας τα συγχρονίζει για να τα κάνει να ταιριάζουν.

Και αυτό δεν είναι καν το πιο περίεργο πράγμα σχετικά με τον χρόνο. Οι νόμοι της φυσικής υποδηλώνουν ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να ρέει και προς τα πίσω.

10. Οι μέρες μας γίνονται μεγαλύτερες λόγω της βαρύτητας του φεγγαριού

Μπορεί να σας εκπλήσσει το γεγονός ότι η Σελήνη – ο σταθερός τροχιακός σύντροφος του πλανήτη μας στο αστρομπαλέτο που εκτελούμε γύρω από τον Ήλιο – απομακρύνεται όλο και περισσότερο από εμάς. Κάθε χρόνο η απόσταση μεταξύ της Γης και της Σελήνης αυξάνεται κατά 3,8 εκατοστά. Και καθώς το κάνει αυτό, κάνει τις μέρες μας λίγο μεγαλύτερες.

Αυτό οφείλεται στην έλξη της βαρύτητας της Σελήνης στον πλανήτη μας. Η βαρυτική έλξη της Σελήνης δημιουργεί παλίρροιες, οι οποίες είναι ένα «εξόγκωμα» νερού που εκτείνεται σε ελλειπτικό σχήμα τόσο προς όσο και μακριά από τη βαρύτητα της Σελήνης. Όμως η Γη περιστρέφεται στον άξονά της πολύ πιο γρήγορα από ό,τι η Σελήνη περιστρέφεται γύρω της, πράγμα που σημαίνει ότι η τριβή από τις ωκεάνιες λεκάνες παρασύρει το νερό μαζί της. Αυτό προκαλεί το εξόγκωμα να κινείται ελαφρώς μπροστά από τη Σελήνη στην τροχιά της, η οποία με τη σειρά της προσπαθεί να την τραβήξει προς τα πίσω. Αυτό σταδιακά απορροφά την περιστροφική ενέργεια του πλανήτη μας, επιβραδύνοντας την περιστροφή του, ενώ η Σελήνη κερδίζει ενέργεια, με αποτέλεσμα να κινείται σε υψηλότερη τροχιά και να απομακρύνεται από τη Γη.

Η σταδιακή επιβράδυνση της περιστροφής του πλανήτη μας έχει προκαλέσει την αύξηση της διάρκειας μιας μέσης γήινης ημέρας κατά περίπου 1,09 χιλιοστά του δευτερολέπτου ανά αιώνα από τα τέλη της δεκαετίας του 1600. Άλλες εκτιμήσεις ανεβάζουν τον αριθμό λίγο ψηλότερα, στα 1,78 χιλιοστά του δευτερολέπτου ανά αιώνα, βασιζόμενες σε πιο αρχαίες παρατηρήσεις εκλείψεων. Αν και τίποτα από αυτά δεν ακούγεται πολύ, κατά τη διάρκεια της ιστορίας της Γης των 4,5 δισεκατομμυρίων ετών, αθροίζονται.

11. Πολλοί άνθρωποι ζουν εκτός συμβατικού χρόνου –Για αυτούς δεν είναι 2023

Για πολλούς Νεπαλέζους, αυτό το άρθρο δεν δημοσιεύτηκε το 2023. Στο ημερολόγιο Bikram Sambat του Νεπάλ, είναι στην πραγματικότητα το έτος 2080. Τουλάχιστον τέσσερα ημερολόγια χρησιμοποιούνται μεταξύ διαφορετικών εθνοτικών ομάδων εκεί, en;v το Νεπάλ είναι ακόμη και 15 λεπτά εκτός συγχρονισμού με τις συνήθεις ζώνες ώρας.

Αποδεικνύεται ότι πολλοί πολιτισμοί είναι εντάξει με το να βιώνουν πολλά έτη ταυτόχρονα. Στη Μιανμάρ είναι επίσης το 1384, στην Ταϊλάνδη το 2566 και στην Αιθιοπία το 2016, όπου το έτος διαρκεί 13 μήνες. Το ισλαμικό ημερολόγιο, εν τω μεταξύ, σηματοδότησε την άφιξη του έτους 1445 τον Ιούλιο.

*Με στοιχεία από bbc.com

Από in.gr

Επιστήμες, Η Ζωή μας σήμερα, Νέα από όλον τον Κόσμο Χωρίς σχόλια »

Οκτ

ΡΑΔΙΟΚΥΜΑΤΑ 8 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΥΡΙΩΝ ΕΤΩΝ.ΕΦΤΑΣΑΝ ΣΤΗΝ ΓΗ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 21 Οκτωβρίου 2023

Αστρονόμοι εντόπισαν μια τεράστια έκρηξη ραδοοκυμάτων που το φως χρειάστηκε περίπου 8 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει στη Γη. Πρόκειται για μία από τις πιο μακρινές και πιο ενεργητικές εκρήξεις που έχουν παρατηρηθεί ποτέ, καθώς απελευθέρωσε το ισοδύναμο της συνολικής εκπομπής του Ήλιου για 30 χρόνια.

Παρά την τεράστια ισχύ της, η έκρηξη, που ονομάστηκε FRB 20220610A, διήρκησε λιγότερο από ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου. Η πηγή της έκρηξης εντοπίστηκε από το «Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο» (VLT) του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου (ESO) και διαπιστώθηκε ότι πρόκειται για μία ομάδα δύο ή τριών γαλαξιών που συγχωνεύονται. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Science».

Οι ταχείες εκρήξεις ραδιοκυμάτων, ή αλλιώς FRBs, αποτελούν φευγαλέες εκρήξεις ενέργειας που είναι φωτεινότερες από ολόκληρους γαλαξίες και μπορούν να εκπέμψουν τόση ενέργεια σε χιλιοστά του δευτερολέπτου όση εκπέμπει ο Ήλιος σε μερικές ημέρες. Μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί περίπου 50 τέτοιες εκρήξεις.

Ακόμα δεν είναι γνωστό τι προκαλεί αυτές τις τεράστιες εκρήξεις ενέργειας, ωστόσο η ανακάλυψη προσφέρει νέες πληροφορίες για το μακρινό σύμπαν. Παράλληλα, επιβεβαιώνεται ότι οι FRBs μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μέτρηση της «χαμένης» ύλης μεταξύ των γαλαξιών και να παρέχουν έναν νέο τρόπο για την εκτίμηση της μάζας του σύμπαντος. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τρέχουσες μέθοδοι εκτίμησης της μάζας του σύμπαντος δίνουν αντικρουόμενες απαντήσεις.

«Αν μετρήσουμε την ποσότητα της κανονικής ύλης στο σύμπαν -τα άτομα από τα οποία είμαστε όλοι φτιαγμένοι- διαπιστώνουμε ότι λείπει περισσότερο από το μισό από αυτό που θα έπρεπε να υπάρχει σήμερα. Πιστεύουμε ότι η ύλη που λείπει κρύβεται στον χώρο μεταξύ των γαλαξιών, αλλά μπορεί να είναι τόσο θερμή και διάχυτη που είναι αδύνατον να τη δούμε με τις συνήθεις τεχνικές», εξηγεί ο καθηγητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Swinburne της Αυστραλίας, Ράιαν Σάνον, ένας από τους διευθυντές της μελέτης. «Οι ταχείες εκρήξεις ραδιοκυμάτων ανιχνεύουν αυτό το ιονισμένο υλικό», πρόσθεσε ο επιστήμονας

Από Kathimerini

Επιστήμες, Η Ζωή μας σήμερα, Νέα από όλον τον Κόσμο Χωρίς σχόλια »

Οκτ

Η ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΠΑΝΘΡΑΚΩΜΕΝΟ ΠΑΠΥΡΟ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 14 Οκτωβρίου 2023

Εκ πρώτης όψεως, ο αρχαίος πάπυρος έχει μετατραπεί σε παραμορφωμένο κύλινδρο από κάρβουνο. Κι όμως, ένας αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης κατάφερε να διαβάσει ένα απόσπασμα του αρχαίου ελληνικού κειμένου στο τυλιγμένο, απανθρακωμένο ρολό.

Το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που διαβάζει ακόμα και «βουλωμένο γράμμα» αναπτύχθηκε από αμερικανό φοιτητή, ο οποίος κατάφερε έτσι να κερδίσει διαγωνισμό που διοργάνωσαν αρχαιολόγοι για την αποκρυπτογράφηση καμένων παπύρων από το Ερκολάνο (γνωστό και ως Ηράκλεια), πόλη που καταστράφηκε μαζί με την Πομπηΐα στην έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ.

Το επίτευγμα ανοίγει το δρόμο για την αποκρυπτογράφηση κειμένων σε εκατοντάδες ακόμα πάπυρους από το Ερκολάνο, τη μόνη βιβλιοθήκη της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας που επιζεί ως σήμερα, έστω και καμένη.

Το κείμενο έγινε ορατό από το ανάγλυφο της σελίδας, το χαραγμένο ίχνος της αρχαίας πένας

Ο Λιουκ Φάριτορ, 21 ετών, φοιτητής Επιστήμης Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα στο Λίνκολν, κέρδισε χρηματικό έπαθλο 40.000 δολαρίων για την ανάγνωση τουλάχιστον 10 χαρακτήρων από καμένο πάπυρο της αρχαίας ιταλικής πόλης, στο πλαίσιο του διαγωνισμού Vesuvius Challenge.

in.gr

Επιστήμες, Η Ζωή μας σήμερα, Νέα από όλον τον Κόσμο Χωρίς σχόλια »

Απρ

Στο 2050…

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 3 Απριλίου 2023

Δεν υπάρχει άνθρωπος επί γης που να μην θέλει να ξέρει τι επιφυλάσσει το μέλλον για τον ίδιο προσωπικά και τον κόσμο ολόκληρο.

Σχετικό δημοσίευμα της Daily Mail υπενθυμίζει ότι τη δεκαετία του 1990 πιστεύαμε ότι μέχρι σήμερα θα ζούσαμε κάτω από το νερό ή θα πετούσαμε με τα αυτοκίνητα μας.

Από τη στιγμή που και τα δύο έχουν κατακτηθεί μερικώς, τι εκτιμούν οι επιστήμονες ότι μας επιφυλάσσει το μέλλον μέχρι το 2050;

Η εκτίμηση του Γερμανού ψυχαναλυτή, Έριχ Φρομ, ότι «ο κίνδυνος στο παρελθόν ήταν μήπως οι άνθρωποι γίνουν δούλοι, ο κίνδυνος στο μέλλον θα είναι μήπως οι άνθρωποι γίνουν ρομπότ» μοιάζει πάντως να είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.

Για του λόγου το ασφαλές, οι 8 εξελίξεις που θα μας απασχολήσουν για τα καλύτερα ή τα χειρότερα μέχρι το μέσο του αιώνα έχουν ως εξής:

Οι «Άρχοντες» της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) και οι δουλοπάροικοι τους

Αυτή τη στιγμή, οι άνθρωποι επικεντρώνονται στον φόβο ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προκαλέσει απώλειες θέσεων εργασίας, ωστόσο η πραγματικότητα μπορεί να αποδειχτεί πολύ χειρότερη.

Αυτό ισχυρίζεται ο Τζορτζ Στάκχοφ, επικεφαλής αξιωματούχος για την στρατηγική της παγκόσμιας διαφημιστικής εταιρείας DDB EMEA, που έχει δημιουργήσει ένα εργαλείο AI με το όνομα «The Uncreative Agency».

«Οι άνθρωποι τείνουν να υπερεκτιμούν τις επιπτώσεις της νέας τεχνολογίας βραχυπρόθεσμα και να υποτιμούν τις επιπτώσεις της μακροπρόθεσμα. Αυτό είναι γνωστό ως ο ‘’Νόμος του Αμάρα’’», λέει στη βρετανική εφημερίδα ο ίδιος.

«Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο αποκορύφωμα της τεχνητής νοημοσύνης και οι άνθρωποι πανικοβάλλονται για τις θέσεις εργασίας που θα καταστραφούν από το GPT-4 τα επόμενα χρόνια. Αυτό είναι υπερβολή.

Ωστόσο, μέχρι το 2050, η τεχνητή νοημοσύνη θα έχει αναδιαμορφώσει εκ βάθρων τον κόσμο», προειδοποιεί ο Στάκχοφ.

«Υπάρχει ένα σκοτεινό μέλλον που αφορά την τεχνητή νοημοσύνη, στο οποίο όσοι έχουν τον έλεγχο της θα έχουν συγκεντρώσει στα χέρια τους τεράστια δύναμη, την ώρα που το 99% του πληθυσμού θα έχει στερηθεί αυτού του δικαιώματος. Οι άρχοντες της AI θα ελέγχουν τα δεδομένα του κόσμου και θα έχουν μετατρέψει όλους εμάς τους υπόλοιπους σε δουλοπάροικους τους.

Η εναλλακτική είναι ένα λαμπρό σενάριο στο πλαίσιο του οποίου όλοι επωφελούνται από την τεχνητή νοημοσύνη μέσω της καλύτερης υγειονομικής περίθαλψης, των ταχύτερων μεταφορών και της λιγότερης ρύπανσης.

Οι μηχανές θα κάνουν το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς και ένας βασικός μισθός θα εισαχθεί για όλους μας, ελευθερώνοντάς μας να απολαμβάνουμε περισσότερο χρόνο και να συνειδητοποιούμε ποιοι είμαστε στην πραγματικότητα ως άνθρωποι. Αυτό θα επιφέρει δραστικές αλλαγές στην κοινωνία και στην προσέγγισή μας στην εκπαίδευση.

Η πραγματικότητα θα είναι τελικά κάπου στη μέση, ανάμεσα στο σκοτεινό και το λαμπρό μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης», καταλήγει ο ίδιος.

Οι άνθρωποι θα εμφυτεύουν τσιπ στο σώμα τους

Μέχρι το 2050, οι άνθρωποι θα εμφυτεύουν τσιπ στο σώμα τους για να «ενισχύουν» τον εαυτό τους, λέει η Χέδερ Ντιλένεϊ, ιδρύτρια της Gallium Ventures, μιας τεχνολογικής εταιρείας δημοσίων σχέσεων και επικοινωνιών στο Λονδίνο.

Τα τσιπ θα παρακολουθούν τις συνθήκες που επικρατούν μέσα στο σώμα και θα επιτρέπουν στους ανθρώπους να παραμένουν σε επαφή με την υγεία τους.

Η Ντιλένεϊ έχει ήδη ένα πολύ βασικό τσιπ εμφυτευμένο στο χέρι της, το οποίο της επιτρέπει να ανοίγει τις πόρτες.

«Καθοδόν προς το 2050, περιμένω να δω ανάπτυξη σε διάφορους τομείς της τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένου του biohacking, μια προσέγγιση τύπου ‘’κάνε το μόνος σου’’ (DIY), δηλαδή την ανθρώπινη βελτίωση ή την αύξηση, στο πλαίσιο της οποίας οι άνθρωποι θα προσπαθούν να αλλάξουν πτυχές της βιολογίας τους για να καλυτερεύσουν την υγεία, τις επιδόσεις ή την ευημερία τους.

«Συμπεριλαμβάνομαι ήδη σε αυτήν την κοινότητα, έχοντας εμφυτευμένο ένα τσιπ στο χέρι μου, το οποίο μου δίνει τη δυνατότητα να ανοίγω πόρτες και να συνδέω ανθρώπους στην εταιρική μου ιστοσελίδα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».

Στο μέλλον, η Ντιλένεϊ πιστεύει ότι το biohacking θα είναι κοινός τόπος για όλους, επιτρέποντας στον καθένα μας να βελτιώνει με τη χρήση του την υγεία του.

«Μέσω της χρήσης του biohacking θα φτάσουμε στο σημείο στο οποίο οι χρήστες θα μπορούν να κατανοούν καλύτερα πως αντιδρά το σώμα τους σε προγράμματα υγείας και φυσικής κατάστασης, καθώς και πως τα φάρμακα επηρεάζουν τις αποδόσεις του, συμπεριλαμβανομένου του πότε το φάρμακο που λαμβάνεται ‘’χτυπά’’ την κυκλοφορία του αίματος και πότε τα τοιχώματα στο στομάχι», λέει χαρακτηριστικά.

Οι άνθρωποι θα μπορούν να «ζουν μετά θάνατον» χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη

Στο μέλλον οι συγγενείς που πεθαίνουν μπορεί να μην είναι πραγματικά νεκροί, λέει ο Δρ Αζάζ Αλί, επικεφαλής του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο Ravensbourne.

Η ισχυρή τεχνητή νοημοσύνη θα «συλλαμβάνει» ανθρώπους χρησιμοποιώντας εργαλεία καταγραφής κίνησης και ηχογραφήσεων, μετατρέποντας τους ανθρώπους σε ένα «ψηφιακό δίδυμο» των εαυτών τους, που θα μπορεί να «ζήσει» μετά θάνατον.

«Συνδέοντας την τεχνητή νοημοσύνη με ψηφιακές τεχνολογίες και εργαλεία καταγραφής κίνησης, η συνείδηση μας, η γνώση και οι εμπειρίες μας θα μεταφερθούν στα ψηφιακά μας δίδυμα.

Χρησιμοποιώντας εργαλεία βασισμένα στο NLP που θα είναι πολύ πιο προηγμένα από το ChatGPT και το Bard, οι άνθρωποι θα μπορούν να αλληλεπιδρούν με τα ψηφιακά δίδυμα τους σε πραγματικό χρόνο και να επωφελούνται από τις γνώσεις και τις ιδέες τους.

Τα αγαπημένα πρόσωπα θα μπορούν να αλληλεπιδρούν με τους συγγενείς τους που έχουν ήδη πεθάνει, αλλά συνεχίζουν να υπάρχουν με τη μορφή του ψηφιακού δίδυμου».

Εξατομικευμένες τηλεοπτικές εκπομπές μέσω ΑΙ

Μέχρι το 2050, θα μπορούμε όλοι να παρακολουθούμε διαφορετικές τηλεοπτικές εκπομπές και ταινίες – εξατομικευμένες βάσει των προσωπικών μας επιθυμιών- που θα έχουν δημιουργηθεί μέσω της AI, λέει ο Ματ Λίτλερ, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της ARK Immersive, μιας τεχνολογικής startup με έδρα το Λίβερπουλ.

Οι νεκροί αστέρες του κινηματογράφου θα παραμένουν επίσης στις οθόνες μας χάρη στην τεχνολογία AI, πιστεύει ο ίδιος, οπότε οι άνθρωποι θα μπορούν να παρακολουθούν τους αστέρες της παιδικής τους ηλικίας μέχρι τα βαθιά γεράματα.

«Η τηλεόραση και ο κινηματογράφος θα αρχίσουν να χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη – σκεφτείτε στα πρότυπα του ChatGPT – κοιτάζοντας τα πράγματα που μας αρέσουν και με τα οποία ασχολούμαστε, τους χρόνους παραμονής μας και το ιστορικό των αναζητήσεων μας, ώστε σύντομα να αρχίσουν να προβάλλουν ειδικές εκπομπές και συγκεκριμένο περιεχόμενο που θα προορίζονται αποκλειστικά για εμάς.

Αυτό θα δημιουργηθεί για τον τελικό χρήστη με την AI. Ολόκληρες τηλεοπτικές εκπομπές, χαρακτήρες και ιστορίες, που θα δημιουργηθούν με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, ηθοποιοί που μας αρέσουν να παίζουν ρόλους που μας εντυπωσιάζουν, με κατάληξη που μας ικανοποιεί. Δεν θα είναι μικρής κλίμακας, δεν θα υπάρχουν περιορισμοί στον προϋπολογισμού, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να κάνει μεγάλα όνειρα δημιουργώντας ‘’παραγωγές’’ τόσο τεράστιες και τόσο επικές, όσο της Marvel», σημειώνει ο Λίτλερ.

Οι άνθρωποι θα ανεβάζουν τον εγκέφαλο τους στους υπολογιστές και θα συνεχίσουν να ζουν

Ο μελλοντολόγος και πρώην σχεδιαστής της Google, Ρέι Κουρζγουέιλ, ο οποίος ισχυρίζεται ότι έχει ποσοστό επιτυχίας 86% επιτυχία στις προβλέψεις του, πιστεύει ότι ο άνθρωπος θα συγχωνευτεί με τις μηχανές μέχρι το 2025.

Σε μια εκδήλωση που περιγράφει ως «Μοναδικότητα», προβλέπει ότι ένα ρομπότ θα περάσει το Τεστ Turing το 2029 και ότι μέχρι το 2045 οι άνθρωποι θα συνδέουν τον εγκέφαλό τους με τις μηχανές.

«Το 2029 είναι η ημερομηνία που έχω προβλέψει ότι η ΑΙ θα περάσει ένα έγκυρο Τεστ Turing και έτσι θα έχει πετύχει τα ανθρώπινα επίπεδα νοημοσύνης.

Το 2045 θα είναι η χρονιά για τη ‘’Μοναδικότητα’’, τότε δηλαδή που θα πολλαπλασιάσουμε την αποτελεσματική νοημοσύνη μας μέσω της συγχώνευσης της με τη νοημοσύνη που δημιουργήσαμε», εξηγεί χαρακτηριστικά.

Όλοι θα φοράμε γυαλιά AI που θα μιλάνε

Γυαλιά που μοιάζουν με ένα κανονικό ζευγάρι και θα μπορούν να απαντήσουν σε οποιαδήποτε ερώτηση θα είναι ο νέος κανόνας στη ζωή μας μέσα στην επόμενη δεκαετία, λέει ο Αλεξάντερ Νικ, διευθυντής των Μελλοντικών Εργαστηρίων στην εταιρεία EdTech, GoStudent.

Αυτά θα παρέχουν συμβουλές στην οθόνη τους, όπως ειδοποιήσεις για email και άλλες οδηγίες, αλλά θα εξελιχθούν ακόμα περισσότερο πολύ γρήγορα.

«Ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούμε με τους υπολογιστές θα εξελιχθεί. Σκεφτείτε ότι αρχικά οι χρήστες έπρεπε να χρησιμοποιούν κάρτες για να ολοκληρώσουν την περιήγηση τους. Μετά το πληκτρολόγιο, τα ποντίκια και τέλος η φωνητική είσοδος.

Το επόμενο στάδιο θα είναι η όραση, δηλαδή, το να επιτραπεί στους υπολογιστές να βλέπουν, πότε και θα μπορούν οι άνθρωποι να κάνουν ερωτήσεις που σχετίζονται με μια εικόνα και να επισημαίνουν κάτι για το οποίο χρειάζονται βοήθεια. Για παράδειγμα, θα μπορούμε να τραβήξουμε μια φωτογραφία και να ρωτήσουμε «τι έχει σπάσει και πώς μπορώ να το φτιάξω;», «πόσα από αυτά τα λαχανικά πρέπει να φάω για να πάρω αρκετά θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες;», «Είναι ώριμος αυτός ο ανανάς;» , ‘Τι είναι αυτό;’, ‘Εξαιρείται η συγκεκριμένη δαπάνη από τους φόρους ή όχι;».

Θα έχουμε βρει έξυπνους εξωγήινους

Ο κυνηγός εξωγήινων, αστρονόμος Σεθ Σόστακ του προγράμματος SETI (Search for Extraterrestrial Intelligence) έβαλε στοίχημα με τους συναδέλφους του ένα φλιτζάνι καφέ ότι θα βρούμε εξωγήινους μέσα στα επόμενα είκοσι χρόνια σε ένα Ted Talk του 2012.

Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούμε να είμαστε σε επαφή με έναν ET έως το 2036.

Έκτοτε ο Σόστακ έχει διπλασιάσει την πρόβλεψή του, λέγοντας ότι νεότερες μετρήσεις υποδηλώνουν ότι μπορεί να υπάρχουν δισεκατομμύρια κόσμοι ανάλογοι της Γης.

Αυτό σημαίνει ότι αν η Γη είναι το μόνο μέρος με ζωή, είναι σαν τον νικητή του Τζόκερ, οι πιθανότητες του οποίου είναι ένα δισεκατομμύριο προς ένα, λέει ο ίδιος.

«Αυτό μπορεί να είναι το ισχυρότερο επιχείρημα υπέρ της ζωής στο διάστημα. Γιατί, αν δεν υπάρχει, τότε αυτό που συμβαίνει εδώ στη Γη είναι εξαιρετικό. Και παρότι αυτό δεν αποκλείεται από τα δεδομένα, μοιάζει λίγο εγωκεντρικό», σχολιάζει.

Μεγάλες περιοχές της Γης μπορεί να είναι μη κατοικήσιμες

Η αυξανόμενη υγρασία και η ζέστη θα οδηγήσουν σε κύματα καύσωνα που θα καταστήσουν σχεδόν αδύνατο για τους ανθρώπους να επιβιώσουν σε εξωτερικούς χώρους σε περιοχές όπως η Νότια Ασία, ο Περσικός Κόλπος και η Ερυθρά Θάλασσα, σύμφωνα με τη NASA.

Μέχρι το 2070, αυτό θα ισχύει και για περιοχές της Βραζιλίας και της Κίνας.

Οι θερμοκρασίες «wet bulb» αναφέρονται σε συνθήκες εκείνες στις οποίες η θερμοκρασία ΚΑΙ η υγρασία είναι υψηλές, καθιστώντας δύσκολη την επιβίωση σε εξωτερικούς χώρους.

Οι άνθρωποι μπορούν να επιβιώσουν σε θερμοκρασίες έως και 50 βαθμούς Κελσίου όταν η υγρασία είναι χαμηλή, αλλά σε υψηλή υγρασία οι άνθρωποι δεν μπορούν να επιβιώσουν, επειδή δεν μπορούν να δροσιστούν με τον ιδρώτα.

Ακόμη και οι πιο δυνατοί και γυμνασμένοι άνθρωποι πεθαίνουν μέσα σε λίγες ώρες.

Από in.gr

Επιστήμες, Η Ζωή μας σήμερα, Νέα από όλον τον Κόσμο Χωρίς σχόλια »

Μαρ

Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 18 Μαρτίου 2023

Κένυα, νέα ανακάλυψη 3.000.000 ετών, αλλάζει ο,τι γνωρίζαμε για τον άνθρωπο.

Υπήρξαν είδη, τα οποία δεν είναι καν πρόγονοι του σύγχρονου ανθρώπου;

Για χρόνια, οι ερευνητές πίστευαν ότι οι πρόγονοι του ανθρώπου στην Αιθιοπία ήταν τα πρώτα όντα που χρησιμοποίησαν ακατέργαστα πέτρινα εργαλεία, περίπου 2,6 εκατομμύρια χρόνια πριν. Αλλά μια πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη εισάγει νέα ευρήματα που υποδηλώνουν ότι η κατασκευή εργαλείων συνέβη πριν από 300.000 χρόνια, σε μια εντελώς διαφορετική τοποθεσία και από ένα είδος που δεν είναι καν πρόγονος του σύγχρονου ανθρώπου.

Η λεγόμενη κατασκευή εργαλείων Oldowan συχνά απεικονίζεται ως ορόσημο στην ιστορία, επιτρέποντας την αποτελεσματική επεξεργασία των τροφίμων. Η έλευση αυτών των προηγμένων (τότε) εργαλείων θεωρείται ευρέως ως ορόσημο στην ανάπτυξη του πολιτισμού και παρέμεινε κρίσιμος λίθος στις έρευνες των επιστημόνων σχετικά με το χρονοδιάγραμμα της εμφάνισης της ανθρώπινης νοημοσύνης.

Η εργασία στο Science – η οποία συντάχθηκε από ερευνητές από διάφορα ιδρύματα – περιγράφει μια τοποθεσία στη Nyayanga της Κένυας που χρονολογείται από 3.032 έως 2.581 εκατομμύρια χρόνια πριν. Οι αρχαιολόγοι ανασκάπτουν την τοποθεσία από το 2015 και ανακάλυψαν 330 τεχνουργήματα (συμπεριλαμβανομένων εργαλείων), 1776 οστά και δύο γομφίους ανθρωποειδών — αλλά δεν ανήκουν σε κανέναν άμεσο ανθρώπινο προγόνο.

«Με αυτά τα εργαλεία μπορείτε να συνθλίψετε καλύτερα από τον γομφίο ενός ελέφαντα και να κόψετε καλύτερα από τον κυνόδοντα λιονταριού», δήλωσε σε δελτίο τύπου ο Ρικ Ποτς, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης και του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, Έδρας Human Origins, Peter Buck. «Η τεχνολογία Olddowan ήταν σαν να εξελίσσονταν ξαφνικά ένα ολοκαίνουργιο σύνολο δοντιών έξω από το σώμα σας και άνοιξε μια νέα ποικιλία τροφών στην αφρικανική σαβάνα στους προγόνους μας».

Οι ερευνητές μπόρεσαν να χρονολογήσουν τα εργαλεία πριν από περίπου 2,9 εκατομμύρια χρόνια, πολύ νωρίτερα από προηγούμενες καταγραφές χρήσης λίθινων εργαλείων.

«Αυτό είναι ένα από τα παλαιότερα, αν όχι το αρχαιότερο παράδειγμα τεχνολογίας Oldowan», έγραψε σε δελτίο τύπου ο Thomas Plummer, καθηγητής ανθρωπολογίας στο Queen’s College και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. «Αυτό δείχνει ότι η εργαλειοθήκη διανεμήθηκε πιο ευρέως σε παλαιότερη ημερομηνία από ό,τι κατάλαβαν οι άνθρωποι».

Αν και είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι τα εργαλεία κατασκευάστηκαν τόσο καιρό πριν από την αρχή, ήταν επίσης πλήρως λειτουργικά. Παράλληλα με τα εργαλεία, οι ερευνητές ανακάλυψαν τα οστά δύο ιπποπόταμων, αποδεικνύοντας ότι το είδος αυτό, ήταν σε θέση να χρησιμοποιήσει τα εργαλεία για να επεξεργαστεί και να φάει μεγάλα ζώα.

Το πιο απίστευτο, το έγγραφο εξιστορεί επίσης την ανακάλυψη των γομφίων Paranthropus από την ομάδα. Το γένος Paranthropus δεν είναι πρόγονος του σύγχρονου Homo sapiens, αλλά μάλλον ένα είδος εξελικτικού ξαδέλφου. Οι γομφίοι είναι τα παλαιότερα απολιθωμένα λείψανα Paranthropus που έχουν βρεθεί ποτέ.

Ενώ πιστεύεται ευρέως ότι τα εργαλεία Oldowan χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά από τους προγόνους του ανθρώπου στο γένος Homo, η ανακάλυψη των εργαλείων σε συνδυασμό με τους γομφίους υποδηλώνει ότι οι εξελικτικοί συγγενείς μας μπορεί επίσης να χρησιμοποιούσαν αυτά τα πέτρινα εργαλεία – και ότι η πραγματική ιστορία των πρώτων Το είδος hominins είναι πιο διαφοροποιημένο από όσο νομίζαμε.

«Ο συσχετισμός αυτών των εργαλείων Nyayanga με τον Paranthropus μπορεί να ανοίξει ξανά την υπόθεση ως προς το ποιος κατασκεύασε τα παλαιότερα εργαλεία Oldowan», δήλωσε ο Plummer σε ένα δελτίο τύπου. «Ίσως όχι μόνο ο Homo, αλλά και άλλα είδη ανθρωποειδών επεξεργάζονταν τρόφιμα με την τεχνολογία Oldowan».

«Θα συνεχίσουμε να συλλέγουμε δείγματα χρονολόγησης, να εργαζόμαστε για την ανακατασκευή της βλάστησης μέσω ανάλυσης φυτόλιθων (τα εδάφη έχουν πολλούς αρχαίους φυτόλιθους) και να συνεχίσουμε τις μελέτες συμπεριφοράς διερευνώντας ένα ευρύτερο φάσμα αρχαιολογικών χώρων, συμπεριλαμβανομένης της γειτνίασης με την πηγή γλυκού νερού».

Επιστήμες, Νέα από όλον τον Κόσμο Χωρίς σχόλια »

Οκτ

ΤΑ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ΣΤΟΝ ΑΡΗ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 23 Οκτωβρίου 2022

Aπό τον Πέτρο

Ο ‘Αρης είναι πια διάσπαρτος από άχρηστα ανθρώπινης κατασκευής αντικείμενα και δυστυχώς δεν διαθέτει «σκουπιδιάρικο” για να τα μαζέψει.

Τα διαφόρων μεγεθών πεταμένα ανθρώπινα πράγματα στον γειτονικό πλανήτη υπολογίζονται σε 7.119 κιλά ή περίπου 7,1 τόνους.

Προέρχονται από τρεις πηγές στη διάρκεια των περίπου 50 ετών της εξερεύνησης του πλανήτη: πεταμένα εξαρτήματα, διαστημοσυσκευές που έχουν συντριβεί και όσες είναι ακέραιες αλλά αδρανείς και μη λειτουργικές πια.
Σύμφωνα με το Γραφείο Υποθέσεων Εξωτερικού Διαστήματος των Ηνωμένων Εθνών, η ανθρωπότητα έχει στείλει 18 διαστημικά σκάφη σε 14 ξεχωριστές αποστολές. Πολλές βρίσκονται ακόμη εν ενεργεία, αλλά για άλλες ο Άρης έχει γίνει ο «τάφος» τους.

Tο τελευταίο «σκουπίδι» που ανακαλύφθηκε, ήταν στα μέσα Αυγούστου φέτος, όταν η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) ανακοίνωσε ότι το ρόβερ της Perseverance εντόπισε ένα κομμάτι εξοπλισμού, ένα μπλεγμένο τμήμα διχτυού, που είχε εκτιναχθεί κατά τη δική του προσεδάφιση.

Κάθε αποστολή που επιχειρεί να κατέβει στην αρειανή επιφάνεια ομαλά, διαθέτει εξοπλισμό (θερμική ασπίδα, αλεξίπτωτο κ.α.) που απορρίπτει κατά την κάθοδο του σκάφους. Όταν το εξάρτημα που εκτινάσσεται πριν την προσεδάφιση, πέσει στο έδαφος, μπορεί να σπάσει σε μικρότερα κομμάτια, τα οποία πιθανώς να παρασυρθούν από τους ισχυρούς αρειανούς ανέμους, όπως συνέβη στην περίπτωση της άφιξης του Perseverance το 2021.

Εκτός από αυτό το ρόβερ, και άλλα αμερικανικά ρόβερ όπως το Curiosity και το Opportunity έχουν πέσει πάνω σε αντικείμενα που προέρχονταν από τη δική τους προσεδάφιση

Η δεύτερη κατηγορία μεγαλύτερων «σκουπιδιών» είναι οι εννέα αδρανείς σήμερα διαστημοσυσκευές στην επιφάνεια του πλανήτη, οι οποίες είναι: όχημα προσεδάφισης Mars 3, όχημα προσεδάφισης Mars 6, όχημα προσεδάφισης Viking 1, όχημα προσεδάφισης Viking 2, ρόβερ Sojourner, όχημα προσεδάφισης Beagle 2, όχημα προσεδάφισης Phoenix, ρόβερ Spirit και ρόβερ Opportunity. Οι περισσότερες από αυτές είναι σχεδόν άθικτες, συνεπώς από μια άποψη θα μπορούσαν να θεωρηθούν ιστορικά «λείψανα» παρά σκουπίδια.

Η τρίτη κατηγορία, των σκαφών που έχουν συντριβεί, πληροί καλύτερα τις προϋποθέσεις χαρακτηρισμού τους ως σκουπιδιών. Τουλάχιστον δύο συνετρίβησαν, ενώ με άλλα τέσσερα χάθηκε η επικοινωνία λίγο πριν ή κατά την προσεδάφιση τους, οπότε μάλλον θα πρέπει να θεωρούνται ότι έγιναν κομμάτια, π.χ. λόγω πιο γρήγορης καθόδου τους από ό,τι έπρεπε.

Αν κανείς προσθέσει όλα τα παραπάνω, τότε – σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ρομποτιστή Cagri Kilic του Πανεπιστημίου της Δυτικής Βιρτζίνια – το βάρος όλων των ανθρώπινων κατασκευών που έχουν σταλεί στον ‘Αρη, αγγίζει τους δέκα τόνους (9.979 κιλά). Αν από αυτά αφαιρεθεί το βάρος των μέχρι σήμερα λειτουργικών διαστημοσυσκευών (2.860 κιλά), τότε μένουν σκουπίδια βάρους 7.119 κιλών.

Ορισμένοι ανησυχούν για τους κινδύνους που μπορεί να αποτελέσουν ορισμένα από αυτά τα απορρίμματα για τις τρέχουσες και τις μελλοντικές διαστημικές αποστολές στον Άρη. Μπορεί π.χ. κάποιο ρόβερ να μπλεχτεί σε ένα τέτοιο σκουπίδι.

Υπομονή συνεπώς μέχρι που οι οι άνθρωποι θα μεταφέρουν απορριμματοφόρα στον «κόκκινο» πλανήτη, όταν πια τον αποικίσουν

Cnn. gr

Επιστήμες, Η Ζωή μας σήμερα Χωρίς σχόλια »

Οκτ

Ο ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 16 Οκτωβρίου 2022

Όλα όσα είμαστε, νιώθουμε, σκεφτόμαστε, κάνουμε, αποτελούν βάση της έκφρασης της λειτουργίας του εγκεφάλου σε έναν διάλογο με τα υπόλοιπα όργανα του σώματος και, μέσω αυτού, με όλο τον περίγυρό μας. Ο εγκέφαλος λειτουργεί με κώδικες κληρονομημένους, δηλαδή κώδικες που έχουν αποκρυσταλλωθεί κατά την εξελικτική διαδικασία. Αλλά είναι επίσης ένα εύπλαστο όργανο που αλλάζει διαρκώς σε όλη την πορεία της ζωής του ανθρώπου (περισσότερο αμέσως μετά τη γέννηση, λιγότερο κατά τα γηρατειά).

Η πλαστικότητα είναι μια προγραμματισμένη εγκεφαλική διαδικασία ή ιδιότητα που προσαρμόζεται στις ζωτικές εμπειρίες του κάθε ανθρώπινου όντος και εκφράζεται μέσω των αλλαγών οι οποίες επέρχονται ως αποτέλεσμα κυρίως όλων των όσων μαθαίνουμε και απομνημονεύουμε, της που λαμβάνουμε και της κουλτούρας στην οποία ζούμε. Πρόκειται για φυσικές αλλαγές στον εγκέφαλο, διαφορετικές σε κάθε άνθρωπο· δεν συντελούνται μόνο στο μυαλό ενός υγιούς ανθρώπου, αλλά μπορεί επίσης να οφείλονται σε βλάβες ή τραυματισμούς λόγω γενετικών διαταραχών, ατυχημάτων ή εγκεφαλικών βλαβών κατά τη διάρκεια του τοκετού, ή ως συνέπεια μιας κακής εκπαίδευσης. ή έλλειψης εκπαίδευσης, κυρίως κατά τα πρώτα χρόνια.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ένα πολύ ιδιαίτερο όργανο. Όχι μόνο λόγω όσων συνεπάγεται η λειτουργία του, αφού είναι επιφορτισμένος με το να εκφράζει τη συμπεριφορά, τον λόγο, τη σκέψη και τις συγκινήσεις, αλλά ως καθαυτό όργανο εντός του βιολογικού του περιβάλλοντος.

Η διαδικασία της βιολογικής εξέλιξης έχει σμιλέψει έναν εγκέφαλο πολύ διαφορετικό από εκείνον όλων των άλλων έμβιων όντων, συμπεριλαμβανομένων των πιο κοντινών μας εν ζωή προγόνων, των χιμπατζήδων· όχι μόνο σε ό,τι αφορά το μέγεθος και το βάρος του (σχεδόν ενάμισι κιλό έναντι μισού. κιλού του χιμπατζή), αλλά και λόγω της λεπτής δομής και της οργάνωσής του. Είναι γεγονός ότι πολλά μέρη του ανθρώπινου εγκεφάλου και του εγκεφάλου του χιμπατζή, αν και διαφορετικού μεγέθους, έχουν παρόμοιο σχεδιασμό, άλλα μέρη όμως παρουσιάζουν εντελώς διαφορετική δομή· ιδιαιτέρως ο προμετωπιαίος φλοιός, όπου η οργάνωση των νευρώνων και οι συνάψεις μεταβίβασης πληροφοριών σε άλλες περιοχές του φλοιού είναι θεμελιώδεις για τις νοητικές διεργασίες, κυρίως σε αυτό, που αφορά τη λογική και τη συμβολική σκέψη, τη λήψη απόφασης, τις αξίες, τους κανόνες και την ηθική.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αρχίζει να δομείται λίγες ημέρες, 16 για την ακρίβεια, μετά τη γονιμοποίηση . Στην πορεία της ενδομήτριας ανάπτυξής του, κατά την πρώτη και όψιμη εμβρυϊκή περίοδο, και ιδιαιτέρως κατά τη δεύτερη, συντελείται μια ιδιαίτερα δυναμική διαδικασία αναδιοργάνωσης των νευρώνων του εγκεφαλικού φλοιού. Αυτή η ανάπτυξη συνεχίζεται κατά το πρώτο μεταγεννητικό στάδιο και την παιδική ηλικία με την υπερπαραγωγή νευρωνικών κυκλωμάτων στην περιοχή του εγκεφάλου. Μετά τη γέννηση και μέχρι την ηλικία των δύο ετών συντελείται ένας κλιμακούμενος εμπλουτισμός των δενδριτών, και ο αριθμός των συνάψεων διαρκών ειδικών.

Κατά την εν λόγω περίοδο η είσοδος των αισθητηριακών πληροφοριών είναι πολύ σημαντική για τη μεταγεννητική ανάπτυξη της οργάνωσης των εγκεφαλικών συνάψεων. Αυτό έχει μελετηθεί ιδιαιτέρως στον οπτικό φλοιό. Ο ρόλος των αισθητηριακών πληροφοριών στην ανάπτυξη και ωρίμανση των συνάψεων είναι ουσιώδης για να κατανοήσουμε τη γενικότερη επίδραση ενός πλήθους περιβαλλοντικών παραγόντων στη μεταγεννητική ανάπτυξη της οργάνωσης του εγκεφαλικού φλοιού. Ο σχηματισμός συνάψεων στη διάρκεια της ανάπτυξης διαφέρει αισθητά από περιοχή σε περιοχή του ανθρώπινου εγκεφάλου. Γνωρίζουμε ότι ο αριθμός δενδριτικών ακάνθων και φτάνει τη μεγαλύτερη τιμή του μεταξύ 34ης και 36ης εβδομάδας της κύησης, για να πέσει κατακόρυφα μετά τη γέννηση, οπότε, από την ηλικία των δύο με τεσσάρων μηνών και έπειτα, κατά τρόπο γενικό στον εγκεφαλικό φλοιό,συναπτογένεση .

Αυτή η συναπτογένεση διαφέρει ανάλογα με την περιοχή του εγκεφαλικού φλοιού. Για παράδειγμα, στον οπτικό φλοιό η μεγαλύτερη τιμή επιτυγχάνεται στους οκτώ μήνες, έπειτα το σύστημα αναδιαμορφώνεται με σταδιακή απώλεια συνάψεων και στην ηλικία των 11 ετών απομένει μόνο το 60% απ’ αυτές. Στην περίπτωση του προμετωπιαίου φλοιού αυτό το σχήμα είναι διαφορετικό. Το απόγειο της συναπτογένεσης επιτυγχάνεται στην ηλικία των δύο ετών και παραμένει σε υψηλότερο επίπεδο μέχρι εκείνη των επτά ετών. Από αυτή την ηλικία και έπειτα η διεργασία της συναπτογένεσης αναδιαμορφώνεται με απώλειες που αγγίζουν το 40%, αλλά σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου και κατά τρόπο βαθμιαίο.

Από την πλευρά του, το μεταιχμιακό σύστημα (το σύστημα των συναισθημάτων) ολοκληρώνει την ωρίμανση του ως προς τις συνάψεις ανάμεσα στην ηλικία των τεσσάρων και των επτά ετών, αναλόγως σε ποια δομή αναφέρεται. Ο ιππόκαμπος, για παράδειγμα, που είναι μια δομή θεμελιώδης όσον αφορά τη μνήμη, αποκτά στην ηλικία των τεσσάρων ετών μια νευρωνική αρχιτεκτονική που προσομοιάζει με εκείνη του ενήλικα. Σε γενικές γραμμές, το σχήμα της ανάπτυξης και της απώλειας των συναισθημάτων στις αισθητηριακές περιοχές, το μεταιχμιακό σύστημα, εξελίσσεται πολύ νωρίτερα από τις συνειρμικές περιοχές του φλοιού και, φυσικά, πολύ νωρίτερα στον προμετωπιακό φλοιό.

Μετά τη γέννηση ο εγκέφαλος είναι μια συνεχής από δραστηριότητες που, ακόμα και υπό την καθοδήγηση ενός πανίσχυρου γενετικού προγράμματος, εξαρτώνται απόλυτα από τον αισθητηριακό και συναισθηματικό περίγυρό του. Είναι ένα παιχνίδι, αυτή τη φορά πιο ειδικό, που παίζεται ανάμεσα στα γονίδια που φέρει το κάθε άτομο και στο περιβάλλον στο οποίο ζει, και το οποίο σε μεγάλο βαθμό διαμορφώνει τον καθένα από εμάς, τους διαφορετικούς μας διαφορετικούς από άλλους ανθρώπινους στον κόσμο.

Ο εγκέφαλος, όμως, στην πορεία της κατασκευής του , δεν είναι προϊόν μιας συνεχούς διεργασίας, ομοιογενούς και συγχρονικής (όσον αφορά όλα τα μέρη του και τον χρόνο), όπως μόλις είδαμε μιλώντας για τις συνάψεις. Η ανάπτυξη του εγκεφάλου διενεργείται με τρόπο ασύγχρονο, σε χρόνους διαφορετικούς. Τα προγράμματα του γονιδίου που κατευθύνει αυτή τη συγκεκριμένη ανάπτυξη έχει κάτι το οποίο θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε «παράθυρα» που ανοίγει κάποια δεδομένη στιγμή, και είναι ακριβώς η εν λόγω στιγμή που μπορεί να εισέλθει από εκεί μια πληροφορία (αισθητηριακή, κινητική, οικογενειακή, κοινωνική, συναισθηματική ή εκλογικευτική) προερχόμενη από το περιβάλλον. Και δεν υπάρχει καταλληλότερη συγκυρία από αυτή, αφού τα ανοιχτά παράθυρα κλείνουν συν τω χρόνω, για να επιτρέψουν το άνοιγμα άλλων.

Σήμερα αρχίζουμε να γνωρίζουμε ότι αυτές οι ελαστικές (κρίσιμες) περίοδοι, κατά τις οποίες το περιβάλλον στο οποίο ζει το άτομο πρέπει να είναι κατ’ ανάγκη παρόν, είναι θεμελιώδεις για την ανάπτυξη πολλών λειτουργιών του εγκεφάλου, όπως η ομιλία, η όραση, το συναίσθημα. , οι ικανότητες για τη μουσική ή τα μαθηματικά, η εκμάθηση μιας δεύτερης γλώσσας ή, γενικά, οι γνωστικές λειτουργίες (γνώση και τεκμηρίωση απόψεων). Μάλιστα, αρχίζουμε να μαθαίνουμε ότι υπάρχουν διαφορετικές κρίσιμες περίοδοι για τη διαμόρφωση των υποσυστημάτων ή των διαφόρων συστατικών στοιχείων των εν λόγω εύπλαστων λειτουργιών που έχουμε προαναφέρει.

Μια παρομοίωση θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε τι ακριβώς θέλω να πω.Όπως σκεφτόμαστε ότι η ανάπτυξη του εγκεφάλου του παιδιού, ήδη από τη στιγμή της σύλληψης, είναι όπως η κατασκευή ενός αυτοκινήτου σε μια σειρά παραγωγής. Το αυτοκίνητο, όταν ακόμα έχει απλώς τα βασικά εξαρτήματα (γονίδια), μεταφέρεται μέσω μιας κυλιόμενης ταινίας που κινείται με συγκεκριμένη ταχύτητα (χρόνος), και στη διάρκεια της διαδρομής προστίθενται και άλλα εξαρτήματα (περιβάλλον). Ο χρόνος αυτής της διαδρομής διαφέρει ανάλογα με τις συγκεκριμένες συνθήκες, όπως είναι, για παράδειγμα, ο αριθμός των ανταλλακτικών που πρέπει να τοποθετούνται σε κάθε χρονική στιγμή της διαδρομής ή η δυσκολία τοποθέτησής τους (προγεννητική περίοδος, περιγεννητική περίοδος, περίοδος παιδικής ηλικίας, μέση παιδική ηλικία). ηλικία, ύστερη παιδική ηλικία, προεφηβεία, εφηβεία, πρώιμη ενήλικη ζωή, ενήλικη ζωή και γηρατειά).

Η ιδέα του εύπλαστου παραθύρου αναφέρεται, συνεχίζοντας με την ίδια παρομοίωση, στο ότι, ενόσω το αυτοκίνητο μετακινείται μέσα σε αυτή την παραγωγή παραγωγής, και ενώ έχει ήδη γενετικά προγραμματισμένες τις δικές του ενδογενείς αλλαγές, απαιτούνται περίοδοι κατά τις οποίες πρέπει να μονταριστούν τα ανταλλακτικά που έρχονται από το περιβάλλον· δηλαδή, περίοδος που ανοίγει για το μοντάρισμα της πληροφορίας (ανταλλακτικό) που προέρχεται από το περιβάλλον και οι οποίες κλείνουν οριστικά μόλις περάσει αυτός ο εύπλαστος χρόνος. Η πιο ξεκάθαρη περίπτωση εύπλαστου και καθοριστικού παραθύρου στο βιολογικό σύμπαν είναι αυτό που περιγράφεται από τον Konrad Lorenz στα πουλιά και είναι γνωστό ως αποτύπωμα (imprinting).

Τα πουλιά, με το που βγαίνουν από το αβγό, ακολουθούν το πρώτο αντικείμενο που κινείται μπροστά τους και το οποίο συνήθως είναι η μητέρα τους. Αυτό μπορεί να κρατήσει μόνο μερικές ώρες. Με το που περνάει αυτό το χρονικό διάστημα, χάνεται και η εν λόγω τάση. Στα νεογέννητα παιδιά συμβαίνει κάτι παρόμοιο με πολλές άλλες λειτουργίες. Για παράδειγμα, για την όραση η περίοδος των πρώτων μηνών μετά τη γέννηση είναι τόσο κρίσιμη ώστε η στέρηση της όρασης σε ένα παιδί έστω και μόνο για μία εβδομάδα μπορεί να έχει ολέθριες συνέπειες για τη μελλοντική του όραση. Σήμερα γνωρίζουμε ότι στην όραση, η ανάπτυξη των διαφόρων κυκλωμάτων του αμφιβληστροειδή χιτώνα, του θαλάμου καθώς και των πολυάριθμων περιοχών του οπτικού φλοιού που κωδικοποιούν διάφορες όψεις του οπτικού κόσμου, όπως είναι τα σχήματα, τα χρώματα, οι κινήσεις κ.λπ.,

Η πλαστικότητα χαρακτηρίζει όλα τα υπόλοιπα αισθητηριακά συστήματα. Επηρεάζει, όμως, και άλλες λειτουργίες του συναισθηματικού συστήματος, όπως εκείνες που εμπλέκονται στους μηχανισμούς της περιέργειας, των συναισθημάτων, της προσοχής της, της ενσυναίσθησης, οι οποίες δεν ωριμάζουν πλήρως πριν από την ηλικία των τεσσάρων ετών, γεγονός που έχει ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξη δεξιοτήτων που σχετίζονται ξεκάθαρα με τη μάθηση και την απομνημόνευση. Υπάρχουν και άλλα πολλά εύπλαστα παράθυρα, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζει ιδιαίτερα εκείνο της γλώσσας.

Απ᾽ ό,τι φαίνεται, η ομιλία δεν είναι ένα χαρακτηριστικό με το οποίο γεννιόμαστε . Γεννιόμαστε με τη δυνατότητα κάποια στιγμή να μιλήσουμε, αλλά μόνο μέσω της διαδικασίας της μάθησης σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο ό,τι στην αρχή είναι απλώς μια δυνατότητα. Ένα παιδί που δεν έχει ακούσει ποτέ κάποιον άλλο άνθρωπο να μιλάει προτού κλείσει τα επτά ή τα οκτώ χρόνια του δεν θα μπορέσει να μιλήσει ποτέ ή, στην καλύτερη περίπτωση, που κάνει με τεράστιες δυσκολίες και περιορισμούς. Το εύπλαστο παράθυρο της γλώσσας κλείνει περίπου σ’ αυτή την ηλικία. Τα εύπλαστα παράθυρα της γλώσσας και της όρασης είναι περίπλοκα και χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη «υποπαραθύρων».

Για παράδειγμα, η διαδικασία κατάκτησης της σημασιολογίας (της σημασίας των λέξεων) δεν επιτελείται ταυτόχρονα με την κατάκτηση της σύνταξης (της δομής της γλώσσας) ή, στην περίπτωση της όρασης, η απόκτηση διαφόρων συστατικών στοιχείων του αντικειμένου που βλέπουμε, όπως το χρώμα, το σχήμα ή η κίνηση, συντελείται σε διαφορετικές χρονικές φάσεις. Θα λέγαμε μάλιστα ότι δεν υπάρχουν μόνο παράθυρα για τα μεγάλα συστήματα και τα υποσυστήματα, αλλά και μικρο-παράθυρα, που διακρίνουν κάποιες ώρες ή μέρες, τα οποία συντελούν στη μοριακή διαμόρφωση πολλών μικροκυκλωμάτων του εγκεφάλου.

Μπορούν να άραγε αυτές οι γνώσεις να μας βοηθήσουννα ορίσουμε καλύτερα τους χρόνους στη διδασκαλία, για παράδειγμα, της γραμματικής ή των αγγλικών ή κάποια τρίτη ξένη γλώσσα, ή, επίσης, τη διδασκαλία των μαθηματικών; Υπάρχουν, όμως, και άλλα πολλά εύπλαστα παράθυρα, όπως εκείνα που ανοίγουν στην περίοδο της προεφηβείας και τα οποία έχουν τεράστια σημασία, όσο κι αν οι γνώσεις μας γι’ αυτά σε νευρολογικό επίπεδο είναι περιορισμένες. Το να μάθουμε ποιοι είναι οι μηχανισμοί με βάση τους οποίους λειτουργεί ο συναισθηματικός εγκέφαλος στις πρώτες ηλικίες και πώς επεξεργάζεται και κωδικοποιεί αυτό το πολύπλοκο σύμπλεγμα από γενετικές πληροφορίες —πληροφορίες από το βιολογικό περιβάλλον,

Ακριβώς στη διάρκεια αυτών των σχετικά μεγάλων χρονικών περιόδων, της προεφηβείας και της εφηβείας, στον εγκέφαλο συντελούνται βαθιές αλλαγές στην εξελικτική του πορεία προς τον ενήλικο εγκέφαλο· αλλαγές που δεν έχουν απλώς αποχρώσεις ενός ήδη οριστικά διαμορφωμένου εγκεφάλου αλλά την πραγματική «κατασκευή» του ενήλικα εγκεφάλου. , με τον θάνατο νευρώνων και την αύξηση ή τη μείωση του πάχους και των δενδριτικών ακάνθων σε εκείνους που παραμένουν ζωντανοί. Όσον αφορά τα παράθυρα στα οποία αναφερθήκαμε, υπάρχει μια περιοχή του εγκεφάλου, ο προμετωπιαίος φλοιός, που καθυστερεί να ωριμάσει επαρκώς.

Αυτή η περιοχή του εγκεφάλου εμπλέκεται, ούτε λίγο ούτε πολύ, σε όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που θεωρούμε καθαρά ανθρώπινα, από την αρετή, τις ηθικές αξίες, τη λογική ή την ίδια την κοινωνική ευθύνη, τον έλεγχο των συναισθημάτων και την παρορμητικότητα, μέχρι τη λήψη. απόφαση και τον υπεύθυνο σχεδιασμό του μέλλοντος της ίδιας της ζωής ενός ατόμου. Αυτό το μέρος του εγκεφάλου στο οποίο αναφέρεται ωριμάζει οριστικά στην ηλικία των 25 με 27 ετών, ηλικία κατά την οποία ορίζονται ορισμένοι νευροδιαβιβαστές και ολοκληρώνεται η ένωση με μυελίνη των αξόνων των νευρώνων.

Ποια παράθυρα ανοίγουν και ποια κλείνουν σε αυτή την κρίσιμη για το χτίσιμο του ανθρωπίνου όντος μακρά περίοδο; Ποια παράθυρα ανοίγουν και πότε κλείνουν στη διάρκεια της προεφηβείας, στη διάρκεια αυτού του χείμαρρου ορμονών που εισβάλλει και μεταμορφώνει τον εγκέφαλο των νέων; Πότε, κατά τη μακρά περίοδο της εφηβείας, στη διάρκεια της οποίας, όπως μόλις προείπα, πεθαίνουν τόσο νευρικά, λαμβάνει χώρα μια νέα οργάνωση ορισμένων περιοχών του εγκεφαλικού φλοιού; Και, μιλώντας για όλα αυτά, ποια είναι τα στοιχεία και τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος που έχουν καθοριστική σημασία για την καλύτερη μέθοδο διδασκαλίας και τη μόρφωση των εφήβων;

Από antikleidi

Επιστήμες Χωρίς σχόλια »

Σεπ

ΤΑ ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 8 Σεπτεμβρίου 2022

Όταν ο Λιούις Κάρολ έγραψε το 1865 τις περιπέτειες της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων, εξερεύνησε αδιανόητα σενάρια, όπως γάτες που καπνίζουν και μανιτάρια που μιλούν. Αν και κανένα από αυτά δεν είχε επιστημονικές βάσεις εκείνη την εποχή, νέα έρευνα δείχνει ότι τα μανιτάρια όντως επικοινωνούν μεταξύ τους – και έχουν λεξιλόγιο έως και 50 λέξεων.

Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Royal Society Open Science, oι επιστήμονες αποκάλυψαν ότι οι οργανισμοί αυτοί είναι οι πιο απροσδόκητοι πολυλογάδες της φύσης. Με επικεφαλής τον Andrew Adamatzky – καθηγητή του Εργαστηρίου Αντισυμβατικής Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αγγλίας – η μελέτη επικεντρώθηκε σε τέσσερα είδη μυκήτων.

«Υποθέτοντας ότι οι μύκητες χρησιμοποιούν τις αιχμές της ηλεκτρικής δραστηριότητας για να επικοινωνούν, αποδεικνύουμε ότι οι κατανομές του μήκους των λέξεων των μυκήτων ταιριάζουν με αυτές των ανθρώπινων γλωσσών», είπε. «Διαπιστώσαμε ότι το μέγεθος του λεξιλογίου των μυκήτων μπορεί να φτάσει τις 50 λέξεις, ωστόσο το βασικό λεξιλόγιο των πιο συχνά χρησιμοποιούμενων λέξεων δεν υπερβαίνει τις 15 έως 20 λέξεις».

Για να ελέγξει σωστά την υπόθεσή του ότι τα μανιτάρια χρησιμοποιούν μια αναγνωρίσιμη γλώσσα, ο Adamatzky επικεντρώθηκε σε τέσσερα συγκεκριμένα είδη: το enoki, το split gill, το ghost και το caterpillar.

Eισήγαγε μικροσκοπικά ηλεκτρόδια στο υπόστρωμα, ή στην επιφάνεια όπου αναπτυσσόταν το κάθε συγκεκριμένο μανιτάρι, για να αναλύσει την ηλεκτρική παραγωγή του κάθε είδους. Σύμφωνα με την Guardian, το μανιτάρι split gill έδωσε τα πιο αξιοσημείωτα αποτελέσματα.

Το σχισμένο βράγχιο επιβιώνει χωνεύοντας το ξύλο και ο Adamatzky έμεινε έκπληκτος όταν είδε μια απότομη αιχμή στα ηλεκτρικά σήματα του μανιταριού όταν τα νήματα υφών που αποτελούν το μυκήλιό του ήρθαν σε επαφή με ξένα κομμάτια ξύλου – γεγονός που υποδηλώνει ότι το μανιτάρι ειδοποιούσε άλλα μανιτάρια στο δίκτυό του για τροφή.

«Δεν γνωρίζουμε αν υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ των μοτίβων αιχμής στους μύκητες και της ανθρώπινης ομιλίας», δήλωσε ο Adamatzky. «Πιθανώς όχι. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν πολλές ομοιότητες στην επεξεργασία πληροφοριών σε ζωντανά υποείδη διαφορετικών κατηγοριών, οικογενειών και ειδών. Ήμουν απλά περίεργος να συγκρίνω».

Ο Adamatzky υποστήριξε ότι αυτά τα μεταδιδόμενα μηνύματα δεν διαφέρουν από τα ουρλιαχτά που παράγουν οι λύκοι. Σύμφωνα με το National Geographic, οι λύκοι διαλαλούν, σε τακτική βάση, τις τοποθεσίες τους για ποικίλους λόγους, όπως για παράδειγμα για να ειδοποιήσουν την αγέλη τους για αρπακτικά ή για τη θέση του θηράματος.

Όταν ο Adamatzky συνειδητοποίησε ότι αυτές οι αιχμές στην ηλεκτρική παραγωγή προέρχονταν από συγκεκριμένες ομάδες, άρχισε να τις διακρίνει μαθηματικά. Διαπίστωσε όχι μόνο ότι αυτές οι συστάδες περιλάμβαναν ένα λεξιλόγιο έως και 50 λέξεων, αλλά και ότι το «μήκος των μυκητιακών λέξεων» ήταν εντυπωσιακά παρόμοια με εκείνο της αγγλικής γλώσσας.

Eντόπισε ότι κάθε «λέξη» του μύκητα είχε μέσο μήκος 5,97 γράμματα, σε σύγκριση με τον μέσο όρο των 4,8 γραμμάτων των αγγλικών λέξεων. Ενώ ο Adamatzky είναι πεπεισμένος ότι αυτές οι αυξήσεις στην ηλεκτρική παραγωγή δεν είναι τυχαίες, είναι επίσης αρκετά ταπεινός ώστε να γνωρίζει ότι πρέπει να γίνουν περισσότερες έρευνες.

«Υπάρχει και μια άλλη εξήγηση -δεν λένε τίποτα, απλά τα μανιτάρια δεν μιλάνε», δήλωσε ο Adamatzky. «Οι άκρες του πολλαπλασιαζόμενου μυκηλίου είναι ηλεκτρικά φορτισμένες και, ως εκ τούτου, όταν οι φορτισμένες άκρες περνούν σε ένα ζεύγος διαφορικών ηλεκτροδίων, καταγράφεται μια αιχμή στη διαφορά δυναμικού».

Άλλοι επιστήμονες είναι επίσης επιφυλακτικοί ως προς τα ευρήματα της μελέτης. Σύμφωνα με τον Dan Bebber, μυκητολόγο στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ, απέχουμε πολύ από το να μεταφράσουμε πραγματικά τι λένε αυτοί οι οργανισμοί.

Από in.gr

Επιστήμες, Νέα από όλον τον Κόσμο Χωρίς σχόλια »

Ιαν

Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 10 Ιανουαρίου 2021

Από τον Πέτρο

Η μάχη για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής ωθεί τους μηχανικούς στην ανάπτυξη νέων, πράσινων τεχνολογιών. Αιολική και ηλιακή ενέργεια επιδιώκουν να αντικαταστήσουν τον άνθρακα και το φυσικό αέριο στην παραγωγή ηλεκτρισμού, ενώ τα ηλεκτρικά οχήματα αναμένεται να εξοβελίσουν από τους δρόμους εκείνα που «καίνε» βενζίνη και πετρέλαιο. Σταδιακά η εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα θα ελαχιστοποιηθεί και μαζί της θα μειωθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη.

Όμως οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι το τίμημα αυτής της μετάβασης προς την πράσινη ενέργεια και τεχνολογία ενδέχεται να επιβαρύνει για άλλη μια φορά… το περιβάλλον.

Η αναζήτηση των αναγκαίων υλικών για την παραγωγή αυτών των μηχανών και στη συνέχεια η εξόρυξή τους, θα μπορούσαν να επιφέρουν σοβαρές οικολογικές συνέπειες και να έχουν τεράστιες επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα, τονίζουν.

«Η μετάβαση προς τις μηδενικές εκπομπές άνθρακα πρόκειται να γεννήσει νέες πιέσεις για τον πλανήτη μας, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα», εξηγεί στον Guardian ο Ρίτσαρντ Χέρινγκτον, επικεφαλής γεωλογικών επιστημών στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου. «Θα αναγκαστούμε να μάθουμε να υπολογίζουμε το κέρδος και τις απώλειες από τη σκοπιά των οικοσυστημάτων, ακριβώς με τον τρόπο που λαμβάνουμε υπόψη μας οικονομικά ζητήματα αυτή τη στιγμή».

Μέταλλα όπως το λίθιο και το κοβάλτιο αποτελούν εξαιρετικά παραδείγματα των δύσκολων αποφάσεων που μας επιφυλάσσει το μέλλον, συνεχίζει ο Χέρινγκτον.

Και τα δύο στοιχεία είναι αναγκαία για την παραγωγή ελαφριών επαναφορτιζόμενων μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα και για την αποθήκευση αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Η παραγωγή τους είναι πιθανό να αυξηθεί σημαντικά στη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας, προκαλώντας σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα.

Στην περίπτωση του κοβαλτίου, το 60% των προμηθειών του πλανήτη προέρχεται από τη Δημοκρατία του Κονγκό, όπου μεγάλος αριθμός μη ελεγχόμενων ορυχείων απασχολούν παιδιά ηλικίας ακόμη και επτά ετών ως μεταλλωρύχους. Εκεί εισπνέουν σκόνη γεμάτη κοβάλτιο που είναι ικανή να προκαλέσει θανατηφόρα πνευμονικά προβλήματα, ενώ εργάζονται σε τούνελ που κινδυνεύουν να καταρρεύσουν ανά πάσα στιγμή.

«Άνδρες, γυναίκες και παιδιά εργάζονται χωρίς να έχουν ούτε τον στοιχειώδη προστατευτικό εξοπλισμό, όπως είναι τα γάντια ή οι μάσκες», τονίζει ο Μαρκ Ντάμετ της Διεθνούς Αμνηστίας, που έχει ερευνήσει την κρίση των εξορύξεων κοβαλτίου στη Δημοκρατία του Κονγκό.

«Σε ένα χωριό που επισκεφθήκαμε, οι άνθρωποι μας έδειξαν πώς το πόσιμο νερό της περιοχής τους μολύνθηκε από την απόρριψη αποβλήτων από τοπικό εργοστάσιο επεξεργασίας ορυκτών».

Και έπειτα υπάρχει το πρόβλημα της εξόρυξης λιθίου. Η παγκόσμια παραγωγή αναμένεται να εκτοξευθεί στη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας. Όμως η εξόρυξή του συνδέεται με κάθε μορφής περιβαλλοντικά προβλήματα. Στο λεγόμενο Τρίγωνο του Λιθίου στη Νότιο Αμερική, που αποτελείται από την Χιλή, την Αργεντινή και τη Βολιβία, τεράστιες ποσότητες νερού αντλούνται από υπόγειες πηγές, για να διευκολύνουν την εξαγωγή του λιθίου, και οι οποίες έχουν συνδεθεί με την μ,είωση της στάθμης των υπόγειων υδάτων και την ερημοποίηση. Παρομοίως, στην περιοχή του Θιβέτ, η διαρροή τοξικών χημικών από το ορυχείο λιθίου Ganzizhou Rongda που δηλητηρίασαν τα νερά του ποταμού Λιτσού το 2016, πυροδότησαν εκτεταμένες διαμαρτυρίες.

Και τα νέα οικολογικά προβλήματα δεν πρόκειται να περιοριστούν σε συγκεκριμένα μέταλλα, σημειώνουν οι αναλυτές.

Όπως λένε, η αυξημένη ζήτηση για παραδοσιακά υλικά, όπως το τσιμέντο, για την κατασκευή υδρο-ηλεκτρικών φραγμάτων ή όπως ο χαλκός για την παραγωγή καλωδίων που θα συνδέσουν τις αιολικές και ηλιακές φάρμες με τις πόλεις και θα χρειαστούν για την κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων, ενδέχεται να προκαλέσουν επίσης ευρείες περιβαλλοντικές καταστροφές, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα.

Η αυξανόμενη όρεξή μας για τον χαλκό καθιστά σαφή αυτά τα ζητήματα. Απαιτούνται χιλιάδες τόνοι για την κατασκευή συσκευών αιολικής ή ηλιακής ενέργειας, ενώ τα ηλεκτρικά οχήματα χρειάζονται διπλάσιο ή τριπλάσιο χαλκό σε σχέση με εκείνα που χρησιμοποιούν βενζίνη ή πετρέλαιο. Ως αποτέλεσμα, η ζήτηση για χαλκό ενδέχεται να έχει αυξηθεί κατά περισσότερο από 300% μέχρι το 2050, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση.

«Χρειάζονται δεκάδες κιλά παραπάνω χαλκού για ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο σε σχέση με εκείνον που απαιτείται για κάποιο που κινείται με ορυκτά καύσιμα», εξηγεί ο Χέρινγκτον.

«Αυτό σημαίνει ότι αν θέλουμε να μετατρέψουμε όλα τα 31 εκατ. αυτοκίνητα της Βρετανίας σε ηλεκτρικά, απαιτείται περίπου το 12% ολόκληρης της παγκόσμιας παραγωγής χαλκού –μόνο για τη Βρετανία. Αυτή η απαίτηση δεν είναι ρεαλιστική, δεδομένου ότι ελπίζουμε πως σε μια δεκαετία όλα τα αυτοκίνητα που θα παράγουμε θα κινούνται με ηλεκτρική ενέργεια».

Ο Χέρινγκτον υποστηρίζει ότι αναπόφευκτα θα υπάρξει επέκταση της εξόρυξης, αλλά και της ενέργειας που απαιτείται για την επεξεργασία των μετάλλων. Συνδυαστικά, αυτές οι δραστηριότητες μπορούν να επιφέρουν σημαντικό πλήγμα στο περιβάλλον. «Θα αναγκαστούμε να το κάνουμε με ένα τρόπο που δημιουργεί κέρδος, αλλά παράλληλα φροντίζει τους ανθρώπους και τον πλανήτη».

Εκτός από αυτά τα ζητήματα, η προτεινόμενη επέκταση της πυρηνικής ενέργειας στη Βρετανία, για την κάλυψη αναγκών που έως τώρα καλύπτονταν από εργοστάσια άνθρακα ή φυσικού αερίου, είναι πιθανό να οδηγήσει στην παραγωγή αυξανόμενης ποσότητας πυρηνικών αποβλήτων. Ωστόσο, η Βρετανία εξακολουθεί να μη διαθέτει μέθοδο ασφαλούς υπόγειας αποθήκευσης τοξικών αποβλήτων και στηρίζεται στην αποθήκευση των εξαιρετικά ραδιενεργών υπολειμμάτων της δραστηριότητας των πυρηνικών εργοστασίων πάνω από το έδαφος. Αυτές οι αποθήκες ίσως χρειαστεί να επεκταθούν σημαντικά στο μέλλον.

Μια λύση που έχει προταθεί μέχρι στιγμής σε αυτά τα προβλήματα των πράσινων τεχνολογιών, αφορά τον περιορισμό της εκμετάλλευσης των χερσαίων πόρων και τη στροφή προς τη θάλασσα για τη συλλογή των απαιτούμενων υλικών.

Έχουν καταδειχθεί αρκετές υποσχόμενες θαλάσσιες πηγές, με το μεγαλύτερο μέρος της προσοχής να στρέφεται στους μεταλλικούς όζους που βρίσκονται σε ορισμένα σημεία του βυθού των ωκεανών. Αυτές οι μάζες ορυκτών σε μέγεθος πατάτας είναι πλούσιες σε χαλκό, κοβάλτιο, μαγγάνιο και άλλα μέταλλα. Σύμφωνα με τη Διεθνή Αρχή των Βυθών, ορισμένα κοιτάσματα περιλαμβάνουν εκατομμύρια τόνους κοβαλτίου, χαλκού και μαγγανίου.

Ως αποτέλεσμα, αρκετοί οργανισμοί πλέον ερευνούν τα πιο υποσχόμενα από αυτά τα κοιτάσματα και ιδίως εκείνα της Ζώνης Clarion-Clipperton στα διεθνή νερά του Ειρηνικού Ωκεανού. Οι συγκεκριμένες μάζες θα μπορούσαν να φτάσουν μέχρι την επιφάνεια με τη χρήση αυτοκινούμενων υποβρυχίων που μπορούν να διασχίσουν τα 4,5 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα της ζώνης.

Ωστόσο, πρόσφατες έρευνες θαλάσσιων επιστημόνων έχουν αποκαλύψει ότι παρά το βάθος της Ζώνης Clarion-Clipperton, που κυμαίνεται μεταξύ των 4.000 και 5.000 μέτρων από την επιφάνεια, ο βυθός της περιοχής είναι πλούσιος και σε θαλάσσια ζωή.

Μια μελέτη του 2017 είχε ανακαλύψει περισσότερα από 30 νέα είδη που ζουν στην άβυσσο της ζώνης, τα περισσότερα εκ των οποίων ανήκουν στην κατηγορία των ξενοφυοφόρων, των μεγαλύτερων μονοκυτταρικών οργανισμών του πλανήτη.

Η ανάσυρση των όζων θα μπορούσε να καταστρέψει αυτές τις μορφές ζωής, προειδοποιούν οι επιστήμονες. «Αυτή τη στιγμή, δεν έχουμε αρκετά δεδομένα για τον βυθό ώστε να είμαστε σίγουροι για τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει η εξόρυξη στην περιοχή», τονίζει στον Guardian ο Άντριαν Γκλόβερ, ένας ερευνητής οικολογίας του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου.

«Ωστόσο, όταν το κάνουμε, θα αποτελέσει ένα σημαντικό ερώτημα για την κοινωνία. Αν πρόκειται για περιβάλλοντα με πλούτο βιοποικιλότητας που μπορούν εύκολα να καταστραφούν, θα είναι καλύτερη ή χειρότερη η δική τους εκμετάλλευση σε σχέση με εκείνη των τροπικών δασών ή της γης; Πρόκειται για ένα ζήτημα που είναι δύσκολο να επιλυθεί».

Επιστήμες, Η Ζωή μας σήμερα, Νέα από όλον τον Κόσμο Χωρίς σχόλια »

Ιαν

ΤΟ ΑΣΤΕΡΙ ΤΟΥ ΒΟΡΡΑ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 3 Ιανουαρίου 2021

Πολικός Αστέρας είναι η ιδιαίτερη ονομασία του αστέρα α (άλφα) του αστερισμού Μικρά Άρκτος. Ο Πολικός Αστέρας έχει αποκληθεί «ο χρησιμότερος πρακτικά αστέρας στον ουρανό», επειδή βοηθά όχι μόνο τη ναυσιπλοΐα αλλά και την κάθε εύρεση του βορρά από ξηρά και θάλασσα στην οποιαδήποτε αστροφώτιστη νύχτα: βρίσκεται πρακτικά στο ίδιο σημείο οποιαδήποτε ώρα του 24ώρου και οποιαδήποτε στιγμή του έτους.

Ο Πολικός αστέρας βρίσκεται εύκολα στον ουρανό, αν προεκτείνουμε τη γραμμή από τον β στον α Μεγάλης Άρκτου πέρα από τον α κατά πενταπλάσια απόσταση της αβ.

Το όνομα αυτό, όπως και το συνώνυμο «Αστέρι του Βορρά», προέρχεται από μία προσωρινή κατάσταση: το γεγονός ότι στην εποχή μας απέχει μόνο περί τα 40 λεπτά του τόξου από τον Βόρειο Ουράνιο Πόλο, οπότε όλοι οι αστέρες στον ουρανό φαίνονται να περιστρέφονται (να περι-πολούν) γύρω του. Μάλιστα η γωνιακή του απόσταση από τον πόλο θα μειώνεται μέχρι το έτος 2100, οπότε θα φθάσει σε ένα ελάχιστο 26,5 λεπτών και μετά θα αρχίσει να αυξάνεται.

Σε οποιοδήποτε λοιπόν σημείο του βορείου ημισφαιρίου κι αν βρισκόμαστε, μπορούμε να τον διακρίνουμε και, πολύ απλά, φέρνοντας μια κάθετη νοητή γραμμή προς τον ορίζοντα, να μπορούμε να προσδιορίσουμε, ουσιαστικά με μεγάλη ακρίβεια, τον πραγματικό βορρά.

Αυτή η γειτνίαση με τον Βόρειο Ουράνιο Πόλο ωστόσο είναι περιοδική: ακολουθεί την κίνηση του γήινου άξονα που ονομάζεται μετάπτωση. Μετά από 25.000 χρόνια περίπου θα υπάρξουν και πάλι λίγοι αιώνες κατά τους οποίους ο Πολικός Αστέρας θα δικαιολογεί το όνομα αυτό.

Η σύγχρονη Αστρονομία και Αστροφυσική μας πληροφορεί ότι ο Πολικός Αστέρας είναι ένας φωτεινός υπεργίγαντας επιφανειακής θερμοκρασίας 7.200 K με απόλυτο μέγεθος -3,64 (δηλαδή στην πραγματικότητα είναι 2.200 φορές λαμπρότερος από τον Ήλιο!) που απομακρύνεται από το Ηλιακό Σύστημα με ταχύτητα 17 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Η μάζα του είναι εξαπλάσια της ηλιακής και ο όγκος του 27.000 φορές μεγαλύτερος του ηλιακού. Πρόκειται για τριπλό αστέρα: ο πρώτος συνοδός του, Polaris B, ένας κίτρινος νάνος (φασματικού τύπου F3 V), ανακαλύφθηκε από τον Ουίλιαμ Χέρσελ το 1780 και αποτελεί ένα καλό «τεστ» για ένα διοπτρικό τηλεσκόπιο διαμέτρου 6 εκατοστών σε μεγέθυνση 80 φορές, καθώς έχει φαινόμενο μέγεθος 9 και απέχει 18 δευτερόλεπτα του τόξου από τον κυρίως Πολικό (ή 380 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα). Το 1929 ανακαλύφθηκε φασματοσκοπικώς η ύπαρξη του δεύτερου συνοδού, επίσης νάνου αστέρα, του Polaris Ab ή α UMi P ή α UMi a. Η απόσταση του συνοδού αυτού από τον κύριο αστέρα είναι «μόνο» 3 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα.

Επιστήμες Χωρίς σχόλια »

Δεκ

ΚΒΑΝΤΙΚΟΙ ΥΠΕΡΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 13 Δεκεμβρίου 2020

Από τον Πέτρο

“Ερευνητές από την Κίνα υποστηρίζουν ότι έχουν πάρει κεφάλι στην κατασκευή ασύλληπτα γρήγορων υπολογιστών, κατασκευάζοντας έναν κβαντικό υπερυπολογιστή που μπορεί να κάνει υπολογισμούς με ταχύτητα πολύ πιο μεγάλη από τα σύγχρονα παρόμοια μηχανήματα.

Πέρυσι η Google είχε κερδίσει τα εύσημα διεθνώς όταν πρωτότυπος κβαντικός υπερυπολογιστής της (quantum computer) μπόρεσε να ολοκληρώσει μέσα σε λίγα λεπτά υπολογισμούς που συμβατικός τέτοιος υπερυπολογιστής θα χρειαζόταν 10.000 χρόνια για να τους κάνει. Πρόκειται για τη λεγόμενη κβαντική υπεροχή (quantum supremacy) – τη στιγμή που καθίσταται δυνατό να κάνει υπολογισμούς ένας κβαντικός υπολογιστής, τους οποίους είναι αδύνατον να τους εκτελέσει συμβατικός υπολογιστής, σύμφωνα με τα στοιχεία του έγκυρου περιοδικού του χώρου της τεχνολογίας, του «Wired».

Την περασμένη εβδομάδα η Κίνα ανήγγειλε τη δική της κβαντική υπεροχή με δημοσίευσή της στο επιστημονικό περιοδικό «Science». Σύμφωνα με τα δεδομένα αυτά, υπερυπολογιστής με την ονομασία Jiuzhang παρήγαγε μέσα σε λίγα λεπτά υπολογισμούς που θα χρειάζονταν πάνω από 2 δισ. χρόνια για να τους κάνει ο τρίτος ισχυρότερος υπερυπολογιστής του κόσμου, σύμφωνα με το «Wired».

Χωρίς εφαρμογή

Οι κβαντικοί υπερυπολογιστές δεν έχουν ακόμη πρακτική εφαρμογή. Ομως οι ενδείξεις ότι δύο διαφορετικές τεχνολογίες μπορούν να λειτουργούν πολύ πιο γρήγορα από τους σημερινούς υπερυπολογιστές αυξάνει τις ελπίδες και τις επενδύσεις για να ανοίξουν νέοι ορίζοντες στην τεχνολογία, σημειώνει ακόμη το «Wired». Οι κβαντικοί υπερυπολογιστές δεν μπορούν προς το παρόν να χρησιμοποιηθούν ευρέως για συγκεκριμένες λειτουργίες επειδή δεν έχει βρεθεί τρόπος να είναι απολύτως αξιόπιστα τα αποτελέσματά τους.

Με την ευρύτερη χρήση τέτοιων κβαντικών υπερυπολογιστών να απέχει ακόμη αρκετά χρόνια, ο ανταγωνισμός για το ποιος θα πετύχει το καλύτερο αποτέλεσμα αυξάνεται συνεχώς. Το θέμα έχει πάρει και εθνικές διαστάσεις με τις ΗΠΑ και την Κίνα να ανταγωνίζονται ευθέως για το ποιος θα πάρει την πρωτοκαθεδρία στη συγκεκριμένη τεχνολογία επειδή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ευαίσθητες λειτουργίες και θέματα εθνικής ασφάλειας. Μια από τις αρχικές βασικές εφαρμογές για τέτοιους υπερυπολογιστές θα είναι η κρυπτογράφηση δεδομένων και η επίλυση σύνθετων προβλημάτων.

Ο επικεφαλής καθηγητής του πειράματος του USTC, Λου Τσαογιάνγκ, δήλωσε ότι θαυμάζει την πρόοδο της Google στον τομέα αυτόν. «Η κατασκευή ενός κβαντικού υπερυπολογιστή αποτελεί κούρσα μεταξύ των ανθρώπων και της φύσης, όχι μεταξύ χωρών», είπε, προσθέτοντας ότι μέχρι τώρα ο «κβαντικός υπολογιστής μπορεί να κάνει μόνο μια συγκεκριμένη εργασία, όχι όλες τις εργασίες. Δεν είναι ακόμη πλήρως προγραμματιζόμενος. Αυτό είναι κάτι πάνω στο οποίο εργαζόμαστε», ανέφερε, σύμφωνα με τους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς».

Διαφορετική λειτουργία

Τα δύο συστήματα, της Google και της Κίνας, λειτουργούν τελείως διαφορετικά. Η Google κατασκευάζει κβαντικά κυκλώματα χρησιμοποιώντας υπεραγώγιμα υλικά σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες – ελάχιστα πάνω από το απόλυτο μηδέν. Η ομάδα του Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κίνας στο Χεφέι (University of Science and Technology of China-USTC) κατέγραψε το αποτέλεσμα αυτό με τη χρήση φωτονίων – σωματιδίων φωτός.

Μια διαφορά ανάμεσα στον κινεζικό κβαντικό υπερυπολογιστή Jiuzhang και αυτόν την Google, που φέρει την ονομασία Sycamore, είναι ότι ο πρώτος, το πρωτότυπο της Κίνας που λειτουργεί με τη χρήση φωτονίων, δεν μπορεί εύκολα να επαναπρογραμματιστεί για να πραγματοποιεί διαφορετικούς υπολογισμούς, επειδή οι ρυθμίσεις του περιλαμβάνονται στα οπτικά του κυκλώματα, σύμφωνα με το «Wired». Σε κάθε περίπτωση όμως οι ειδικοί του χώρου επισημαίνουν ότι υπάρχουν αρκετοί διαφορετικοί τρόποι και πολλές οδοί για να λειτουργήσει ένας κβαντικός υπερυπολογιστής και ότι η πρόοδος των Κινέζων αποτελεί καλό νέο για όλο τον κόσμο και την επιστήμη.”

Επιστήμες, Η Ζωή μας σήμερα Χωρίς σχόλια »

Οκτ

Η NASA ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΕΛΗΝΗ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 26 Οκτωβρίου 2020

Από τον Πέτρο

Αφθονία νερού επιβεβαιώνεται από τη NASA στη Σελήνη.

Πολυάριθμοι κρατήρες στις πολικές περιοχές δεν βλέπουν ποτέ το φως του Ήλιου (NASA)

Δύο ανεξάρτητες μελέτες που παρουσίασε η NASA σε συνέντευξη Τύπου την Δευτέρα επιβεβαιώνουν τις υποψίες για παρουσία μεγάλων ποσοτήτων νερού στη Σελήνη, ακόμα και σε περιοχές που κανείς δεν θα είχε φανταστεί πριν από λίγα χρόνια.

Αν και η ύπαρξη νερού στη Σελήνη είναι γνωστή εδώ και 11 χρόνια, τα νέα ευρήματα υποδεικνύουν ότι οι υδατικοί πόροι του φεγγαριού είναι μεγάλοι και θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από μελλοντικές αποστολές για την παραγωγή οξυγόνου και καυσίμων.

Η πρώτη από τις δύο μελέτες που δημοσιεύονται στο Nature Astronomy επιβεβαιώνει την ύπαρξη μορίων νερού στην ερημική επιφάνεια της Σελήνης. Προηγούμενες παρατηρήσεις είχαν δημιουργήσει υποψίες για νερό στη σεληνιακή επιφάνεια, δεν ήταν όμως απόλυτα πειστικές επειδή δεν μπορούσαν να ξεχωρίσουν το νερό (H₂O) από έναν μοριακό του ξάδελφο, τις υδροξυλομάδες (-ΟΗ).

Η νέα μελέτη βασίστηκε σε δεδομένα από το παρατηρητήριο Sophia –ένα Boeing 747 τροποποιημένο ώστε να μεταφέρει ένα τηλεσκόπιο- και χρησιμοποιεί νέα μέθοδο ανίχνευσης η οποία εκτιμάται ότι δίνει οριστικά αποτελέσματα.

Τα μόρια νερού εκτιμάται ότι κρύβονται παγιδευμένα μέσα στα πετρώματα, προστατευμένα από την κοσμική και ηλιακή ακτινοβολία που βομβαρδίζει αδιάκοπα το φεγγάρι.

«Πολλοί φαντάζονται ότι αυτό που ανιχνεύσαμε είναι πάγος νερού, κάτι που δεν ευσταθεί» ξεκαθάρισε σύμφωνα με το Reuters η Κέισι Χόνιμπαλ του Κέντρου Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA, επικεφαλής της μελέτης. «Ανιχνεύσαμε μόνο μόρια νερού. Επειδή είναι διάσπαρτα δεν αλληλεπιδρούν το ένα με το άλλο για να σχηματίσουν πάγο ή υγρό νερό» εξήγησε στη συνέντευξη Τύπου.

Αιώνιο σκοτάδι

Η δεύτερη μελέτη εστιάζει στους πυθμένες κρατήρων όπου το φως του Ήλιου δεν φτάνει ποτέ. Κρυμμένο στη σκιά εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια, το νερό εδώ μένει πάντα κατεψυγμένο στους -163 βαθμούς Κελσίου.

Οι κρατήρες που παραμένουν αιώνια βυθισμένοι στο σκοτάδι βρίσκονται κυρίως κοντά στους πόλους, εκεί όπου το φως του Ήλιου πέφτει υπό μικρή γωνία και δημιουργεί βαθιές σκιές. Ωστόσο η νέα μελέτη ανίχνευσε δισεκατομμύρια μικρές σκιές, ορισμένες σε μέγεθος νομίσματος, που κρύβονταν ακόμα και σε περιοχές σχετικά μακριά από τους πολους.

Οι μόνιμα σκιασμένες περιοχές αποδεικνύονται πολύ πιο εκτεταμένες από ό,τι νομίζαμε, καθώς εκτιμάται ότι καλύπτουν συνολική έκταση 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, περίπου το ένα τρίτο της έκτασης της Ελλάδας.

«Η έρευνά μας δείχνει ότι μια πληθώρα άγνωστων μέχρι σήμερα περιοχών θα μπορούσε να περιέχει πάγο νερού» ανέφερε ο Πολ Χέιν του Πανεπιστημίου του Κολοράντο στο Μπόλντερ, επικεφαλής της δημοσίευσης.

«Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι το νερό ίσως είναι πολύ πιο άφθονο από ό,τι νομίζαμε στις πολικές περιοχές της Σελήνης, κάτι που θα διευκόλυνε την πρόσβαση, απομόνωση και ανάλυσή του» πρόσθεσε.

Το πρόγραμμα «Άρτεμις» της κυβέρνησης Τραμπ προβλέπει ότι Αμερικανοί αστροναύτες θα ξαναπατήσουν στη Σελήνη το 2024 με στόχο τη δημιουργία μόνιμης σεληνιακής βάσης έως τα τέλη της δεκαετίας.

Στο μέλλον, η διάσπαση του νερού με ηλεκτρόλυση θα μπορούσε να προσφέρει καύσιμο υδρογόνο για διαστημικά σκάφη και οξυγόνο για τη συντήρηση των αστροναυτών.

Μυστήριο συνεχίζει ωστόσο να καλύπτει την προέλευση του νερού της Σελήνης. Η επικρατέστερη θεωρία θέλει το μόριο της ζωής να μεταφέρθηκε από αστεροειδείς που προσέκρουσαν στον δορυφόρο, αν και δεν έχει αποκλειστεί η απελευθέρωσή του από πετρώματα στο εσωτερικό του φεγγαριού.

Επιστήμες, Η Ζωή μας σήμερα Χωρίς σχόλια »

Κατηγορίες

Επιστήμες

Ένα ξεκάθαρο μήνυμα

Εξετάστηκε «ακουστικά» το Ιερό του Διός στο Όρος Λύκαιο της Αρκαδία

Τι σημαίνει ψυχοακουστική;

Αποτελέσματα

Εργαλείο έρευνας ο ήχος

1. Η γλώσσα σας επηρεάζει την αντίληψή σας για τον χρόνο

2. Όταν το σύμπαν τελικά πεθάνει, δεν θα υπάρχει ούτε μέλλον ούτε παρόν

3. Μπορεί να μην είναι δυνατή η συνειδητή εμπειρία χωρίς χρόνο

4. Δεν υπάρχουν ρολόγια με 100% ακρίβεια

5. Η εμπειρία του χρόνου δημιουργείται ενεργά, από το μυαλό μας

6. Υπάρχουν ήδη πολίτες του 22ου αιώνα ανάμεσά μας αλλά δεν είναι χρονοταξιδιώτες

7. Μπορούμε όλοι να βιώσουμε μια χρονική μεταβολή

8. Όταν αλλάζουν τα ρολόγια για τη θερινή ώρα, πρέπει να ευχαριστήσουμε (ή να κατηγορήσουμε) έναν κατασκευαστή

9. Δεν ζεις πραγματικά στο παρόν

10. Οι μέρες μας γίνονται μεγαλύτερες λόγω της βαρύτητας του φεγγαριού

11. Πολλοί άνθρωποι ζουν εκτός συμβατικού χρόνου –Για αυτούς δεν είναι 2023

Οι «Άρχοντες» της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) και οι δουλοπάροικοι τους

Οι άνθρωποι θα εμφυτεύουν τσιπ στο σώμα τους

Οι άνθρωποι θα μπορούν να «ζουν μετά θάνατον» χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη

Εξατομικευμένες τηλεοπτικές εκπομπές μέσω ΑΙ

Οι άνθρωποι θα ανεβάζουν τον εγκέφαλο τους στους υπολογιστές και θα συνεχίσουν να ζουν

Όλοι θα φοράμε γυαλιά AI που θα μιλάνε

Θα έχουμε βρει έξυπνους εξωγήινους

Μεγάλες περιοχές της Γης μπορεί να είναι μη κατοικήσιμες

Επιλογές

Μέταλλα όπως το λίθιο και το κοβάλτιο αποτελούν εξαιρετικά παραδείγματα των δύσκολων αποφάσεων που μας επιφυλάσσει το μέλλον, συνεχίζει ο Χέρινγκτον.

Και τα νέα οικολογικά προβλήματα δεν πρόκειται να περιοριστούν σε συγκεκριμένα μέταλλα, σημειώνουν οι αναλυτές.

Χωρίς εφαρμογή

Διαφορετική λειτουργία

Αιώνιο σκοτάδι

Προς τους Φίλους της Ανέλιξης

Μπορείτε να μας στείλετε το υλικό σας στο e-mail μας: info@filoi-tis-anelixis.gr

Σας ευχαριστούμε

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Μπορείτε να μας στείλετε το υλικό σας στο e-mail μας:
info@filoi-tis-anelixis.gr