Μπορεί να μοιάζει με επιστημονική φαντασία, όμως είναι γεγονός: η Φινλανδία αυξάνει την εδαφική της έκταση κατά περίπου 7 km² κάθε χρόνο, και μάλιστα χωρίς να εμπλέκεται σε πόλεμο ή επεκτατικές πολιτικές. Πίσω από αυτό το εντυπωσιακό φαινόμενο κρύβεται μια φυσική διαδικασία που ξεκίνησε πριν από χιλιάδες χρόνια: η μεταπαγετωνική ανάκαμψη (post-glacial rebound).
Τι είναι η μεταπαγετωνική ανάκαμψη;
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας Εποχής των Παγετώνων, τεράστιοι παγετώνες κάλυπταν τη Σκανδιναβία και πίεζαν τη λιθόσφαιρα (το εξωτερικό, σκληρό κέλυφος της Γης). Όταν οι πάγοι άρχισαν να λιώνουν, περίπου πριν από 10.000 χρόνια, η πίεση σταδιακά μειώθηκε, και το έδαφος άρχισε να «σηκώνεται» για να επανέλθει στην αρχική του θέση, σαν ένα ελατήριο που απελευθερώνεται..
Αυτή η διαδικασία εξακολουθεί να εξελίσσεται ακόμα και σήμερα. Σε περιοχές όπως η Φινλανδία, η Σουηδία και ο βόρειος Καναδάς, η γη συνεχίζει να ανυψώνεται κατά μερικά χιλιοστά έως εκατοστά κάθε χρόνο.
Καθώς η γη ανασηκώνεται, ιδιαίτερα στα παράκτια σημεία, παλιές βυθισμένες περιοχές αναδύονται από τη θάλασσα, δημιουργώντας νέες εκτάσεις ξηράς. Με τον τρόπο αυτό, η Φινλανδία προσθέτει κατά μέσο όρο 7 km² νέας γης ετησίως.
Γιατί είναι σημαντικό;
Γεωπολιτικά, πρόκειται για μοναδικό παράδειγμα εδαφικής επέκτασης χωρίς στρατιωτική ή διπλωματική σύγκρουση.
Οικολογικά, νέες περιοχές γίνονται βιώσιμες για γεωργία ή δάση.
Οικονομικά, επηρεάζεται η παράκτια ζώνη, η χρήση γης και η χαρτογράφηση ιδιοκτησιών.
Η δυτική και βορειοδυτική Φινλανδία (όπως η περιοχή Botnia) παρουσιάζουν το πιο έντονο φαινόμενο. Οι αρχές μάλιστα έχουν ειδικά προγράμματα αναθεώρησης χαρτών και ακτογραμμών για να καταγράφουν τις αλλαγές.
Η περίπτωση της Φινλανδίας είναι ένα σπάνιο και θετικό παράδειγμα της δυναμικής φύσης του πλανήτη μας. Χάρη σε ένα γεωλογικό φαινόμενο που ξεκίνησε στην Εποχή των Παγετώνων, η χώρα επεκτείνεται κάθε χρόνο, όχι μέσω συγκρούσεων, αλλά μέσω… υπομονής και φυσικής ανάκαμψης.