Uncategorized

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 14 Μαΐου 2025

Εικόνες time-lapse απαθανάτισαν για πρώτη φορά την στιγμή που η καρδιά ξεκινάει να σχηματίζεται στο σώμα ενός ζωντανού οργανισμού.

Τα πλάνα αποκαλύπτουν ότι τα καρδιακά κύτταρα σε ένα έμβρυο ποντικού αρχίζουν να οργανώνονται αυθόρμητα σε ένα σχήμα που μοιάζει με καρδιά, νωρίς στην ανάπτυξη. Οι επιστήμονες λένε ότι η τεχνική θα μπορούσε να προσφέρει νέες γνώσεις σχετικά με τις συγγενείς καρδιακές ανωμαλίες, οι οποίες επηρεάζουν σχεδόν ένα στα 100 μωρά

«Είναι η πρώτη φορά που καταφέρνουμε να παρακολουθήσουμε τα καρδιακά κύτταρα τόσο στενά, για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης των θηλαστικών», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δρ Κένζο Ιβάνοβιτς του Ινστιτούτου Παιδικής Υγείας Great Ormond Street του University College του Λονδίνου. «Έπρεπε πρώτα να αναπτύξουμε αξιόπιστα τα έμβρυα για μεγάλα χρονικά διαστήματα, από λίγες ώρες έως λίγες ημέρες, και αυτό που βρήκαμε ήταν εντελώς απροσδόκητο».

Οι εικόνες των αναπτυσσόμενων εμβρύων καταγράφηκαν με μια τεχνική που ονομάζεται προηγμένη μικροσκοπία φωτός. Αυτό επέτρεψε στους επιστήμονες να παρακολουθήσουν τα έμβρυα καθώς περνούσαν από ένα αναπτυξιακό ορόσημο γνωστό ως γαστριδίωση, όταν το έμβρυο αρχίζει να σχηματίζει διακριτές κυτταρικές γραμμές και αρχίζει να δημιουργεί τους βασικούς άξονες του σώματος, αναφέρει ο Guardian.

Λίγο αργότερα, τα καρδιακά μυϊκά κύτταρα οργανώνονται σε έναν μεγάλο σωλήνα που θα συνεχίσει να διαιρείται σε τμήματα που θα αποτελέσουν τελικά τα τοιχώματα και τις κοιλότητες. Στα μωρά με καρδιακά ελαττώματα, μπορεί να σχηματιστεί μια τρύπα κατά τη διάρκεια αυτής της

Χρησιμοποιώντας φθορίζοντες δείκτες, η ομάδα μάρκαρε τα καρδιακά μυϊκά κύτταρα που ονομάζονται καρδιομυοκύτταρα, κάνοντάς τα να λάμπουν με ξεχωριστά χρώματα. Στιγμιότυπα καταγράφηκαν κάθε δύο λεπτά επί 40 ώρες, δείχνοντας τα κύτταρα να κινούνται, να διαιρούνται και να σχηματίζουν ένα πρωτόγονο όργανο. Αυτό επέτρεψε στην ομάδα να δει πότε και πού εμφανίστηκαν στο έμβρυο τα πρώτα κύτταρα που δημιουργούν την καρδιά.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι νωρίς κατά τη διάρκεια της γαστριδίωσης (περίπου έξι ημέρες στην ανάπτυξη του εμβρύου ποντικού), τα κύτταρα που συμβάλλουν αποκλειστικά στην καρδιά εμφανίστηκαν γρήγορα και συμπεριφέρθηκαν με ιδιαίτερα οργανωμένους τρόπους. Αντί να κινούνται τυχαία, άρχισαν να ακολουθούν διακριτές διαδρομές, είτε συμβάλλοντας στις κοιλίες (τους θαλάμους άντλησης της καρδιάς) είτε στους κόλπους (όπου το αίμα εισέρχεται στην καρδιά από το σώμα και τους πνεύμονες).

«Τα ευρήματά μας αποδεικνύουν ότι ο καθορισμός της καρδιακής μοίρας και η κατευθυνόμενη κίνηση των κυττάρων μπορεί να ρυθμίζονται πολύ νωρίτερα στο έμβρυο από ό,τι δείχνουν τα τρέχοντα μοντέλα», δήλωσε ο Ιβάνοβιτς. «Αυτό αλλάζει ριζικά την κατανόησή μας για την καρδιακή ανάπτυξη δείχνοντας ότι αυτό που φαίνεται να είναι χαοτική κυτταρική μετανάστευση, στην πραγματικότητα διέπεται από κρυφά πρότυπα που εξασφαλίζουν τον κατάλληλο σχηματισμό της καρδιάς».

Η ομάδα δήλωσε ότι οι γνώσεις θα μπορούσαν να προωθήσουν την κατανόηση και τη θεραπεία των συγγενών καρδιακών ανωμαλιών και να επιταχύνουν την πρόοδο στην ανάπτυξη καρδιακού ιστού στο εργαστήριο για χρήση στην αναγεννητική ιατρική.

Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο Εmbo Journal

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 16 Φεβρουαρίου 2025

Σύμφωνα,με έρευνα που έχει δημοσιευτεί στην εκπαιδευτική πλατφόρμα Britannica Education, η περιέργεια βοηθάει τον εγκέφαλόμας να είναι πιο δεκτικός σε νέες πληροφορίες. Στην εν λόγω έρευνα, αναφέρεται συγκεκριμένα ότι το να είμαστε περίεργοι απελευθερώνει στον οργανισμό μας την «ορμόνη της ανταμοιβής», που δεν είναι άλλη από την ντοπάρισμα, ενεργοποιώντας έτσι το λεγόμενο «σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου».

Πώς η περιέργεια ενθαρρύνει τη μάθηση

Με αυτό εννοούμε το σύνολο των εγκεφαλικών μας κυττάρων που ενεργοποιούνται όταν βιώνουμε θετικές εμπειρίες, όπως είναι η ευχαρίστηση ή η επιτυχία. Χάρη στον μηχανισμό του εγκεφάλου μας που σχετίζεται με την ανταμοιβή, ενισχύεται η επιθυμία μας για επανάληψη συμπεριφορών που μας προσφέρουν απόλαυση ή μας ανταμείβουν, ενθαρρύνοντας έτσι τη μάθηση και την επιβράβευση.

Για παράδειγμα, όταν ένας μαθητής είναι περίεργος για ένα ζήτημα, είναι πιο πιθανό να θέλει να το εξετάσει πιο βαθιά, να προσπαθήσει να βρει περισσότερες πληροφορίες που αφορούν σε αυτό και αργότερα ενδεχομένως και να μπορεί να επινοήσει δημιουργικούς τρόπους για να εφαρμόσει τη γνώση του για το εν λόγω ζήτημα. Το ίδιο συμβαίνει και με τους ενήλικες που προσεγγίζουν την εργασία τους με περιέργεια. Ο ερευνητές υποστηρίζουν ότι με τον τρόπο αυτό ίσως να καταφέρουν να καινοτομήσουν και να προσαρμοστούν καλύτερα σε όποια αλλαγή.

Πόσο βοηθάει στην επικοινωνία και τη σύνδεση

Όταν δείχνουμε ενδιαφέρον για τις εμπειρίες των άλλων, για τις σκέψεις και για τα συναισθήματά τους, καλλιεργούμε βαθύτερη σύνδεση μαζί τους, με αποτέλεσμα να δημιουργούμε πιο ουσιαστικές διαπροσωπικές σχέσεις, που βασίζονται στη εμπιστοσύνη και την επικοινωνία. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί ενισχύει την ενσυναίσθηση. Όταν έχουμε περιέργεια, δίνουμε χώρο στον διάλογο και στην αμοιβαία κατανόηση. Ακόμη και οι διαφωνίες, πολλές φορές, είναι δυνατόν να μετατραπούν σε εμπειρίες που θα συμβάλουν στην εξέλιξη και των δύο συνομιλητών.

Η περιέργεια είναι στη φύση μας και αυτό εξηγείται, αφού μας ελκύει το άγνωστο  και θέλουμε να έρθουμε σε επαφή με αυτό για να το κατακτήσουμε και να μην μας τρομάζει. Για να μάθουμε ό,τι δεν γνωρίζουμε, το εργαλείο μας είναι να κάνουμε ερωτήσεις. Και το όφελος είναι ξεκάθαρο. Μέσω των ερωτήσεων, είναι πιθανόν να μάθουμε πράγματα, που αλλιώς δεν θα μαθαίναμε ποτέ!

Με ποιο τρόπο ενισχύει τη δημιουργικότητα και την καινοτομία

Πολλές ανακαλύψεις στην επιστήμη και την τεχνολογία, καθώς και διάφορες αξιοθαύμαστες καινοτομίες στον τομέα της τέχνης, δεν θα είχαν συμβεί αν κάποιος δεν είχε κάνει μία ερώτηση ή δεν είχε επιμείνει σε μια ιδέα, που οι άλλοι δεν της είχαν δώσει τόση σημασία. Για παράδειγμα, η ανακάλυψη της πενικιλίνης από τον Άγγλο ερευνητή Αλεξάντερ Φλέμινγκ ήταν αποτέλεσμα της περιέργειάς του. Παρατήρησε ότι η πράσινη μούχλα παρήγαγε μια ουσία που ανέστελλε τη δραστηριότητα μερικών βακτηρίων, κάτι που άλλοι επιστήμονες ενδέχεται να είχαν αγνοήσει.

Πώς μας μαθαίνει να αποδεχόμαστε την αποτυχία και την αβεβαιότητα

Στη ζωή μαθαίνουμε πως δεν έχουν όλες οι ερωτήσεις απάντηση και πως αυτό είναι εντάξει! Με το να είμαστε περίεργοι, συνηθίζουμε στην αβεβαιότητα και δεν την αφήνουμε να μας αναστατώνει, αποδεχόμαστε το γεγονός ότι είναι απόλυτα φυσιολογικό να μην τα ξέρουμε και να μην τα ελέγχουμε όλα. Δεν πρέπει να μετανιώνουμε για την περιέργειά μας, για τις προσπάθειες που κάνουμε, αναζητώντας την αλήθεια, ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Άλλωστε, ακόμη και οι αποτυχίες μπορούν να αποτελέσουν βήματα προς την επιτυχία.

Περιέργεια και πώς να την καλλιεργήσουμε προς όφελός μας

  • Συλλέγοντας εμπειρίες. Ταξιδεύοντας, γνωρίζοντας διαφορετικούς ανθρώπους από εμάς ή δοκιμάζοντας νέες δραστηριότητες, μπορούμε να πυροδοτήσουμε την περιέργειά μας.
  • Κάνοντας περισσότερες ερωτήσεις. Είτε πρόκειται για επαγγελματικό περιβάλλον, είτε για την προσωπική μας εξέλιξη, το να μην ντρεπόμαστε να ρωτήσουμε, θα μας βοηθήσει να μάθουμε.

Η περιέργεια δεν έχει να κάνει μόνο με τις προσωπικές μας αναζητήσεις ή τις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Μπορεί να έχει αντίκτυπο και σε άλλους είδους σχέσεις, αλλά και στην κοινωνία γενικότερα, καθώς είναι δυνατόν να εμπνεύσει τη συλλογική πρόοδο. Για παράδειγμα, όσον αφορά στις εργασιακές σχέσεις, σε οργανισμούς που δίνουν αξία στην περιέργεια, ενθαρρύνονται περισσότερο η συνεργασία, η καινοτομία και η διαρκής ανάπτυξη.

Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα είμαστε περίεργοι για το πώς και το γιατί, δεν χρειάζεται να καταπιέσουμε αυτή την έμφυτη ανάγκη μας για εξερεύνηση και μάθηση. Αντιθέτως, θα πρέπει να ρωτήσουμε και όλο και κάτι θα μάθουμε!

* Πηγή: Vita

Ειδήσεις Σήμερα:
Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 9 Φεβρουαρίου 2025

Οι θρύλοι των αρχαίων πολιτισμών μερικές φορές μας φαίνονται κωμικοί, αλλά οι σημερινές προλήψεις για τους σεισμούς, αν και διαφορετικές, εξακολουθούν να ικανοποιούν την επιθυμία ορισμένων ανθρώπων για μια εξήγηση.

ΟΙ ΥΠΟΓΕΙΟΙ ΑΝΕΜΟΙ

Πιο περίπλοκες αρχαίες θεωρίες για τους σεισμούς βασίζονταν στην ιδέα των μαζικών κινήσεων του αέρα σε υπόγειους θαλάμους.

Οι «άγριοι άνεμοι» που παγιδεύονται σε υπόγειες σπηλιές και προκαλούν σεισμούς όταν προσπαθούν να ανέβουν στην επιφάνεια αναφέρονται στα γραπτά του Αριστοτέλη και αργότερα υιοθετήθηκαν από τον Σαίξπηρ, ο οποίος αναφέρεται σε αυτούς στο ιστορικό έργο Ερρίκος IV.

Είναι ενδιαφέρον ότι οι αρχαίες αντιλήψεις για τους σεισμούς γενικά δεν διαφοροποιούνταν πέρα δύο τύπους γεγονότων: είτε θεών που πολεμούν, είτε μυθικών ζώων που στηρίζουν τη γη και μετατοπίζουν τη θέση τους.

ΘΕΟΙ ΚΑΙ ΤΙΤΑΝΕΣ

Οι Αρχαίοι Έλληνες πίστευαν πως, όταν γινόταν σεισμός, ο Τιτάνας Εγκέλαδος είχε θυμώσει και επειδή ήταν πολύ μεγάλος τράνταζε όλη τη γη.

Σε έναν μύθο της Δυτικής Αφρικής, η γη είναι ένας επίπεδος δίσκος που κρατείται από τη μία άκρη από ένα βουνό και από την άλλη από έναν γίγαντα, ενώ η γυναίκα του κρατάει τον ουρανό. Μερικές φορές ο γίγαντας και η γυναίκα του αγκαλιάζονται και τότε η επίπεδη γη κουνιέται.

Ο αφρικανικός μύθος είναι παρόμοιος με έναν μύθο από την Κεντρική Αμερική, ο οποίος επίσης λέει ότι η γη είναι επίπεδη και στηρίζεται στις τέσσερις γωνίες της από διάφορους θεούς. Όταν αποφασίζουν ότι η γη είναι υπερπληθυσμένη, ένας από αυτούς απελευθερώνει τη γωνία του και ξεφορτώνεται το πλεόνασμα των ανθρώπων.

Οι Λετονοί πιστεύουν επίσης ότι οι ιδιοτροπίες των θεών είναι η αιτία των σεισμών και ότι ένας θεός που ονομάζεται Drebkuhls μεταφέρει τη γη μέσω του ουρανού. Όταν όμως έχει κακή μέρα, ο Drebkuhls δεν προσέχει πολύ πώς μεταφέρει το φορτίο του και η γη σείεται.

Στη Σκανδιναβία, ο σεισμός δεν είναι τίποτα περισσότερο από τον σπαραγμό ενός θεού που τιμωρείται για τη δολοφονία του αδελφού του σ’ ένα υπόγειο σπήλαιο.

Ο Λόκι, όπως ονομάζεται αυτός ο θεός, λέγεται ότι δολοφόνησε τον αδελφό του Μπάλντουρ και γι’ αυτό τον έδεσαν σε μια σπηλιά με έναν τρομερά βαρύ ογκόλιθο. Πάνω από το πρόσωπό του υπάρχει ένα φίδι που στάζει συνεχώς δηλητήριο, που έπεφτε στο πρόσωπο του Λόκι, κάνοντάς τον να συσπάται από πόνο.

Οι Δυτικοαφρικανοί εξηγούσαν τους σεισμούς τους λέγοντας ότι η γη ήταν το κεφάλι ενός γίγαντα, και τα φυτά που φύονται στη γη ήταν τα μαλλιά του γίγαντα, ενώ οι άνθρωποι και τα ζώα ήταν σαν έντομα που κινούνται μέσα στα μαλλιά του. Όταν ο γίγαντας κινείται ξαφνικά, η γη σείεται.

ΘΡΥΛΟΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Οι ινδοί Ασάμ πίστευαν ότι υπήρχαν άνθρωποι που ζούσαν στην καρδιά της γης και οι οποίοι κούνησαν τη γη από καιρό σε καιρό για να δουν αν ζούσε κάποιος άλλος στην επιφάνεια.

Γι’ αυτό τα παιδιά μάθαιναν να φωνάζουν «Είμαι ζωντανός! Είμαι ζωντανός!», ώστε οι άνθρωποι από κάτω να καταλάβουν ότι όσοι βρίσκονταν στην επιφάνεια ήταν ακόμα ζωντανοί και να σταματήσουν.

Αυτή η πεποίθηση είναι παρόμοια με τον περουβιανό μύθο ότι κατά καιρούς οι θεοί επισκέπτονται τη γη και μετρούν τους ανθρώπους. Τα βήματά τους είναι τόσο βαριά που ταρακουνάνε τη γη. Για να σταματήσουν τον σεισμό, οι άνθρωποι τρέχουν έξω από τα σπίτια τους φωνάζοντας «Είμαι εδώ! Είμαι εδώ!»

Και οι δύο θρύλοι περιέχουν έτσι ένα σύστημα προστασίας για τους ανθρώπους με σκοπό να μάθουν οι άνθρωποι να μην μένουν στα σπίτια τους όταν γίνεται σεισμός.

ΤΑ ΖΩΑ ΠΟΥ ΚΟΥΒΑΛΟΥΝ ΤΗΝ ΓΗ

Ομοίως, σε ορισμένους πολιτισμούς έχει αναπτυχθεί η πεποίθηση ότι οι σεισμοί προκαλούνται από μυστικιστικά ζώα. Στην Ινδία, για παράδειγμα, πίστευαν ότι η γη καθόταν πάνω σε τέσσερις ελέφαντες, οι οποίοι με τη σειρά τους κάθονταν πάνω σε μια χελώνα.

Η χελώνα προσπαθεί να κρατήσει την ισορροπία της πάνω στο κεφάλι μιας κόμπρας, αλλά πάντα αποτυγχάνει. Κάθε φορά που ένα από αυτά τα ζώα κινείται, η γη τρέμει.

Στην Ιαπωνία, η πεποίθηση είναι ότι ένα τεράστιο, άτακτο σαλάχι πρέπει να εξευμενίζεται από έναν θεό που το κρατάει κάτω από έναν βράχο. Αν ο θεός είναι απρόσεκτος, το σαλάχι ελευθερώνεται και αρχίζει να κινείται.

ΟΙ ΣΕΙΣΜΟΙ ΣΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ

Ο ιουδαιοχριστιανικός πολιτισμός συνδέει τους σεισμούς με τη θεϊκή παρέμβαση, αλλά οι χριστιανοί έχουν έρθει πιο κοντά από άλλους πολιτισμούς στην επιστημονική ερμηνεία.

Αν και δεν είναι βιβλίο φυσικών επιστημών, η Βίβλος μεταφέρει εμμέσως τις ιδέες που κυκλοφορούσαν μεταξύ των πιστών σχετικά με τους σεισμούς.

Αξιοσημείωτες, για παράδειγμα, είναι οι πρώτες βιβλικές αναφορές για σεισμό: αυτές στο βιβλίο της Γένεσης, που χρονολογούνται πριν από το 2370 π.Χ.

Το βιβλίο αναφέρει ότι την τρίτη ημέρα της δημιουργίας οι ήπειροι ανυψώθηκαν και οι ωκεανοί κατέβηκαν (Γένεση 1:9).

Ο Δρ Στίβεν Όστιν, γεωλόγος της Logos Research Associates στις Ηνωμένες Πολιτείες, περιγράφει αυτή τη θεαματική αλυσίδα γεγονότων διαμόρφωσης της γης ως την πρώτη μιας σειράς 17 σεισμών που καταγράφει και εξετάζει η Βίβλος.

Οι σεισμοί, μαζί με άλλα εντυπωσιακά και προκαλούν δέος φυσικά φαινόμενα (κεραυνοί, αστραπές, έντονη βροχή), έχουν συνδεθεί με εκδηλώσεις της παρουσίας του Θεού (βλ. Ησαΐας 29:6).

Όμως αυτή η απεικόνιση δίνει μια συμβολική φόρτιση στο φυσικό φαινόμενο και όχι μια προσπάθεια εξήγησης της αιτίας του.

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 6 Οκτωβρίου 2024

Αποσπάσματα..

Man Overboard. Δεν τον εγκαταλεί

πουμε από τα μάτια μας. Δεν γυρίζουμε πί

σω  να δού

με αν έρχεται

βοήθεια. Το μόνο που

φαίνεται είναι μικρή

κουκ

ίδα το κεφάλι του συχνά σκεπασμένο από κύματα. Αν τον χάσουμε

από τα μάτια μας έστω για μια στιγμή

1 Αυγούστου μπαίνει το Keppra

Δεν χάνουμε ποτέ από τα μάτια μας τον άνθρωπο στη θάλασσα. Δεν αφήνουμε ποτέ την άρρωστη μητέρα μόνη. Δεν ξεχνάμε ποτέ τα φάρμακά της. Το παρόν είναι οι αραιογραμμένες σελίδες, με τα μεγάλα κενά, που σημαίνουν τη σιωπή, την επίμονη έλλειψη επαφής, το χάδι που δεν, παρ’ όλ’ αυτά, όλα όσα δεν λέγονται και δεν θα ειπωθούν ποτέ. Καθρεφτίζουν τον αέρα που λείπει, αυτόν που ρουφάει άπληστα, ανελέητα η μητέρα όπως κι απ’ όπου μπορεί:

Μαμά έχω ήδη γεράσει

Μαμά έχω κουραστεί κι εγώ

Στόμα με στόμα

Μου πίνεις τη ζωή

Μαμά δεν αντέχω […]

Θέλω να φύγω

Πνίγομαι

Μου ρουφάει τη ζωή

Η Έρση Σωτηροπούλου είναι υποψήφια για το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2024

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 4 Σεπτεμβρίου 2024

Με μια τέτοια δυσάρεστη εμπειρία ήρθαν αντιμέτωποι επιστήμονες στις ΗΠΑ όταν διεξήγαγαν πειράματα σε παιδιά σε ένα αγροτικό χωριό στη χερσόνησο Γιουκατάν του Μεξικού.

Συγκεκριμένα, η ομότιμη καθηγήτρια πολιτιστικής αναπτυξιακής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Βορειοανατολικού Ιλινόις,  Σούζαν Γκάσκινς, εφάρμοσε στα παιδιά το διάσημο πείραμα με τα γλυκίσματα (Marshmallow Test). Ειδικότερα, τοποθέτησε μπροστά στα παιδιά πολλά γλυκίσματα, δίνοντάς τους δύο επιλογές: να φάνε τη λιχουδιά εκείνη τη στιγμή ή να περιμένουν και να πάρουν διπλή ποσότητα.

Το εν λόγω τεστ έχει σκοπό να αναδείξει τη σημασία της αναβαλλόμενης ευχαρίστησης για τα παιδιά μικρής ηλικίας και να τα συναρτήσει με τις αρετές του αυτοελέγχου και της υπομονής. Επιδεικνύοντας κανείς αυτοσυγκράτηση αποτελεί ισχυρό προγνωστικό παράγοντας επιτυχίας στο σχολείο και όχι μόνο.

Η εξαιρετικά έμπειρη επιστήμων πάνω στη μελέτη της ιθαγενούς κοινότητας, προέβλεψε ότι θα αντέξουν, καθισμένοι στις θέσεις τους περιμένοντας το δεύτερο κέρασμα ενώ εκείνη έφευγε από το δωμάτιο. Ωστόσο, προς μεγάλη της απογοήτευση, δύο παιδιά έφαγαν τα γλυκίσματα και τέσσερα βγήκαν από το δωμάτιο. Τα παιδιά απέτυχαν και σε άλλα πειράματα που δοκίμασε η Γκάσκιν.

Το αίνιγμα για την Αμερικανίδα ψυχολόγο εδράζεται στο γεγονός ότι τα παιδιά των Μάγια, ήδη από την ηλικία των 3 ετών, αρχίζουν να ντύνονται και να κάνουν μπάνιο μόνα τους, να οργανώνουν ανεξάρτητα τις καθημερινές τους δραστηριότητες και να βοηθούν στις δουλειές. Αλλά βάσει των τεστ, δεν δικαιολογείται τέτοιος βαθμός εκπληκτικής πρώιμης λειτουργικότητας. Ένας ερευνητής που δεν γνώριζε αυτή την κοινότητα θα υπέθετε ότι τα παιδιά αυτά δεν είχαν κρίσιμες νοητικές ικανότητες.

Η Γκάσκινς καθώς και άλλοι ερευνητές κατάλαβαν ότι υπάρχουν  πολιτιστικές προκαταλήψεις και υποθέσεις που ενσωματώνονται στα τεστ. Εάν ένα παιδί από μια φτωχή οικογένεια ή ένα παιδί από διαφορετική κουλτούρα δεν έχει καλή απόδοση, φταίει το παιδί ή το τεστ;

«Έμεινα πολύ έκπληκτη με τη δική μου έλλειψη διορατικότητας», είπε η Γκάσκινς. «Δεν αναγνώρισα την προκατάληψη που ενσωματώθηκε στο τεστ μέχρι που κάθισα στο δωμάτιο με τα παιδιά. Μόλις τους ζήτησα να το κάνουν, έγινε φανερό τι έφταιγε».

Το πρόβλημα δηλαδή είναι ότι η αναπτυξιακή ψυχολογία στοχεύει να διευκρινίσει τα «καθολικά» στον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται το ανθρώπινο μυαλό, αλλά συχνά έχει συγκεντρώσει αυτές τις γνώσεις μελετώντας τα λευκά παιδιά της μεσαίας τάξης από τις δυτικές χώρες.

«Ακριβώς επειδή τα παιδιά σε διαφορετικές κοινότητες εκτελούν διαφορετικά τα καθήκοντά μας, δεν σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά και πρέπει να το διορθώσουμε»

Η Γκάσκινς έμαθε ότι όσα παιδιά έφυγαν δεν προσπαθούσαν να αποφύγουν τον πειρασμό να φάνε το γλυκίσματα, απλά δεν έβλεπαν κανέναν καλό λόγο να κάθονται σε ένα δωμάτιο μόνα τους, χωρίς να κάνουν τίποτα!

«Ακριβώς επειδή τα παιδιά σε διαφορετικές κοινότητες εκτελούν διαφορετικά τα καθήκοντά μας, δεν σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά και πρέπει να το διορθώσουμε», είπε η αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια Λούτσια Αλκάλα. «Εμείς, ως μελετητές των ΗΠΑ, αισθανόμαστε ότι πρέπει να διορθώσουμε τους πάντες. … Οι άνθρωποι δεν χρειάζονται εμάς για να τους σώσουμε και να τους φτιάξουμε».

Στη Δύση, παράγοντες όπως το να μεγαλώνεις στη φτώχεια, να ζεις σε ένα χαοτικό νοικοκυριό ή να είσαι από μειονοτική φυλετική ομάδα έχουν συνδεθεί με χαμηλότερες εκτελεστικές λειτουργίες.

«Το αποδέχτηκα. Φαντάστηκα ότι πρόκειται για ενδελεχείς μελέτες», θυμάται η επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, Ντάνα Μίλερ Κόττο. Ωστόσο, αποκτώντας εμπειρία ίδια, άρχισε να αναρωτιέται εάν ορισμένες από αυτές τις μελέτες απλώς εξομαλύνουν τα λευκά παιδιά της μεσαίας τάξης, χωρίς να ανεπάρκειες.

Διεξάγοντας ένα παρόμοιο πείραμα με αυτό των γλυκισμάτων, η αναπτυξιακή ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια Γιούκο Μανακάτα, είδε ότι η ικανότητα των παιδιών να περιμένουν μια λιχουδιά δεν ήταν σαν ένας μυς που ήταν δυνατός ή αδύναμος, αλλά άλλαζε σημαντικά ανάλογα με το πλαίσιο.

Τα παιδιά της Ιαπωνίας, πολιτιστικά συνηθισμένα να περιμένουν φαγητό, μπόρεσαν να αντέξουν για μια ανταμοιβή φαγητού, αλλά όχι για ένα δώρο. Οι Αμερικανοί μαθητές, από την άλλη, που συνήθιζαν να περιμένουν για να ξετυλίξουν τα δώρα κάτω από ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο ή σε ένα πάρτι γενεθλίων, μπορούσαν να περιμένουν ένα δώρο, αλλά όχι φαγητό.

Η Κότο  αναρωτήθηκε εάν ακόμη και ο τρόπος που χορηγήθηκαν τα τεστ θα μπορούσε να επηρεάσει την απόδοση των παιδιών. Η μεταφορά σε ένα ήσυχο δωμάτιο από έναν Λευκό ερευνητή για να λύσει ένα σύνολο γρίφων και παιχνιδιών μπορεί να είναι μια νέα, άβολη εμπειρία για τα μαύρα ή παιδιά λατίνων.

Ο Χάιμε Τσίπετς, ένας γλωσσολόγος που είναι Μάγια, εξακολουθεί να ανατριχιάζει στη μνήμη ενός τεστ ψυχολογίας που απαιτεί από τα παιδιά να ταξινομήσουν τις κάρτες ανά κατηγορία σε ένα μικρό χωριό στην Πολιτεία Κουιντάνα Ρου του Μεξικού.

Η εργασία απαιτούσε μεγάλες, επαναλαμβανόμενες προφορικές οδηγίες και τα παιδιά βαρέθηκαν, ρωτώντας γιατί επαναλάμβανε τον εαυτό του. Τα παιδιά των Μάγια, είπε ο Τσίπετς, συνήθως μαθαίνουν παρατηρώντας και όχι με συνεχή ανατροφοδότηση από τους ενήλικες. Ο Τσίπετς έδωσε ένα παράδειγμα από την παιδική του ηλικία: Όταν ήταν γύρω στα 5 ή 6, έμαθε να κόβει ξύλα παρακολουθώντας.

«Οι εργασίες εκτελεστικών λειτουργιών που χρησιμοποιούμε αναπτύχθηκαν μέσα σε ένα συγκεκριμένο πολιτισμικό πλαίσιο με ιδιαίτερες αξίες και πολλά από αυτά είναι ενσωματωμένα στις εργασίες [με τρόπο] που είναι δύσκολο για τους ανθρώπους να δουν, ειδικά όταν είναι η κυρίαρχη κουλτούρα» συμπεραίνει η Σαμπίν Ντέμπελ, αναπτυξιακή ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Μέισον.

Πηγή: The Washington Post

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 28 Ιουλίου 2024

Σερεντίπιτι (Serendipity) είναι η λέξη που περιγράφει σημαντικές ανακαλύψεις που γίνονται είτε τυχαία είτε ψάχνοντας για κάτι άλλο από αυτό που τελικά ανακαλύφθηκε.

Η λέξη «serendipity» εισήχθη στην αγγλική γλώσσα τον 18ο αιώνα από τον συγγραφέα Horace Walpole, ο οποίος την ανέφερε σε ένα γράμμα του, προερχόμενη από το περσικό παραμύθι “Οι τρεις ήρωες του Σερεντίπ (Serendip)”, οι οποίοι έκαναν ανακαλύψεις πραγμάτων που δεν αναζητούσαν, από καθαρή τύχη ή οξύνοια.

Το παραμύθι λέει ότι οι πρίγκιπες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους σε μια ξένη χώρα, συναντούν έναν άνθρωπο που τους ρωτά μήπως είδαν τη χαμένη καμήλα του. Και ενώ οι ίδιοι δεν έχουν δει ποτέ τους καμήλα, τον υποβάλλουν σε μια σειρά τόσο εύστοχων ερωτημάτων –αν η καμήλα είναι μονόφθαλμη, αν μεταφέρει μια έγκυο γυναίκα, αν της λείπει ένα δόντι, αν είναι κουτσή, αν στη μια της πλευρά έχει φορτωθεί με βούτυρο και στην άλλη με μέλι– που ο άνθρωπος σχηματίζει την ιδέα ότι, για να γνωρίζουν τόσα για τη χαμένη καμήλα και τη γυναίκα, τις έχουν κλέψει οι ίδιοι.

Έτσι οδηγούνται στον πέρση βασιλιά Μπαχράμ, που τους καταδικάζει σε θάνατο, παρ’ ότι του εξηγούν ότι τα συμπεράσματα για τα χαρακτηριστικά του ζώου και της αναβάτριάς του, οφείλονται στην παρατήρηση των ιχνών που άφησε η καμήλα πίσω της.

  • Το χορτάρι ήταν φαγωμένο από τη μια πλευρά του δρόμου μόνο, συνεπώς το ζώο ήταν μονόφθαλμο.
  • Το ίχνος που άφηνε η δαγκωματιά του ζώου πάνω του είχε ένα κενό, που σημαίνει ότι από την καμήλα έλειπε ένα δόντι.
  • Η μία από τις οπλές της καμήλας είχε αφήσει αποτύπωμα μικρότερου βάθους στην άμμο, άρα η καμήλα ήταν κουτσή.
  • Στη μια πλευρά του δρόμου είχαν μαζευτεί μυρμήγκια, ένδειξη ότι από την πλευρά αυτή ήταν φορτωμένο βούτυρο που έλειωνε, ενώ στην άλλη πλευρά είχαν μαζευτεί μύγες, ένδειξη ότι από την πλευρά αυτή η καμήλα ήταν φορτωμένη με μέλι που έσταζε.
  • Τα αποτυπώματα που άφηνε ο αναβάτης, όταν ανέβαινε ή κατέβαινε από την καμήλα, μαρτυρούν ότι δεν ήταν έμπειρος, συνεπώς ήταν γυναίκα και μάλιστα έγκυος, γιατί εκεί που ούρησε υπήρχαν ίχνη από δύο παλάμες στο χώμα, πράγμα που σημαίνει ότι η αναβάτρια είχε να σηκώσει μεγαλύτερο βάρος.

Το παραμύθι τελειώνει με την αθώωση των τριών πριγκίπων, μετά τη μαρτυρία ενός περαστικού που συνάντησε την περιπλανώμενη καμήλα με τη γυναίκα στην έρημο, αλλά και την αναγόρευσή τους σε συμβούλους του βασιλιά, ως επιβράβευση της παρατηρητικότητας και της οξύνοιάς τους.

  1. Ο ίδιος ο Παστέρ  μας έδωσε ένα εξαιρετικό παράδειγμα τυχαίας ανακάλυψης. Πριν ακόμη από το 1878, είχε διατυπώσει τη θεωρία των ασθενειών από μικρόβια και είχε στρέψει κυρίως την προσοχή του στη χολέρα των κοτόπουλων, ένα πρόβλημα που μάστιζε τη γαλλική βιομηχανία πουλερικών. Κατάφερε τελικά να απομονώσει ένα μικρόβιο από τα άρρωστα κοτόπουλα, καθώς πίστευε ότι αυτό ήταν που προκαλούσε την ασθένεια, για να αποδείξει στη συνέχεια ότι αρκούσε μια ένεση με το μικρόβιο αυτό σε υγιή πουλιά για να πεθάνουν μέσα σε μια μέρα. Τα επιστημονικά στοιχεία απαιτούν επανάληψη του πειράματος, έλα όμως που παρενέβησαν οι καλοκαιρινές διακοπές. Κανένα πρόβλημα, σκέφτηκε ο Παστέρ, αποθήκευσε τη βακτηριακή του καλλιέργεια και θα την ξαναδοκίμαζε από Σεπτέμβριο.

Όταν επέστρεψε, διαπίστωσε με μεγάλη έκπληξη, ότι η ένεση του υλικού που είχε αποθηκευτεί για τρεις μήνες δεν είχε καμία επίδραση στα κοτόπουλα! Δοκίμασε ξανά με μια νέα, αλλά και πάλι τα κοτόπουλα δεν ασθενούσαν. Και ενώ πολλοί θα είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι στο αρχικό πείραμα τα κοτόπουλα πρέπει να είχαν επηρεαστεί από κάτι άλλο παρά από τα ύποπτα βακτήριά του, ο Παστέρ υπέθεσε ότι ίσως η αποθήκευσή τους για τρεις μήνες είχε αλλάξει τα μικρόβια κατά τέτοιο τρόπο, που είχε σαν αποτέλεσμα την προστασία των κοτόπουλων από τη μόλυνση.

Πράγματι, όπως τελικά και αποδείχθηκε, ο Παστέρ είχε καταφέρει να ανοσοποιήσει τα κοτόπουλα με ένα εξασθενημένο μικρόβιο! Δε χρειάστηκε πολύς χρόνος για να αποδειχθεί ότι μια εξασθενημένη μορφή μολυσματικού οργανισμού θα μπορούσε να προσδώσει ανοσία έναντι της νόσου που προκαλείται συνήθως από μια πιο “ζωντανή” της εκδοχή. Στη συνέχεια, ο Γάλλος χημικός άρχισε να παράγει εμβόλια κατά του άνθρακα και της λύσσας, θέτοντας τα θεμέλια για την επιστήμη της ανοσολογίας

Από Αντικλείδι

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 26 Νοεμβρίου 2023
Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 25 Οκτωβρίου 2023

Ο Adam Nikolson  είναι ένας Άγγλος συγγραφέας που γράφει για την ιστορία, το τοπίο, τη λογοτεχνία και τη θάλασσα. Σε άρθρο γνώμης στην New York Times γράφει για ένα ταξίδι με ιστιοπλοϊκό στο Αιγαίο και πώς αυτό του αναθεώρησε τη γνώμη του για την θεμελιώδη φύση των πραγμάτων.

«Πριν από λίγα χρόνια, η σύζυγός μου, η Sarah, και εγώ πήγαμε ένα ταξίδι με ιστιοπλοϊκό στο ανατολικό Αιγαίο. Ήταν παράδεισος: Εμείς οι δύο στη θάλασσα, χαρτογραφώντας μια διαδρομή μεταξύ των ελληνικών νησιών και της ακτής της Τουρκίας.

Καθώς πηγαίναμε από λιμάνι σε λιμάνι, δεν μπορούσα να μην παρατηρήσω ότι τα ονόματα πολλών από τα μέρη που περνούσαμε μου ήταν γνωστά, καθώς τα είχα συναντήσει στη δουλειά μου ως ιστορικός.

Τριάντα ή σαράντα μίλια νότια από εκεί που βρισκόμασταν με το σκάφος, βρισκόταν η Μίλητος, η γενέτειρα μερικών από τους πρώτους καταγεγραμμένους θεωρητικούς του κόσμου. Είκοσι μίλια ανατολικότερα, στην Έφεσο, ήταν η πατρίδα του Ηράκλειτου, του πρώτου ανθρώπου του οποίου οι προβληματισμοί για την αλληλοσυσχέτιση των πραγμάτων έχουν φτάσει σε εμάς. Απέναντι βρισκόταν η Λέσβος, το νησί της Σαπφούς και του Αλκαίου, των μεγαλύτερων πρώιμων λυρικών ποιητών. Στα νότια, η Σάμος,  η γενέτειρα του Πυθαγόρα.

Μου έκανε εντύπωση το γεγονός ότι όχι τόσο μακριά από το μικρό μας σκάφος απλωνόταν ολόκληρη η ελληνική φιλοσοφία. Αυτές οι γκριζογάλανες μάζες των νησιών και της ηπειρωτικής χώρας έκρυβαν μέσα τους τις πόλεις των στοχαστών.

Εκεί, εν πλω, άρχισα να αναρωτιέμαι για τη σχέση των τόπων και των ιδεών – πώς οι τόποι μπορούν να ανοίξουν τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε και αισθανόμαστε. Τότε συνειδητοποίησα ότι η φιλοσοφία έχει γεωγραφία. Το να βρίσκεσαι στους τόπους που γνώριζαν αυτοί οι στοχαστές, να επισκέπτεσαι τις πόλεις τους, να πλέεις στις θάλασσές τους και να βλέπεις τα τοπία τους σημαίνει ότι γνωρίζεις κάτι γι’ αυτούς.

Αρκετούς αιώνες νωρίτερα, οι μεγάλοι πολιτισμοί της Εποχής του Χαλκού, στη Μεσοποταμία, την Αίγυπτο, την ανατολική Τουρκία και την Κρήτη, είχαν όλοι καταρρεύσει ή σχεδόν καταρρεύσει. Είχε ακολουθήσει μια άναρχη περίοδος βασιλείας και θαλάσσιων πειρατών – ο κόσμος, ουσιαστικά, που περιγράφει ο Όμηρος στην «Ιλιάδα». Αλλά στη συνέχεια, από το 650 π.Χ. περίπου και μετά, υπήρξε μια αναγέννηση, καθώς ένας αστερισμός ανεξάρτητων πόλεων άρχισε να αναδύεται στο ανατολικό Αιγαίο.

Ήταν κυρίως ολιγαρχίες, εξαρτημένες περισσότερο από το εμπόριο παρά από τη γεωργία, απορροφώντας την αρχαία σοφία από τους προηγούμενους πολιτισμούς στα ανατολικά, αλλά κυρίως χωρίς να κυριαρχούνται από αυτούς. Οι Έλληνες μπορούσαν να πάρουν ό,τι ήθελαν (μαθηματικά, αστρονομία, γλυπτική, ναούς, γραφή, κατασκευή χρυσών και ασημένιων κοσμημάτων) αλλά να παραμείνουν ανεξάρτητοι. Ήταν περιπετειώδεις, έμπειροι ναυτικοί και ναυπηγοί, μετέφεραν ελιές στη νότια Γαλλία, έφερναν καράβια με ασήμι από τα μεγάλα ορυχεία της νότιας Ισπανίας.

Αυτές λοιπόν οι πόλεις ήταν τα σπίτια των ανθρώπων που θεωρούνται γενικά οι πρώτοι φιλόσοφοι, με τη ζωή τους να εξαρτάται από τη θάλασσα και από αυτά που μπορούσε να προσφέρει η θάλασσα. Αυτή η εκδοχή της Ελλάδας δεν βασιζόταν στη γη. Υπήρχε ουσιαστικά στη θάλασσα και, όπου άγγιζε τη στεριά, εμφανίζονταν ως οι πόλεις από τις οποίες προέρχονταν αυτοί οι φιλόσοφοι.

Ποιος θα μπορούσε λοιπόν να φανταστεί ότι λίγες μέρες ιστιοπλοΐας σε ελληνικά νερά κολυμπώντας σε καταγάλανους κόλπους θα μπορούσαν να αρχίσουν να μου αλλάζουν γνώμη για τη θεμελιώδη φύση των πραγμάτων; Αλλά αυτό έγινε.

Και αν κάποιος με ρωτήσει γιατί σκέφτομαι τώρα όπως σκέφτομαι, μπορώ να απαντήσω: Επειδή κάποτε έκανα ιστιοπλοΐα στη θάλασσα όπου ξεκίνησε η φιλοσοφία».

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 14 Οκτωβρίου 2023

 

Πριν λίγες μέρες γιορτάστηκε η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας και όλος ο πλανήτης εστίασε στα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η παγκόσμια κοινωνία σχετικά με αυτές τις παθολογίες και παθήσεις.

Έτσι, σε αυτό το πλαίσιο μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι το άγχος είναι μια κοινή πραγματικότητα στη σύγχρονη ζωή και η Ευρώπη δεν ξεφεύγει από αυτή την τάση. Ωστόσο, ο επιπολασμός και οι αιτίες του στρες διαφέρουν σημαντικά από χώρα σε χώρα.

Σύμφωνα με μια μελέτη για το άγχος στη «γηραιά ήπειρο» που εκπονήθηκε από μια πολυεθνική με την ονομασία CBDoile με βάση στοιχεία των Eurostat, Global Burden of Disease και World Emotional Temperature, ορισμένες χώρες ξεχωρίζουν για τα υψηλά επίπεδα άγχους στον πληθυσμό τους.

Η πανδημία δεν πέρασε χωρίς να αφήσει το στίγμα της

Ελλάδα, Τουρκία και Πορτογαλία οδηγούν στην κατάταξη.

Από την πλευρά της, μεταξύ των χωρών του top 10 είναι η Ισπανία και ακολουθούν η Γαλλία και η Ιταλία. Αυτές οι χώρες έχουν βιώσει σημαντικές εντάσεις στην κοινωνία τους λόγω παραγόντων όπως η οικονομική αβεβαιότητα, οι εργασιακές απαιτήσεις και οι κοινωνικές πιέσεις και όλα αυτά θα μπορούσαν να έχουν επηρεάσει τα επίπεδα άγχους που υφίσταται ο πληθυσμός τους.

Στην Ελλάδα, οι οικονομικές και εργασιακές εντάσεις ήταν μια συνεχής πρόκληση στη ζωή των ανθρώπων. Η οικονομική κρίση του 2010 άφησε βαθιά σημάδια στην ελληνική κοινωνία, και παρόλο που η χώρα έχει δείξει σημάδια ανάκαμψης, η εργασιακή ανασφάλεια παραμένει βασική ανησυχία για πολλούς.

Επιπλέον, η πανδημία COVID-19 είχε σημαντικό αντίκτυπο στην ψυχική υγεία των Ελλήνων. Ο περιορισμός, οι ανησυχίες για την υγεία και οι κοινωνικοί περιορισμοί έχουν συμβάλει στο στρες στον πληθυσμό. Η πανδημία δεν πέρασε χωρίς να αφήσει το στίγμα της ούτε στους «μεγάλους» Ευρωπαίους.

Για παράδειγμα, η Γαλλία, γνωστή για την ποιότητα ζωής της, αντιμετωπίζει επίσης άγχος λόγω παραγόντων όπως οι υψηλές κοινωνικές και εργασιακές προσδοκίες που μπορούν να δημιουργήσουν εντάσεις στην καθημερινή ζωή των Γάλλων. Στην Ιταλία, η οικονομική κατάσταση και η πολιτική αστάθεια ήταν παράγοντες που συνέβαλαν στο άγχος στον πληθυσμό.

Η βαθμολογία

Συνολικά, 20 χώρες είναι οι πρωταγωνιστές αυτής της λίστας, που καθορίζει ότι η Δανία είναι η χώρα που υφίσταται το λιγότερο άγχος και ακολουθούν η Σερβία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι τρεις πρώτες χώρες των οποίων οι κάτοικοι υποφέρουν περισσότερο από αυτό το πρόβλημα που σχετίζεται με την ψυχική υγεία είναι η Ελλάδα, η Τουρκία και η Πορτογαλία.

Η Ελλάδα είναι η πιο αγχωτική χώρα για να ζεις, με βαθμολογία 71,8 στα 100. Αυτό οφείλεται στο υψηλό ποσοστό: ο επιπολασμός της κατάθλιψης είναι ο υψηλότερος στην Ευρώπη. Επιπλέον, το 57% των ερωτηθέντων ισχυρίζεται ότι υποφέρει συχνά από στρες.

Η δεύτερη χώρα όπου οι άνθρωποι αγχώνονται περισσότερο είναι η Τουρκία, με βαθμολογία 71,2 στα 100.

Τέλος, την τρίτη θέση σε αυτό το βάθρο του άγχους καταλαμβάνει η Πορτογαλία, με 68,4 βαθμούς στους 100. Οι Λουζιτανοί έχουν το τρίτο υψηλότερο ποσοστό κατάθλιψης στην Ευρώπη και ένα από τα υψηλότερα σε άγχος, με 90,8% των ερωτηθέντων. Αντίθετα, η Δανία είναι η χώρα με το λιγότερο άγχος στην Ευρώπη, με 21,7 βαθμούς στους 100. Μόνο το 12% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι δεν διασκεδάζει συχνά

Aπό in.gr

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 10 Οκτωβρίου 2023

 

Κ.Π.Καβάφης, Ας φρόντιζαν

Κατήντησα σχεδόν ανέστιος και πένης.
Aυτή η μοιραία πόλις, η Aντιόχεια
όλα τα χρήματά μου τάφαγε:
αυτή η μοιραία με τον δαπανηρό της βίο.

Aλλά είμαι νέος και με υγείαν αρίστην.
Κάτοχος της ελληνικής θαυμάσιος
(ξέρω και παραξέρω Aριστοτέλη, Πλάτωνα·
τι ρήτορας, τι ποιητάς, τι ό, τι κι αν πεις).
Aπό στρατιωτικά έχω μιαν ιδέα,
κ’ έχω φιλίες με αρχηγούς των μισθοφόρων.
Είμαι μπασμένος κάμποσο και στα διοικητικά.
Στην Aλεξάνδρεια έμεινα έξι μήνες, πέρσι·
κάπως γνωρίζω (κ’ είναι τούτο χρήσιμον) τα εκεί:
του Κακεργέτη βλέψεις, και παληανθρωπιές, και τα λοιπά.

Όθεν φρονώ πως είμαι στα γεμάτα
ενδεδειγμένος για να υπηρετήσω αυτήν την χώρα,
την προσφιλή πατρίδα μου Συρία.

Σ’ ό, τι δουλειά με βάλουν θα πασχίσω
να είμαι στην χώρα ωφέλιμος. Aυτή είν’ η πρόθεσίς μου.
Aν πάλι μ’ εμποδίσουνε με τα συστήματά τους—
τους ξέρουμε τους προκομένους: να τα λέμε τώρα;
αν μ’ εμποδίσουνε, τι φταίω εγώ.

Θ’ απευθυνθώ προς τον Ζαβίνα πρώτα,
κι αν ο μωρός αυτός δεν μ’ εκτιμήσει,
θα πάγω στον αντίπαλό του, τον Γρυπό.
Κι αν ο ηλίθιος κι αυτός δεν με προσλάβει,
πηγαίνω παρευθύς στον Υρκανό.

Θα με θελήσει πάντως ένας απ’ τους τρεις.

Κ’ είν’ η συνείδησίς μου ήσυχη
για το αψήφιστο της εκλογής.
Βλάπτουν κ’ οι τρεις τους την Συρία το ίδιο.

Aλλά, κατεστραμμένος άνθρωπος, τι φταίω εγώ.
Ζητώ ο ταλαίπωρος να μπαλωθώ.
Aς φρόντιζαν οι κραταιοί θεοί
να δημιουργήσουν έναν τέταρτο καλό.
Μετά χαράς θα πήγαινα μ’ αυτόν.

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 7 Οκτωβρίου 2023

Ἐπὶ σκηνῆς
Ἡ θάλασσα- πῶς ἔγινε ἔτσι ἡ θάλασσα;
Ἄργησα χρόνια στὰ βουνὰ-
μὲ τύφλωσαν οἱ πυγολαμπίδες.
Τώρα σὲ τοῦτο τ᾿ ἀκρογιάλι περιμένω
ν᾿ ἀράξει ἕνας ἄνθρωπος
ἕνα ὑπόλειμμα, μιὰ σχεδία.

Μὰ μπορεῖ νὰ κακοφορμίσει ἡ θάλασσα;
Ἕνα δελφίνι τὴν ἔσκισε μία φορὰ
κι ἀκόμη μιὰ φορὰ
ἡ ἄκρη τοῦ φτεροῦ ἑνὸς γλάρου.

Κι ὅμως ἦταν γλυκὸ τὸ κύμα
ὅπου ἔπεφτα παιδὶ καὶ κολυμποῦσα
κι ἀκόμη σὰν ἤμουν παλικάρι
καθὼς ἔψαχνα σχήματα στὰ βότσαλα,
γυρεύοντας ρυθμούς,
μοῦ μίλησε ὁ Θαλασσινὸς Γέρος:
«Ἐγὼ εἶμαι ὁ τόπος σοὺυ
ἴσως νὰ μὴν εἶμαι κανεὶς
ἀλλὰ μπορῶ νὰ γίνω αὐτὸ ποὺ θέλεις

Παντούμ
Τ’ αστέρια κρατούν έναν κόσμο δικό τους
στο πέλαγο σέρνουν φωτιές τα καράβια
ψυχή μου λυτρώσου απ’ τον κρίκο του σκότους
πικρή φλογισμένη που δέεσαι μ’ ευλάβεια.

Στο πέλαγο σέρνουν φωτιές τα καράβια
η νύχτα στενεύει και στέκει σαν ξένη
πικρή φλογισμένη που δέεσαι μ’ ευλάβεια
ψυχή μου γνωρίζεις ποιός νόμος σε δένει.
Η νύχτα στενεύει και στέκει σαν ξένη

στο μαύρο μετάξι τα φώτα έχουν σβήσει
ψυχή μου γνωρίζεις ποιός νόμος σε δένει
και τί θα σου μείνει και τί θα σ’ αφήσει.
Στο μαύρο μετάξι τα φώτα έχουν σβήσει
ακούγουνται μόνο του χρόνου τα σείστρα·

και τί θα σου μείνει και τί θα σ’ αφήσει
αν τύχει κι αστράψει η βουβή πολεμίστρα.
Ακούγουνται μόνο του χρόνου τα σείστρα
μετάλλινη στήλη στου πόνου την άκρη
αν τύχει κι αστράψει η βουβή πολεμίστρα

ούτε όνειρο θά βρεις να δώσει ένα δάκρυ.
Μετάλλινη στήλη στου πόνου την άκρη
ψηλώνει η στιγμή σα μετέωρο λεπίδι
ούτε όνειρο θά βρεις να δώσει ένα δάκρυ
στο πλήθος σου το άυλο που σφίγγει σα φίδι.

Ψηλώνει η στιγμή σα μετέωρο λεπίδι
σαν τί να προσμένει να πέσει η γαλήνη;
στο πλήθος σου το άυλο που σφίγγει σα φίδι
δεν είναι ουρανός μηδέ αγγέλου ευφροσύνη.
Σαν τί να προσμένει να πέσει η γαλήνη;

Σ’ ανθρώπους κλειστούς που μετρούν τον καημό τους
δεν είναι ουρανός μηδέ αγγέλου ευφροσύνη
τ’ αστέρια κρατούν έναν κόσμο δικό τους.

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 19 Αυγούστου 2023

«Tα παιδικά μου χρόνια είναι γεμάτα καλαμιές. Ξόδεψα πολύν άνεμο για να μεγαλώσω. Μόνον έτσι όμως έμαθα να ξεχωρίζω τους πιο ανεπαίσθητους συριγμούς, ν’ ακριβολογώ μες στα μυστήρια. Μια γλώσσα όπως η ελληνική όπου άλλο πράγμα είναι η αγάπη και άλλο πράγμα ο έρωτας. Άλλο η επιθυμία και άλλο η λαχτάρα. Άλλο η πίκρα και άλλο το μαράζι. Άλλο τα σπλάχνα κι άλλο τα σωθικά.   Λίγοι ξέρουν ότι ο υπερθετικός στα αισθήματα σχηματίζεται με το φως, όχι με τη δύναμη. Κι ότι χρειάζεται χάδι εκεί που βάζουν μαχαίρι                     Με καθαρούς τόνους, θέλω να πω, που – αλίμονο – τους αντιλαμβάνονται ολοένα λιγότερο αυτοί που ολοένα περισσότερο απομακρύνονται από το νόημα ενός ουράνιου σώματος που το φως του είναι ο αφομοιωμένος μας μόχθος, έτσι καθώς δεν παύει να επαναστρέφεται κάθε μέρα όλος θάμβος για να μας ανταμείψει. Θέλουμε – δε θέλουμε, αποτελούμε το υλικό μαζί και το όργανο μιας αέναης ανταλλαγής ανάμεσα σ’ αυτό που μας συντηρεί και σ’ αυτό που του δίνουμε για να μας συντηρεί: το μαύρο, που δίνουμε, για να μας αποδοθεί λευκό, το θνησιμαίο, αείζωο. Και χρωστάμε στη διάρκεια μιας λάμψης την πιθανή ευτυχία μας. Έχει και η ψυχή τον δικό της κονιορτό που, εάν σηκωθεί μέσα μας αέρας, αλίμονο. Οι ορμές χτυπάνε στα παράθυρα, τα τζάμια θρυμματίζονται. Λίγοι ξέρουν ότι ο υπερθετικός στα αισθήματα σχηματίζεται με το φως, όχι με τη δύναμη. Κι ότι χρειάζεται χάδι εκεί που βάζουν μαχαίρι. Ότι ένας κοιτώνας με τη μυστική συνεννόηση των σωμάτων μας παρακολουθεί παντού και μας παραπέμπει στην αγιότητα χωρίς συγκατάβαση.”

Απόσπασμα

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 19 Αυγούστου 2023

Όταν ο κόσμος φαντάζεται ένα κακό αφεντικό σε έναν εργασιακό χώρο, δημιουργεί στο μυαλό του εικόνες εκρήξεων θυμού, γελοιοποίησης, φωνών και εκφοβιστικής συμπεριφοράς. Σκέφτεται σεξισμό, ρατσισμό, ομοφοβία και κουλτούρες φόβου.

Οπως όμως επισημαίνει στους «Financial Times» η δρ Γκρέις Λόρνταν, καθηγήτρια στο τμήμα ψυχολογικής και συμπεριφοριολογικής επιστήμης του London School of Economics, αυτός ο τύπος του παλιομοδίτη νταή δυσκολεύεται – ευτυχώς – ολοένα και περισσότερο να επιβιώσει στα υψηλότερα επίπεδα ενός οργανισμού.

Γιατί οι δυνάμεις της αγοράς ζητούν μάνατζερ με «υψηλή ενσυναίσθηση».

Που σημαίνει αου ενθαρρύνουν την ομάδα τους, προσφέρουν ίσες ευκαιρίες για πρόοδο και δημιουργούν ψυχολογικά ασφαλή περιβάλλοντα τα οποία επιτρέπουν και την αμφισβήτηση και τη διαφωνία. Αυτό όμως δεν σημαίνει, επισημαίνει η δρ Λόρνταν, πως τα κακά αφεντικά εξαφανίζονται – απλώς εξελίσσονται.

Αγνόηση και απομόνωση

Καθώς ο αυξημένος έλεγχος οδηγεί σε εξαφάνιση τα αφεντικά που είναι απροκάλυπτα νταήδες, εμφανίζεται ένας νέος τύπος αρνητικής περσόνας που μπορεί να μιμηθεί πειστικά τα χαρακτηριστικά ενός ηγέτη με

Οπως και αυτός, έτσι και το σύγχρονο κακό αφεντικό είναι ευφραδής. Αντίθετα με αυτόν, ωστόσο, δεν κάνει πράξη τα λεγόμενά του. Ο νέος τύπος του αφεντικού – νταή ελέγχει τα συναισθήματά του και δεν έχει εκρήξεις. Χρησιμοποιεί ωστόσο περισσότερο διακριτικές και ύπουλες μορφές κακομεταχείρισης: αγνοεί και απομονώνει τους συναδέλφους που δεν συμπαθεί.

Τείνει περισσότερο να «βάζει στον πάγκο» παρά να φωνάζει. «Ξεχνάει» να προσκαλέσει συναδέλφους σε μίτινγκ, αντί να τους εξευτελίζει όταν διατυπώνουν κάποια ιδέα. Αγνοεί την προαγωγή τους, αντί να επιχειρηματολογήσει ανοιχτά εναντίον της.

Και φυσικά, αποφεύγει τις δύσκολες συζητήσεις για τη συμπεριφορά του.

Πρόκειται για άτομα με υπερφουσκωμένα «εγώ», που θέλουν να έχουν δίπλα τους αποκλειστικά ανθρώπους οι οποίοι συμφωνούν μαζί τους, και τείνουν να επιβάλλουν μία «καθρεφτοκρατία», προσλαμβάνοντας φίλους τους και άτομα που μοιράζονται την οπτική τους – ώστε να αποφεύγουν κάθε αμφισβήτηση.

Αυτό σημαίνει όμως πως οι εργαζόμενοι που επηρεάζονται βρίσκονται με λιγότερες ευκαιρίες εξέλιξης, ή προαγωγής, νιώθουν ανασφάλεια για τη θέση τους στη δουλειά και τελικά, βλέπουν όλη τους την ψυχοσωματική κατάσταση να επηρεάζεται.

«Διακριτική» παρενόχληση

Αυτά τα σύγχρονα αφεντικά – νταήδες αποτελούν, για τη δρ Λόρνταν, μία ιδιαίτερη απειλή καθώς οι πιο διακριτικές μορφές παρενόχλησης έχουν λιγότερες πιθανότητες να ληφθούν σοβαρά από το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού.

Χάρη στην έρευνά της στο LSE, βέβαια, η ίδια έχει εντοπίσει και άλλα αρχέτυπα κακών αφεντικών: τον εγωπαθή, έναν νάρκισσο και ανασφαλή μάνατζερ που δεν μπορεί να διαχειριστεί την αμφισβήτηση και δεν επιτρέπει στους εργαζόμενους να πετύχουν πράγματα αντίστοιχα ή και υψηλότερα από τα δικά του επιτεύγματα· τον μέτριο, που είναι οριακά ανίκανος επαγγελματικά, αλλά άριστος στο παιχνίδι της «εργασιακής πολιτικής»· αλλά και το υπερβολικά καλό αφεντικό, που βάζει τα χαμόγελα πάνω από την παραγωγικότητα και αποφεύγει τις δύσκολες συζητήσεις και τις προκλήσεις.

Για τη διαχείριση, σε κάθε περίπτωση, ενός προβληματικού αφεντικού, η δρ Λόρνταν έχει να δώσει τις εξής συμβουλές:

Πάψτε να επικεντρώνεστε σε αυτό και αναζητήστε ευκαιρίες στον ευρύτερο οργανισμό ή εταιρεία.

Διευρύνετε τα δίκτυά σας και αναζητήστε εξωτερικές ευκαιρίες. Πάρτε – κυριολεκτικά – κάποια απόσταση: διασφαλίστε ένα γραφείο που δεν βρίσκεται μέσα στο οπτικό του πεδίο ή εργασθείτε από το σπίτι.

Επίσης, βάλτε όρια ανάμεσα στην προσωπική και την επαγγελματική σας ζωή.

Και αν όλα αυτά δεν αποδειχθούν αρκετά, αναζητήστε ένα καλύτερο αφεντικό, κάπου αλλού. Ενα κακό αφεντικό, άλλωστε, ήταν ανέκαθεν και θα παραμείνει, παρά τον «εκσυγχρονισμό» του, ο συνηθέστερος λόγος για τον οποίο κάποιος εργαζόμενος αφήνει μια δουλειά.

 από ΤΑ ΝΕΑ

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 23 Μαΐου 2023

Είναι μια ανακάλυψη που θα μπορούσε να αποδειχθεί εξίσου σημαντική με τις πυραμίδες της αρχαίας Αιγύπτου, λένε οι ερευνητές που έφεραν στο φως τον θησαυρό.

Χάρη σε μια νέα τεχνική που εντοπίζει ερείπια κάτω από την πυκνή βλάστηση της ζούγκλας, αρχαιολόγοι στη Γουατεμάλα ανακάλυψαν ένα απέραντο δίκτυο 417 πόλεων των Mάγια που συνδέονταν από 180 χιλιόμετρα δρόμων, «το πρώτο σύστημα εθνικών οδών του κόσμου».

Τα πλούσια ευρήματα, από υδραγωγεία, φράγματα και στάδια μέχρι συγκροτήματα πολυώροφων ναών, χρονολογούνται γύρω στα 3.000 χρόνια πριν, στη διάρκεια της προκλασικής περιόδου των Μάγια, η οποία διήρκεσε από το 1.000 π.Χ έως το 250 μ.Χ.

H ανακάλυψη υποχρεώνει τους αρχαιολόγους να αναθεωρήσουν την ιδέα ότι οι προκλασικοί Μάγια ήταν απλοί κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες, «περιφερόμενες ομάδες νομάδων που φύτευαν καλαμπόκι» δήλωσε στην Washington Post ο Ρίτσαρντ Χάνσεν του Πανεπιστημίου του Άινταχο, μέλος της ομάδας που παρουσιάζει τα ευρήματα στην επιθεώρηση Ancient Mesoamerica.

«Γνωρίζουμε πλέον ότι η προκλασική περίοδος ήταν εποχή αξιοσημείωτης πολυπλοκότητας και προηγμένης αρχιτεκτονικής, κατά την οποία χτίστηκαν ορισμένα από τα μεγαλύτερα κτήρια της παγκόσμιας ιστορίας» σχολίασε ο ερευνητής.

Η πυραμίδα Λα Ντάντα είναι ένα από τα μνημειώδη κτήρια στο Ελ Μιραδόρ (Richard Hansen/FARES)

Ο χαμένος κόσμος της προκλασικής περιόδου ανακαλύφθηκε στο Ελ Μιραδόρ της βόρειας Γουατεμάλας, κοντά στα σύνορα με το Μεξικό. Το Ελ Μιραδόρ θεωρείται γενικά «λίκνο του πολιτισμού των Μάγια», όμως η ανακάλυψη της ύπαρξης ενός εκτεταμένου δικτύου πόλεων που ήδη άκμαζε το 1.000 π.Χ αποκαλύπτει «έναν ολόκληρο τόμο της ανθρώπινης ιστορίας τον οποίο αγνοούσαμε ως σήμερα» γράφουν οι ερευνητές.

Πριν από τη νέα μελέτη, περίπου 50 τόποι αρχαιολογικής σημασίας είχαν ανακαλυφθεί σε διάστημα μιας δεκαετίας σε αυτή την περιοχή του Ελ Μιραδόρ, στην οποία φτάνει κανείς μόνο με ελικόπτερο ή περπατώντας σχεδόν 60 χιλιόμετρα μέσα σε μια ζούγκλα όπου παραμονεύουν πούμα, τζάγκουαρ και φίδια.

«Τώρα υπάρχουν περισσότεροι από 900 [αρχαίοι οικισμοί] […] Μέχρι τώρα δεν μπορούσαμε να τους δούμε. Ήταν αδύνατο» σχολίασε ο Ενρίκε Χερνάντεζ, αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου «Σαν Κάρλος» στην Πόλη της Γουατεμάλας, ο οποίος περνά μερικούς μήνες κάθε χρόνο στο Ελ Μιραδόρ εδώ και δυο δεκαετίες.

Μέχρι στιγμής ελάχιστα από τα αρχαία κτήρια έχουν καθαριστεί από την τροπική βλάστηση (Richard Hansen/FARES)

Η αποκάλυψη ήρθε χάρη στην τεχνολογία του LIDAR, ένα είδος ραντάρ που λειτουργεί με ακτίνες λέιζερ και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε αεροσκάφη για τη χαρτογράφηση του εδάφους. Το υπέρυθρο λέιζερ που χρησιμοποίησαν οι ερευνητές διαπέρασε την πυκνή βλάστηση από δέντρα κεΐβης και σαποντίγια.

Θα περάσει καιρός μέχρι να ολοκληρωθεί η χαρτογράφηση και ξεθαφτούν τα αρχαία κτήρια από την οργιώδη τροπική βλάστηση. Όταν όμως το Ελ Μιραδόρ αποκαλυφθεί πλήρως, λέει ο Ζερνάντεζ, θα μπορούσε να αναδειχθεί σε ορόσημο του ανθρώπινου πολιτισμού όπως οι πυραμίδες της αρχαίας Αιγύπτου, από τις οποίες η αρχαιότερη χρονολογείται γύρω στο 2700 π.Χ.

To Ελ Μιραδόρ θα μπορούσε έτσι να εξελιχθεί σε μείζονα τουριστικό προορισμό, όπως συμβαίνει ήδη με το Τικάλ, τη μεγαλύτερη πόλη της κλασικής περιόδου των Μάγια (200 με 900 μ.Χ), το οποίο βρίσκεται σε απόσταση μερικών δεκάδων χιλιομέτρων και προσελκύει εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.

Δεδομένης της ηλικίας τους, τα ευρήματα αναμένεται να προκαλέσουν συζητήσεις και μεταξύ των ανθρωπολόγων. Όπως επισήμανε ο Χάνσεν, δημιουργείται το ερώτημα «πώς μια κοινωνία που ζούσε σε μια τροπική ζούγκλα της Κεντρικής Αμερικής έγινε ένας από τους μεγαλύτερους αρχαίους πολιτισμούς του κόσμου ενώ μια άλλη κοινωνία που ζει στη Βόρνεο είναι ακόμα κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες στο ίδιο ακριβώς περιβάλλον»

Γιάννα Ανδρεαδάκη στις 19 Μαρτίου 2023

Το πείραμα της Λάρισας, χρονοκάψουλα με αντικείμενα της καθημερινής μας ζωής. Σφραγίστηκε και φυλάσσεται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους και θα ανοιχτεί μετά από 30 χρόνια.

Ενα βιβλίο, μια μάσκα από αυτές που φορούσαμε στην καραντίνα, ένα usb, ένα νόμισμα, ένα εισιτήριο τρένου και πολλά μικρά αντικείμενα της καθημερινής μας ζωής. Πόσο παράξενα θα μοιάζουν σε εμάς ύστερα από 30 χρόνια;

Την απάντηση θα δώσει μια… χρονοκάψουλα που σφραγίστηκε πριν από λίγες ημέρες στη Λάρισα και φυλάσσεται πλέον στα Γενικά Αρχεία του Κράτους ώστε να ανοιχτεί ξανά τον Δεκέμβριο του 2052. Το υλικό που περιλαμβάνει παραδόθηκε από 500 κατοίκους της πόλης οι οποίοι είδαν αυτή τη διαδικασία ως μια μοναδική ευκαιρία για να «συνομιλήσουν» με τους πολίτες του μέλλοντος…

Δράση

Την πρωτότυπη δράση διοργάνωσε το Μουσείο Σιτηρών και Αλεύρων Λάρισας, θέλοντας να ενεργοποιήσει ξανά, μετά τη σκοτεινή περίοδο της πανδημίας, τον αναστοχασμό στο τοπικό κοινό θέτοντας ερωτήματα όπως: «Τι είναι τελικά σημαντικό για τη ζωή μας; Και τι είναι αυτό που θέλω να μείνει στο μέλλον;».

Μεμονωμένοι πολίτες, ομάδες από ΚΑΠΗ, μαθητές σχολείων, Ρομά, μέλη κέντρων απεξάρτησης, περνούσαν επί δύο μήνες μέσα από μια ειδική εγκατάσταση που είχε στηθεί στην είσοδο του Μουσείου: μια κόκκινη πόρτα, ένα πέρασμα από το παρόν στο μέλλον, άφηναν το αντικείμενο που είχαν επιλέξει, κάθονταν σε ένα τραπέζι με καρέκλες και συμπλήρωναν ένα ειδικό έντυπο με ερωτήσεις που σκιαγραφούσαν το τι αξιολογεί καθένας ως σημαντικό για την πόλη του σήμερα.

Τα έντυπα αυτά μπήκαν μαζί με τα αντικείμενα μέσα σε ένα μεγάλο διαφανές κουτί – τη χρονοκάψουλα – μετατρέποντάς το σε μια ανθρωποκεντρική κιβωτό μνήμης.

«Κέρματα, rapid test, χειροποίητα αντικείμενα, πάρα πολλά χειρόγραφα, πολύ συγκινητικά γράμματα από εφήβους, πολλές φωτογραφίες και επιστολές νεαρών ζευγαριών που ελπίζουν να είναι ακόμη μαζί μετά από 30 χρόνια, usb τα οποία δεν ξέρουμε αν θα μπορούν να διαβαστούν με την τεχνολογία που θα υπάρχει στο μέλλον, αυτά είναι μερικά από τα αντικείμενα που περιλαμβάνονται στη χρονοκάψουλα.

Επίσης, κάποιοι έφεραν φυλλάδια από καφέ της πόλης, πάρα πολύ υλικό που έχει σχέση με την ΑΕΛ, λογαριασμούς της ΔΕΗ, κουτάκια από τσίχλες, φάρμακα, αποκόμματα από συναυλίες και παιδικά παιχνίδια, οτιδήποτε ο καθένας αξιολόγησε ως σημαντικό για τη ζωή του.

Εκτός, όμως από το υλικό αποτύπωμα μας ενδιέφερε ιδιαίτερα το άυλο, δηλαδή οι απαντήσεις που δόθηκαν στα έντυπα και οι οποίες, ακριβώς επειδή δόθηκαν από ετερόκλητες ομάδες, συνθέτουν ένα πορτρέτο της Λάρισας μέσα από τα μάτια των σημερινών ανθρώπων της», λέει στα «ΝΕΑ» η Κωνσταντίνα Κόντσα, επιστημονική υπεύθυνη του Μουσείου Σιτηρών και Αλεύρων Λάρισας.

Ο χρόνος

Η χρονοκάψουλα θα ανοιχτεί μετά από 30 χρόνια βάσει οδηγιών που έχουν αφεθεί στα ΓΑΚ Λάρισας και με την παρουσία κοινωνικού ανθρωπολόγου, ο οποίος θα κληθεί να αξιολογήσει το υλικό που θα βρεθεί μέσα στο κουτί.

Συνοδοιπόροι στη μοναδικό αυτό «πείραμα» ήταν η Αντιδημαρχία Πολιτισμού της πόλης και το τοπικό παράρτημα των Γενικών Αρχείων του Κράτους.

«Ο χρόνος είναι κάτι που μας απασχολεί όλους. Τίποτε δεν αφήνει αναλλοίωτο. Ολα τα αλλάζει. Και καμιά φορά δεν χρειάζεται να περάσει πολύς. Φτάνει και μια στιγμή, όπως έγινε με τον σεισμό στην Τουρκία, όπως έχει γίνει εκατομμύρια φορές στην ιστορία του πλανήτη μας. Εκτός όμως, από τις μεγάλες αλλαγές, συμβαίνουν κι οι μικρές, οι καθημερινές. Τέτοιες περιλαμβάνει κι η δική μας χρονοκάψουλα», είπε ο Πάνος Σάπκας, αντιδήμαρχος Πολιτισμού Λάρισας κατά τη διαδικασία του σφραγίσματος της χρονοκάψουλας, η οποία έλαβε χώρα στο κτίριο του τμήματος των Γενικών Αρχείων του Κράτους στη Λάρισα, παρουσία της προϊσταμένης του Φανής Καραγιάννη.

«Το Μουσείο Σιτηρών και Αλεύρων αποφάσισε να μας κάνει να σκεφτούμε πως δεν είναι ο χρόνος που τα αλλάζει όλα, αλλά εμείς. Πόση σημασία έχει τι κάνουμε εμείς, μέσα στον χρόνο. Γιατί η ζωή θα συνεχιστεί και μετά από μας, οπότε έχουμε μεγάλη ευθύνη σήμερα για το πώς θα διαμορφωθεί το αύριο», συμπλήρωσε ο Π. Σάπκας.

«Αλλωστε, όπως έλεγε ο Ηράκλειτος: Ο χρόνος είναι ένα παιδί που παίζει πεσσούς. Το βασίλειο ανήκει σ’ αυτό το παιδί…».

Από ΤΑ ΝΕΑ